Een humoristisch en fantasierijk sprookje

Sneeuwwit is een hervertelling van het klassieke sprookje van de Gebroeders Grimm uit 1812: Sneeuwwitje. Daan Remmerts de Vries (1962) verzorgde het tekstuele gedeelte en liet het verhaal in hoofdlijnen intact. Zo heeft Sneeuwwitje nog steeds een boze stiefmoeder voor wie uiterlijke schoonheid het allerbelangrijkste is en komen er dwergen, een prins en een appel in voor. Toch heeft de auteur een eigen draai aan de invulling van details gegeven. Details die het verhaal net even anders maken, minder saai maar vooral erg grappig.

Het toevoegen van een humoristische laag aan het verhaal is een kunst die Remmerts de Vries vaak toepast. De auteur, die vooral bekend is door de vele kinderboeken die hij schreef, wordt geroemd om de manier waarop hij zowel komisch als vol emoties en met een zekere gelaagdheid zijn verhalen schrijft. Het leverde hem meerdere prijzen op.

Net als het origineel speelt Sneeuwwit zich af in tijden dat men in kastelen woonde en prinsen nog op paarden reden. Toch is Sneeuwwitje in deze hervertelling een tikkeltje moderner. Naarmate het boek vordert is ze nieuwsgieriger, zelfstandiger en geëmancipeerder. Ze wordt volwassen. Maar zeker in het begin is ze nog behoorlijk naïef. Ze heeft niet door dat er een boze heks in het spel is, dat het schattige hondje een wolf is en ze vertrouwt iedere vreemdeling blindelings ondanks haar vlucht. Daarnaast overheersen klassieke rolverdelingen en stereotyperingen. Zo neemt Sneeuwwitje de huishoudelijke taken voor haar rekening, wordt ze gered door een knappe prins die smoorverliefd op haar wordt terwijl ze slaapt – je hebt nog geen goed gesprek gevoerd, is het dan toch uiterlijkheid dat telt? – is de koning zwak en de gemene heks een vrouw.

Halverwege het boek vindt de climax plaats; haar goedgelovigheid zorgt ervoor dat Sneeuwwitje een hap neemt van een giftige appel. Als ze op ludieke wijze ontwaakt, lijkt haar langdurige slaap gelukkig een verandering in haar teweeg te hebben gebracht. Ze wil minder afhankelijk zijn, ze wil haar eigen keuzes maken en dingen zelf doen, ook al is dat in de veilige omgeving van haar vrienden en de prins.

De avonturen van Sneeuwwitje en de zeven dwergen komen door de prettige schrijfstijl van Remmerts de Vries tot leven. De zinnen zijn vloeiend en niet al te lang, waardoor ze vlekkeloos en zonder gehakkel aan kinderen kunnen worden voorgelezen. Voor oudere kinderen zorgt dit ervoor dat het sprookje tevens goed zelf te lezen is. Maar wat Sneeuwwit echt bijzonder maakt is die dosis humor. De dwergen zijn behoorlijk onhandig, maar ook Sneeuwwitje – die als prinses ontheven is geweest van alle huishoudelijke taken – is onbeholpen. Zo heeft ze van koken geen kaas gegeten, maar wanneer ze bij de dwergen woont is ze vastberaden maaltijden voor hen te bereiden. Zij en de dwergen komen er achter dat je niet alles wat je in het bos vindt, bij elkaar in een pan kunt gooien. Ook het repareren van meubels gaat niet vlekkeloos en de warme gevoelens van de dwergen voor Sneeuwwitje lijken verdacht veel op verliefdheid, met hilarische situaties tot gevolg. Kinderen zullen hier zeker van smullen. Sterker nog, doordat zij het verhaal van Sneeuwwitje waarschijnlijk in hoofdlijnen kennen, zullen ze extra alert zijn op de grappige passages in het verhaal.

Ondanks dat de auteur de opleiding Tekenen en Handvaardigheid volgde, was het Mark Janssen (1974) die de illustraties bij dit boek verzorgde. Janssen illustreerde al veel verhalen, voornamelijk van andere auteurs, maar maakte ook boeken die volledig van zijn eigen hand kwamen. Van boeken met tekst tot woordloze prentenboeken. En met succes, want ook hij viel meermaals in de prijzen. In Sneeuwwit illustreerde Janssen in zijn bekende stijl met zachte kleuren en vloeiende overlopingen dit gerenoveerde sprookje. Hij koos een gigantisch palet aan tinten om het verhaal in prenten van diverse formaten tot leven te brengen; van volledige spreads en tot kleinere details. Het ene moment zijn de illustraties lieflijk, dan weer grappig, maar altijd precies passend bij het geschreven woord.

Sneeuwwit is ontsproten aan een ijzersterke samenwerking tussen twee tovenaars; de een is magisch met woorden, de ander tovert met beeld. Het boek is een prachtige, fantasievolle hervertelling geworden dat voor menig gelach zal zorgen. Een aanrader.