Een magische kampioen

The familiar is de nieuwste standalone van Leigh Bardugo, de auteur van onder andere de Grishaverse. The familiar vertelt het verhaal van Luzia Cotado, een dienstmeisje in Madrid die werkt voor een echtpaar uit de lage adel. Zij beschikt over magie, ook wel refranes genoemd. Deze refranes zorgen ervoor dat het leven van Luzia volledig op zijn kop wordt gezet.

In Casa Ordoño werkt Luzia voor don Marius en doña Valentina. Voor Valentina is het leven niet zoals ze had gewild: door hun lage sociale positie staat ze nauwelijks in de belangstelling, iets wat in de zestiende eeuw een belangrijke rol speelt. Als Valentina ontdekt dat Luzia over magie beschikt, gebruikt ze dit om haar gasten te vermaken. Helaas merkt niet alleen haar vriendenkring dit op, maar ook de hogere adel. Als Luzia de aandacht van de secretaris van de koning heeft, is het maar de vraag of ze haar leven zeker is. Wonderen mogen immers alleen door de kerk worden verricht.

Leigh Bardugo is geboren in Jeruzalem en groeide op in de Verenigde Staten. Aan de Universiteit van Yale heeft ze Engels gestudeerd. Voordat ze schrijver werd, heeft ze gewerkt als copywriter en journalist. Je kan Bardugo kennen als auteur van de Grishaverse en de Alex Stern-serie.

Haar tante heeft Luzia de refranes geleerd. Door zachtjes woorden te zingen of door aan de woorden te denken, beschikt ze over magie. Ze kan bijvoorbeeld een kapot glas weer heel maken. Wanneer Luzia haar magie weer eens aan de gasten van Valentina laat zien en te ver gaat, is ze bang dat ze opgepakt wordt door de Spaanse Inquisitie. Ze wordt opgemerkt door een spion genaamd Antonio Pérez, de voormalig secretaris van de koning en de gevaarlijkste man van Spanje. Haar tante vertelt waarom Pérez geïnteresseerd is in haar: “De koning wil wonderen en Pérez heeft beloofd hem die te bezorgen. Hij houdt een torneo in La Casilla om een heilige kampioen te vinden.”

In het eerste stuk van het verhaal ontbreekt voor mij hetgeen waar het boek om draait, de reden waarom je verder zou willen lezen of waar het verhaal door gedreven wordt. Zowel het plot als Luzia als personage roepen geen vragen op. Het doel van Luzia is niet duidelijk en er gebeurt niets in het verhaal waardoor je door zou willen lezen. Als je leest dat de koning een kampioen zoekt, wordt het enigszins duidelijk. Er is alleen geen reden waarom Luzia hierover zou twijfelen of waarom ze juist wel mee zou willen doen.

Dit hangt samen met het feit dat je als lezer het gevoel krijgt dat je het hoofdpersonage niet echt kent. Veel over haar leven houdt Luzia geheim: zij weet het wel, maar voor jou als lezer voelt het als een raadsel. Je wordt hierin niet meegenomen. Dit zorgt ervoor dat het verhaal niet echt bij je binnenkomt en je niet meegesleept wordt. Haar verhaal was waarschijnlijk duidelijker geweest als je hier meer over had geweten.

De refranes die Luzia gebruikt zijn bijzonder en interessant. De woorden die ze uitspreekt of waaraan ze denkt zijn afkomstig uit een taal die een mengeling is van Hebreeuws, Spaans, Turks en Grieks. Deze refranes zijn kenmerkend voor de taal Ladino, een taal die gesproken wordt door Sefardische Joden.

Tijdens het toernooi krijgt Luzia hulp van een aantal mensen, waaronder van Guillén Santángel. Hij is een soort slaaf van Victor de Paredes, een man met aanzien en Hualits minnaar. Santángel heeft een fascinerend verhaal, wat eigenlijk nog boeiender was om over te lezen dan het verhaal van Luzia. De uitkomst van het toernooi, de ontknoping ervan en het einde van het verhaal bevatten wel een paar interessante wendingen, waarbij Santángel een belangrijke rol speelt.

The familiar is een boek met een aantal interessante verhaallijnen en kenmerken, maar wat net niet helemaal tot zijn recht komt. De geschiedenis van Luzia en haar familie had meer tot uiting kunnen komen om de achtergrond van het verhaal beter te begrijpen. Kortom, het verhaal had duidelijker neergezet kunnen worden, waarmee het verhaal van Luzia sterker zou zijn geworden.