Een heel plezierig debuut

Sporen op het ijs speelt zich af in een kille omgeving, letterlijk en figuurlijk. Het verhaal begint in 1965, in een psychiatrische kliniek in Strägnäs. Het is nacht, het is koud en buiten steekt een sneeuwstorm op. In die omstandigheden weet een van de patiënten te ontsnappen. En dan blijkt dat de winterse kou niet het gevaarlijkste is dat hem buiten te wachten staat.

Na de proloog nemen we een grote sprong in de tijd. Het is nu 2005 en de winter staat voor de deur. Fredrik Gransjö is een journalist die nog niet zo lang geleden uit het drukke Stockholm naar het rustige stadje Strägnäs is verhuisd, samen met zijn vrouw en kleine dochtertje. Zijn baan als misdaadverslaggever bij een grote landelijke avondkrant heeft hij opgegeven; hij werkt nu als verslaggever bij de plaatselijke krant, en daar is hij uitermate tevreden mee. Het rustiger tempo bevalt Fredrik goed, de omgeving is geweldig en er is een tweede kindje op komst. Kortom: Fredrik is een heel tevreden man.
Voor de krant is hij van plan een serie historische artikelen te schrijven, met als onderwerp het oude psychiatrische ziekenhuis dat eind jaren tachtig zijn deuren sloot. Daar moeten toch een paar interessante verhalen inzitten, denkt Fredrik. Al snel vindt hij een verhaal dat zijn aandacht trekt: een dubbele moord in de winter van 1965, waarbij een van de doden een ontsnapte patiënt uit het ziekenhuis is. Vreemd genoeg is die zaak nooit opgelost. Fredrik besluit zijn reeks artikelen met dit onderwerp te beginnen. Dat is het startpunt voor een aantal gebeurtenissen die op het eerste gezicht geen verband met elkaar lijken te hebben. Maar uiteraard bestaat dat verband wel. De verklaring voor de reeks incidenten die elkaar opvolgen, moet te vinden zijn in die noodlottige avond in 1965.

Hoe de zaken precies in elkaar zitten, dat wordt niet zomaar duidelijk. Rambe neemt rustig de tijd om een behoorlijk gezelschap aan personages op te voeren. Niet alleen Fredrik vervult een hoofdrol, ook twee politieagenten, de onderzoeksrechter en diverse andere betrokkenen, zowel in het heden als in 1965, worden uitgebreid gevolgd in hun bezigheden. Daardoor ontstaat een mooi totaalplaatje. Soms raak je het spoor even bijster, alsof je zelf in een sneeuwstorm terecht bent gekomen, maar over het algemeen weet Rambe je rustig door het verhaal te leiden. Hij schakelt makkelijk tussen alle personages en de tijdsperiodes en zet heel rustig alle stukken in positie voor het eindspel. Dat de ontknoping dan misschien iets minder spannend is dan je gehoopt had, en dat niet alle verhaallijntjes even goed tot hun recht komen, dat vergeef je Rambe onmiddellijk.

De plezierige personages, de treffende omschrijvingen van een ijskoude omgeving en de onderhuidse spanningen tussen verschillende karakters, gecombineerd met een vrij onderkoelde schrijfstijl, maken dat Sporen op het ijs een heel plezierig debuut is geworden.