“Geloven! Gehoorzamen! Vechten!”
Antonio Scurati (Napels, 1969) is hoogleraar literatuurwetenschappen en creatief schrijven aan de Universiteit van Milaan. Hij is echter vooral bekend van zijn biografie over Benito Mussolini waarvan nu drie delen zijn verschenen. Het eerste deel besloeg de periode 1919 t/m 1924, het tweede deel de periode 1925 t/m 1932 en het derde deel 1938 t/m 1940.
Aangezien ik de eerste twee delen al met grote interesse en verwondering had gelezen, wilde ik vanzelfsprekend ook dit derde deel “M. De laatste dagen van Europa” (wat ik in het vervolg van deze recensie M3 zal noemen) lezen. M3 staat dit jaar, net als M1 in 2020, op de shortlist van de Europese Literatuurprijs.
M3 slaat qua tijdsbestek niet naadloos aan op M2. Er zit een gat tussen deze twee delen en ondanks dat ik aanvankelijk met enige honger bleef zitten wat er dan in deze tussenliggende jaren is gebeurd, werd ik al snel M3 ingezogen.
De stijl van Scurati is in M3 gelijk aan die van M1 en M2 en kent korte hoofdstukken. Ieder hoofdstuk begint met de naam van het optredende personage, de datum en waar het volgende hoofdstuk zich afspeelt. Elk hoofdstuk eindigt met enkele bronnen zoals dagboekfragmenten, briefwisselingen, (door de Speciale Geheime Dienst onderschepte) telefoongesprekken, krantenberichten, citaten uit toespraken etc. De perspectiefwisselingen doen zich binnen de romanbeschrijvingen voor, maar vooral ook in de bronnen aan het einde van ieder hoofdstuk. Het hoofdpersonage van M3 ligt zoals de titel van het boek al doet vermoeden bij Mussolini. Het resultaat van deze door Scurati gehanteerde stijl is een documentaire-achtige roman.
Scurati concentreert zich in M3 op de Mussolini-Hitler-relatie, Mussolini’s schoonzoon Galeazzo Ciano, de invoering van de Joodse rassenwetten en
het onverbiddelijke pad dat ertoe leidde dat Italië (dankzij afhankelijkheid) aan de zijde van Duitsland in de Tweede Wereldoorlog terechtkwam.
Scurati weet de hoogdravende en opzwepende taal van Mussolini goed over te brengen, vooral wanneer hij zijn volk toespreekt. Alsof je tussen het juichende volk staat, de barse stem van il Duce hoort wanneer hij het volk vraagt wat de drie woorden van hun dogma zijn en het volk “Geloven! Gehoorzamen! Vechten!” hoort scanderen.
Scurati heeft veel bronnen moeten naslaan en is nauwkeurig te werk gegaan. De feiten en bronnen zijn diepgaand, gedetailleerd en gruwelijk. Ik kon niet anders dan tijdens het lezen van M3 paralellen ontdekken tussen Mussolini en enkele politieke leiders van nu. M3 is wat dat betreft een urgent boek en kan als een waarschuwing opgevat worden. Aangezien M3 het derde deel is van de tetralogie over Mussolini, kan ik mij verheugen op het vierde deel wat inmiddels in voorbereiding is.
Lof voor Jan van der Haar die een flinke kluif heeft gehad aan de vertaling van het derde deel van deze biografie van Mussolini.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Sanne
Gesponsord
Aan het lot kun je niet ontsnappen ... of wel?
Intermezzo is een prachtige roman over broers en geliefden, van dé literaire stem uit Ierland.
Door de late middeleeuwen letterlijk aan te raken blaast Van Loo ons verre verleden meer dan ooit nieuw leven in.
Een ode aan de Hollandse keuken en de smaak van thuis.
Meer dan 200 recepten voor de kerstdagen.
Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Het leukste cadeau voor iedereen: lol verzekerd!
Toine Heijmans neemt zijn lezers mee naar de uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis.
Een roman over iemand die floreert als onderzoeker, maar zich het comfortabelst voelt als ze zelf in de schaduw blijft
In Lijtje deelt Harmen van Straaten ontroerende, grappige en herkenbare verhalen over zijn dementerende moeder.
De schitterende beelden en poëtische teksten vertellen het verhaal van een bijzondere vriendschap, tussen het meisje en de drie dieren.
Een magisch coming-of-age-verhaal over een jongen die zijn eerste weekend zonder zijn ouders doorbrengt. . . en een leeuw die op hem komt passen.
Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Deze nieuwe fase kan er een zijn van vreugde, vervulling en verdieping.
De Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
De auteur van Het meisje in de trein is terug! Ligt de waarheid op het eiland begraven?
Kenia, 1926. De jonge Ivy staat voor grote uitdagingen. Ondertussen is Ranjana, een jonge Indiase vrouw, op de vlucht.
Een nieuwe, inclusieve geschiedenis van het vroegst bewoonde continent van de wereld.
Een prachtig overzicht van de liefdespoëzie, van de vroege middeleeuwen tot nu
Hoe kunnen we ons een weg banen door dit alles?
Drie jaar geleden overleed haar beste vriendin, en sindsdien staat Erins leven stil.
Kenia, 1910. Als de jonge Ivory meereist met haar vader op safari, wordt ze onmiddellijk verliefd op het land en de natuur
