Een onvoorspelbaar winters sprookje vol spanning en avontuur

Er was eens een kasteel begint op kerstavond. Samen met zijn zusjes en moeder gaat Muis Mallory op weg naar opa en oma om Kerst te vieren. Het sneeuwt hevig en als de kinderen op de achterbank ruzie maken en hun moeder even niet oplet, raakt de auto in een slip. Muis wordt uit de auto geslingerd en belandt in de sneeuw. Gedesoriënteerd gaat hij op pad door het magische landschap waar hij dieren, monsters, tovenaars en andere bijzondere figuren tegenkomt. Zou er op tijd hulp komen in deze koude winterse nacht?    

Piers Torday schreef eerder sprookjesachtige jeugdverhalen. Voor zijn boek De laatste wilde dieren werd hij bekroond met de Guardian Children’s Fiction Prize. Zoals de titel van dit boek al doet vermoeden is Er was eens een kasteel ook een waar sprookje. Een sprookje over vriendschap en heldenmoed compleet met ridders, toernooien, een minstreel en een kasteel.    

“‘Dit, kleine ridder,’ zei het paard zacht, ‘is het spannendste verhaal dat je ooit zult meemaken. Dit is een verhaal over de zoektocht van een dappere held. Het is een verhaal vol gevaren, magie en wonderen. Er komen monsters in voor, en een koning, en natuurlijk ook één of twee tovenaars. Bereid je overal op voor. Er zal bloed vloeien, er zullen veldslagen gewonnen en verloren worden, maar met een beetje geluk wordt onze vijand verslagen – want dit, Muis, is jouw verhaal.’”    

Maar verwacht van Er was eens een kasteel geen schattig sprookje. Het is een spannend en soms gruwelijk verhaal. Het is duidelijk dat Muis bang is en niet weet wat hij moet doen. Gevangen in het verhaal van Muis lukt het de lezer niet om in zijn hoofd te kijken en te voorspellen wat er gaat gebeuren. Elk moment kan het sprookje een andere wending krijgen en het is daarom geen moment saai! Samen met Muis komt de lezer erachter dat door het heft in eigen hand te nemen, je zelf kunt bepalen hoe situaties aflopen.    

Het onvoorspelbare karakter van het verhaal in combinatie met de korte hoofdstukken, zorgt ervoor dat het boek zo uit is. De zinnen zijn kort en goed te begrijpen, hoewel ze af en toe moeilijke woorden bevatten. Het ontbreken van illustraties doet een klein beroep op de lezer; maak met je eigen fantasie beelden bij het verhaal. Maar door Tordays theatrale manier van vertellen zal dat geen probleem zijn en duurt het niet lang voor je volledig bent opgeslokt door het verhaal.    

Bijzonder aan het boek is de dubbele verhaallijn. Lange tijd wordt het verhaal van Muis gevolgd, maar dan blijkt ook Muis’ zus een avontuur te beleven. Naarmate het boek vordert, komen de twee verhaallijnen langzaam bij elkaar en wordt duidelijk wat er daadwerkelijk is gebeurd. Wees gewaarschuwd; het verhaal verloopt nergens zoals je verwacht en zal je dan ook verslagen achterlaten…    

Het boek is geschikt voor kinderen vanaf tien jaar om zelf te lezen. Het is even de vraag of elke lezer van tien jaar of ouder verhalen met draken, dino’s en paarden nog kan waarderen, maar eenmaal gegrepen door het sprookje van Muis zullen ook zij het boek met een zucht sluiten.