Sfeer van melancholie

Konstantin Georgiejevitsj Paustovski ((Moskou, 31 mei 1892 - 14 juli 1968) was een Russische auteur waarvan het zesdelige “Verhaal van leven” zijn bekendste werk is. Dit is tevens het werk waarmee ik kennismaakte met Paustovski.

“Ik was bang dat de winternachten zich met hun vrieswinden en poolduisternis over de haastig geschreven regels zouden leggen en er in mijn boek dat bijna af was weinig zon zou zijn.”

“Lichtend water”(geweldig vertaald door Wim Hartog) is een verzameling van drie romans van Paustovski die zich afspelen aan de Russische kusten. In “De romantici” (oorspronkelijk verschenen in 1935) is een romanticus aan het woord die vertelt over zijn schrijverschap, de liefde voor twee verschillende vrouwen en de keuze die hij daarbij moet maken. “De Baai van Kara Bogaz” (oorspronkelijk verschenen in 1932) is meer een reportage over de verovering van streken rond de Kaspische Zee waarin de baai van Kara Bogaz het hoofdpersonage is. De derde roman, “De zwarte zee” (oorspronkelijk verschenen in 1936), is een mix van romantiek en beschrijvingen van de natuur en zee.

“Eens te meer stelde ik vast dat de zee aan verschillende levenssferen raakt en eenieder die tot kijken en denken in staat is heel veel onverwachte inzichten oplevert.”

Het meest heb ik genoten van “De romantici” en “De zwarte zee” omdat daar de typische sfeer van melancholie zoals ik die ken van Paustovski, het sterkst aanwezig is. Juist de beschrijvingen van de flora en fauna, van de liefde voor een vrouw, vriendschap, de kleuren van de zee of rivier, de vele soorten wind maken Paustovski tot een lezer die ik graag lees. Zijn gedachten bevatten weemoed en maken duidelijk hoe dicht leven en dood bij elkaar horen.
“Lichtend water” is een aanrader voor iedere Paustovski-liefhebber.

“Er zijn van die steden waar je als vanzelf naar de pen grijpt. Zo’n stad is Sebastopol in de winter. De verlatenheid van zijn havenstraten, de kristalheldere transparantie van de op een late zonnige herfst in Midden-Rusland lijkende winter, de blauwe kleur van de hemel en de baaien, het grillige plan van deze stad, de heilzame en ziltige lucht, het geloei van de storm en het roestige gebladerte van de acacia’s, de jonge zeelieden en eeuwig filosoferende schuitenvoerder, de goedmoedigheid en vrolijke eenvoud van zijn bewoners, dit alles maakt je hoofd licht, doet je bloed sneller stromen en brengt je in die lichte en blijde werkstemming die vanouds ‘inspiratie’ heet.”