Een boeiende en aangrijpende roman over China in de 19e eeuw

Jane Yang werd geboren in een Chinees stukje Saigon en verhuisde op zevenjarige leeftijd van Vietnam naar Australië. Ze studeerde farmacie, werd apotheker en deed klinisch onderzoek, maar werd groot gebracht met voorouderlijke verhalen en bijgeloof. Zo hield ze altijd contact met haar Chinese wortels. De familieverhalen vormden de basis voor haar debuutroman Gouden lotus. The Lotus shoes, zoals de oorspronkelijke titel luidt, is inmiddels in meerdere talen vertaald. De Nederlandse vertaling werd verzorgd door Anne Jongeling.

Gouden lotus vertelt het verhaal van de meisjes Kleine Bloem en Linjing in de 19e eeuw. Hoewel de twee uit verschillende milieus komen, raken hun levens met elkaar verweven wanneer Kleine Bloem door haar moeder wordt verkocht aan de familie van Linjing. Als haar persoonlijke slavin zal Kleine Bloem voor Linjing moeten zorgen. Maar in plaats van een innige band te ontwikkelen, is Linjing jaloers op Kleine Bloems borduurtalent en ingebonden voeten. Door haar voeten in te binden hoopte de moeder van Kleine Bloem haar een betere toekomst te geven, lotus voeten waren een kans om te huwen met een man uit een hogere klasse. Maar wanneer het Kleine Bloem verboden wordt om nog langer haar voeten in te binden, is dat een groot verdriet en zet dat de relatie van de twee meisjes verder op scherp. Zou Kleine Bloem ooit kunnen ontsnappen aan haar gevangenschap en het door haar moeder gewenste betere leven kunnen vinden?

Hoewel Gouden lotus een sterk geromantiseerd verhaal is, werpt het een prachtige blik op het leven in China van zo’n tweehonderd jaar geleden. Doordat Yang afwisselend vertelt vanuit het perspectief van de rijke Linjing en de arme Kleine Bloem, krijg je als lezer mee hoe er werd gedacht en gehandeld in verschillende klassen van de Chinese samenleving. Het werpt een blik op de hiërarchie binnen families, welke rol vrouwen hadden, hoe groot de invloed van (schoon)moeders was, wat er gedacht werd van Westerse landen, hoe er invulling werd gegeven aan de dag en welke tradities en gebruiken er waren. Gedetailleerd beschrijft Yang situaties, omgeving en cultuur.

Ook aan de beschrijvingen van de personages en hun ontwikkeling heeft de schrijfster aandacht besteed. Mede doordat vanuit de ik-persoon wordt verteld, komen de karakters van Linjing en Kleine Bloem al snel tot leven. Daar waar de een hard werkt voor een betere toekomst, heeft de ander het veel meer nodig om haar positie te beschermen. Kleine Bloem is volledig op haarzelf aangewezen, Linjing voelt alle bescherming van haar familie. Maar wie niks heeft kan alleen maar winnen, en wie alles heeft kan het alleen maar verliezen. Het mag duidelijk zijn dat Linjing en Kleine Bloem niet alleen in status, maar ook in karakter sterk van elkaar verschillen. Dat houdt het plot afwisselend en spannend om te lezen. Met nieuwsgierigheid naar wat komen gaat, ben je als lezer getuige van hoe de meisjes opbloeien tot jonge vrouwen.

Het boek is door de interessante geschiedenis, de afwisselende vertelperspectieven en de fijne schrijfstijl nergens saai of langdradig. Wel is het een geromantiseerd verhaal. Sommige gebeurtenissen zijn aangrijpend, maar duren kort en komen daardoor niet altijd even heftig binnen. Ook lijkt Kleine Bloem overal een positieve draai aan te kunnen geven en is de verhaallijn op sommige punten voorspelbaar. Toch doet dat deze historische roman geen tekort. Het is en blijft een mooi, interessant en goed geschreven verhaal dat gebaseerd is op ware feiten en waarin je wilt blijven lezen.

Kortom; de gedetailleerde manier van vertellen, gecombineerd met een vloeiende schrijfstijl en een weinig langdradige opbouw, maken Gouden lotus tot een zeer prettig leesbare historische roman. Een verhaal over vrouwen, schoonheidsidealen, slavernij, cultuur en ontwikkeling van een land. Boeiend, aangrijpend en hartverwarmend tot het eind.