Een duister verleden
Joanne Harris geniet waarschijnlijk de meeste bekendheid als auteur van het boek Chocolat uit 1999. Het boek werd een jaar later verfilmd en genomineerd voor vele Oscars en andere prijzen. Een klasse apart is na Schaakmat (2006) en Blauwe ogen (2010) het derde deel in een trilogie, dat zich afspeelt in het fictieve plaatsje Malbry en met de jongensschool St. Oswald als decor. Harris is zelf jarenlang werkzaam geweest op een jongensschool en houdt van de sfeer van weleer die in dit soort scholen aanwezig is. Haar karakter Roy Straitley heeft ze dan ook gedeeltelijk gebaseerd op haar eigen ervaringen.
St. Oswald, gevestigd in een oud, muf gebouw, is een traditionele school voor jongens uit de betere kringen. De kerk heeft nog een duidelijke conservatieve invloed op het dagelijkse schoolleven: problemen bespreek je met de kapelaan, geloof is belangrijk, op homoseksualiteit rust een groot taboe. Dat was zo in 1981 en dat is ook nog zo in 2005. St. Oswald gaat niet met z’n tijd mee.
De leraar klassieke talen, Roy Straitley, zit in de nadagen van zijn werkzame leven, houdt van St. Oswald en laat alles het liefst bij het oude. Alleen zijn er het afgelopen jaar nogal wat zaken voorgevallen op St. Oswald, waardoor er een frisse wind in de vorm van een nieuw schoolhoofd nodig is. Tot zijn schrik ontdekt Straitley dat het nieuwe hoofd Johnny Harrington is; iemand die vierentwintig jaar geleden een leerling van hem was en die destijds voor de nodige onrust heeft gezorgd. Door het innovatieve beleid van Harrington ontstaat er afgunst tussen de docenten, omdat een aantal van hen een baan in het management prefereert. Straitley daarentegen klampt zich vast aan het verleden en hij ontdekt dat de directie van plan is om hem eruit te werken.
Tegelijkertijd schrijft een onbekende persoon in een dagboek aan ene Mousey. Het is wel duidelijk dat de schrijver dingen heeft gedaan die het daglicht niet kunnen verdragen en hij spreekt zelf van de Kwaal die hem ertoe aanzette zijn sadistische daden te begaan. De hoofdstukken uit het dagboek maken duidelijk dat er vierentwintig jaar geleden veel meer speelde op en rond St. Oswald dan de docenten hadden kunnen vermoeden en dat de gevolgen van die gebeurtenissen ook in 2005 nog actueel zijn.
Harris verstaat de kunst om heel geleidelijk en onderhoudend uit de doeken te doen wat er in het verleden gebeurd is en één voor één de lijken uit de kast te laten komen. Daarbij weet ze je her en der ook nog subtiel op het verkeerde been te zetten. De religieuze en occulte elementen die in het verhaal verweven worden, zorgen voor een donkere, beklemmende sfeer.
Een klasse apart leent zich niet om af en toe een stukje in te lezen. Dat komt ten eerste door de sprongen in de tijd. De brieven aan Mousey zijn geschreven vanaf de herfst van 1981 en de hoofdstukken over het heden met Roy Straitley beginnen in september 2005. Tel daarbij op de vele ontwikkelingen, personages en af en toe een flashback en de chaos tijdens het lezen is soms compleet. Ten tweede heeft Harris een zeer gedetailleerde manier van schrijven die hier en daar zelfs wat hoogdravend wordt. De verhaallijn van Roy Straitley is erg langdradig en moeilijk doorheen te komen, de brieven aan Mousey zijn vlotter leesbaar.
Harris heeft zeker driekwart van de 457 bladzijden nodig om de aandacht van de lezer ten volle te verkrijgen en het zou begrijpelijk zijn als men eerder opgeeft. De doorlezer ontdekt in het staartje van het boek meer vaart en zal doorlezen als een paard dat de stal ruikt. Na de laatste bladzijde stiekem opluchting voelend dat het boek uit is.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Sanne
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
