Wenen als decor: statig en afstandelijk

Lena is nieuw in Wenen. Ze heeft nog niet echt vrienden, ze past op het huis van een vriendin die op reis is, en ze verdient wat geld met baantjes als kattenoppas en in een winkel. En ze twijfelt aan zichzelf. Niet alleen over haar leven en haar doel, maar ook aan iets dat ze denkt gezien te hebben. Op een avond zitten er namelijk drie mensen op het dak van een gebouw aan de overkant. Ze drinken wijn en kletsen wat. Lena kijkt even weg, kijkt nog een keer, en dan zitten er nog maar twee mensen. Kan het zijn dat ze het verkeerd gezien heeft? Dat de vrouw opgestaan is en naar binnen is gegaan? Of is ze van het dak gevallen? Maar waarom slaan de andere twee dan geen alarm? En moet ze de politie bellen? Maar ze heeft een joint gerookt, en misschien heeft ze het zich wel ingebeeld.

Terwijl Lena probeert de avond uit haar hoofd te zetten, volgen we haar in haar pogingen zich thuis te voelen in haar nieuwe omgeving en vrienden te maken. Ze leert een aardige man kennen, en het gaat goed op haar werk in de winkel. Maar ze blijft zich afvragen of er intussen een dode vrouw op de binnenplaats van het gebouw ligt.

In Lichtschacht weet Anne Goldmann de wat statige sfeer van Wenen goed te vangen, door op een observerende en licht afstandelijke manier te schrijven. Je komt nooit echt onder Lena’s huid, wat ook maakt dat haar uiteindelijke vastberadenheid om uit te vinden wat er met de vrouw op het dak is gebeurd, wat typisch overkomt. Je echt inleven in Lena is moeilijk, hoewel het interessant genoeg blijft om haar te volgen in haar pogingen meer te weten te komen.

Parallel aan Lena’s verhaal, maken we kennis met een onbekende man, die de betreffende avond op het dak zat. Hij weet exact wat er gebeurd is, en probeert dichter bij Lena te komen. Je hebt als lezer zo je vermoedens over wie hij is, en Goldmann speelt slim met deze vermoedens. Toch overtuigt het verhaal niet echt, en weet je dat de auteur met de lezer speelt, dat ze probeert om je op het verkeerde been te zetten. Op zich doet ze dat niet eens onaardig, maar omdat het zo ‘in beeld’ gebeurt, blijft ook deze verhaallijn op afstand. Dat is jammer, want het is verfrissend om een verhaal te lezen dat zich niet in Amerika, Engeland of Nederland afspeelt.

Hoewel de stad een decor is, krijg je leuke inkijkjes in Wenen en de Oostenrijkse cultuur, en dat is interessant genoeg om Lichtschacht uit te willen lezen. Maar echt meeleven met Lena’s nieuwe leven in deze stad, en haar twijfels over zichzelf en de betreffende avond, dat lukt helaas niet.