Claustrofobisch thrillen

In Engeland timmert oud-advocate Clare Donoghue al zo’n vier jaar aan de weg: sinds 2014 verschijnt iedere zomer een thriller van haar hand. Hier in Nederland duurde het zo’n drie jaar voor het vervolg op haar debuut het levenslicht zag. In Keer niet terug zijn de twee belangrijkste personages uit Kijk niet om terug: Mike Lockyer en Jane Bennett. 

Donoghue heeft een interessant uitgangspunt gekozen voor deze thriller, namelijk tafofobia, de angst om levend begraven te worden. Ze speelt hierbij met het verschil tussen angsten en fobieën en je merkt ook direct dat ze hier goed onderzoek naar heeft gedaan. Jane Bennett moet in dit boek het voortouw nemen, want door de gebeurtenissen in Donoghues debuut heeft Lockyer een tandje terug moeten schakelen. Meteen een tip: lees eerst het debuut. Als je begint in dit tweede deel, kan deze verhaallijn soms behoorlijk verwarrend zijn. Donoghue geeft eigenlijk nooit echt duidelijk aan wat er is gebeurd en houdt de geschiedenis vrij vaag, waardoor je als beginnende lezer (in deze serie) ook niet precies weet of je iets wel of niet hoort te weten.

Het moet ook gezegd worden: Donoghue weet hoe ze intrigerende personages neer moet zetten. De twee hoofdpersonages zijn goed uitgediept en hebben ieder hun eigen levens zonder dat die het verhaal in de weg staan. Wel lijkt Lockyer in Keer niet terug af en toe wat ondergesneeuwd. Pas na zo’n honderd pagina’s lezen we een hoofdstuk vanuit zijn oogpunt en eigenlijk is bijvoorbeeld zijn autistische broer en zijn relatie ermee wat onderbelicht. De bijpersonages, zoals Victor Lebowksi en Terry Mort, zijn makkelijk om iets van te vinden: ze hebben absoluut een heel duidelijk karakter. Knap gedaan.

Qua stijl is Donoghue vrij consistent en onderhoudend: vlot en zonder overbodige poespas. Ze kan echter af en toe wat geforceerd overkomen, zoals hier:

Victor keek omhoog en naar rechts. Jane was er vrijwel zeker van dat dat betekende dat zijn visuele cortex actief was. 

Er zijn ook wat foutjes ingeslopen tijdens het vertalen. De meeste lezers zullen hier niet overheen vallen, maar als je daar gevoelig voor bent, zul je af en toe je ogen moeten toeknijpen. Donoghues grootste valkuil zit hem echter in de spanningsopbouw. Ze heeft soms de neiging het onderzoeksteam hele voorbesprekingen te laten houden of juist achteraf te laten vertellen hoe een gesprek ging, terwijl het veel interessanter zou zijn om als lezer zelf te ‘zien’ hoe verdachten reageren. Eigenlijk worden we op dat soort momenten een beetje van onze kans om mee te speuren beroofd. Ook ‘knipt’ ze af en toe in een scène: dan laat ze de spanning langzaamaan opvoeren om te stoppen en ná wat de climax zou moeten zijn terug te blikken. Gemiste kansen.

Donoghue laat daarnaast wat steekjes vallen op het eind. Het geheel komt wat vergezocht over en ze is zelfs vrij grote lijntjes vergeten vast te knopen. 

Als je naar het totaalplaatje kijkt, is Keer niet terug voornamelijk een thriller die de lezer zich goed ongemakkelijk kan laten voelen. Donoghue weet namelijk precies hoe ze onbehagen op moet roepen en je een claustrofobisch gevoel kan laten geven, exact wat haar slachtoffers ondergaan dus.