Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Hebban recensie

Een schat aan verborgen parels

Sanne de Graaf 16 november 2022 Hebban Recensent

Joanna Quinn (1976) werd geboren in Londen en groeide op in Dorset, een graafschap in het zuidwesten van Engeland, gelegen aan het Kanaal. Het is deze omgeving waar de zaadjes voor Het walvistheater werden gepland en die diende als decor voor dit omvangrijke debuut. Het prachtige zeegroene omslag met de walvis en gouden opdruk is een genot om naar te kijken. Belooft het een perfect geheel of een ondoorgrondelijk verhaal te worden?

'Voelde de plot eerst aan als een geheel van feitelijke opsommingen, nu groeien de personages, komen er meer emoties bij kijken en ontstaat er vaart.' – Recensent Sanne

Cristabel, Florence en Digby groeien op in het interbellum, de jaren tussen de Eerste en Tweede Wereldoorlog, in een landhuis aan de Engelse kust. Een periode van rust als het om de wereldgeschiedenis gaat, maar in groot contrast met het onrustige gezin van de kinderen. De eenzame Cristabel zou willen dat haar leven een verhaal was, maar al jong trekt ze de conclusie dat er geen heldenrollen zijn weggelegd voor vrouwen. Als er op een dag een walvis aanspoelt, claimt Cristabel het dier. Het voelt als haar schat en ze strijdt ervoor om het te behouden.

Wanneer de walvis compleet is vergaan en enkel de botten zijn overgebleven, tovert ze het geraamte om tot een theater. Een plek waar de kinderen avonturen beleven, toneelvoorstellingen opvoeren en altijd weer naar terug zullen keren, ook in de zware oorlogsjaren die volgen. Gedreven door de fantasie van Cristabel ontwikkelen ze een voorliefde voor het theater en kunnen ze op de bühne zijn wie ze maar willen. Het walvistheater is een plek waar opgelegde rolverdelingen wegvallen, saamhorigheid wordt gevoeld en waar ze worden gezien. Een thuis.

Het walvistheater, vertaald door Valerie Janssen en Ineke van Bronswijk, is opgebouwd als een theatervoorstelling. De verhaallijn beslaat de periode 1919-1945 en is opgedeeld in vijf bedrijven – die elk weer uit diverse hoofdstukken bestaan – en een toegift. Grotendeels wordt de plot verteld vanuit het perspectief van Cristabel, soms wordt er gewisseld naar een van de andere personages. Daarnaast gebruikt Quinn onder andere brieven, krantenknipsels, dagboeken, geluiden uit het huis en zelfs een catalogus van een tentoonstelling om als een alwetende verteller het verhaal vanuit een ander perspectief te belichten.

De eerste drie bedrijven verlopen traag en zijn moeilijk te volgen. De kinderen groeien op, het theater komt tot stand en het gezin krijgt een gezicht. Hierbij passeren veel namen en personages de revue. Er zijn familieleden, bedienden, vrienden, passanten en buurtbewoners en dan ook nog bijnamen, schuilnamen, theaterstukken en bijbehorende rollen. Tevens lijken veel bijzaken aan de orde te komen. In deze fase van het verhaal is het voor de lezer lastig op waarde te schatten wat echt van belang is en wordt er doorzettingsvermogen gevraagd om Het walvistheater te kunnen doorgronden.

Ook de bloemrijke schrijfstijl van de auteur, met de vele omschrijvingen en metaforen, bemoeilijkt het eigen maken van het geheel. Desalniettemin is het interessant te ontwaren hoe genoemde theaterstukken symbolisch worden ingezet en zijn zinnen prachtig geformuleerd.

'Het zonlicht dat door de gebloemde gordijnen schijnt kleurt de kamer zachtroze, als de binnenkant van een zeeschelp of de vlezige gloed die een kind ziet als het zijn vingers tegen zijn ogen drukt.'

In het vierde bedrijf, ruim over de helft van het boek en wanneer de oorlog echt is begonnen, versnelt het tempo. Voelde de plot eerst aan als een geheel van feitelijke opsommingen, nu groeien de personages, komen er meer emoties bij kijken en ontstaat er vaart. Het wordt aangrijpender als de spanning rondom de oorlog toeneemt en de kinderen er een actieve rol in gaan spelen. Gedreven door nieuwsgierigheid over hoe het afloopt, raast het toneelstuk aan de lezer voorbij. Gedesoriënteerd keren ze terug en zullen ze afscheid moeten nemen van de zo vertrouwd geworden personages en het typisch Engelse decor.

Het walvistheater is een verhaal om je in vast te bijten. Het zit vol met verborgen thema’s, symboliek en poëtisch geformuleerde zinnen. De eerste bedrijven moeten volhardend worden door geploeterd, het is een kwestie van zitvlees kweken, om in het laatste bedrijf met een staande ovatie afscheid te nemen. Ondanks het in eerste instantie trage karakter en de ingewikkelde opbouw is Het walvistheater een prachtig debuut. De fanatieke lezer zal deze literaire roman herhaaldelijk willen herlezen om steeds weer nieuwe parels te ontdekken.

5

Reageer op deze recensie

Meer recensies van Sanne de Graaf

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.