Popcorn-steampunk in een bekend jasje
Aan het eind van de negentiende eeuw komt de zestienjarige Tessa Gray alleen en blut aan in Southampton. Ze komt uit New York, maar nadat haar tante (die haar voogd was) onverwacht is overleden, wil ze zich bij haar broer voegen, die eerder dat jaar naar Londen is geëmigreerd. Op de kade wordt ze echter opgepikt door twee vreemde vrouwen, die haar gevangenhouden en onder bedreiging leren haar vreemde gave te gebruiken. Maar voor de twee hun snode plannen kunnen voltooien, wordt Tessa gered door een groep Nephilim, mensen met engelenbloed die de relaties tussen mensen en bovennatuurlijke wezens bewaken. Tessa vertrouwt het niet helemaal, maar neemt hun hulp aan om haar broer te vinden en meer over zichzelf te weten te komen.
De ijzeren engel is het eerste deel in de trilogie De helse creaties (Infernal Devices), die voorafgaat aan een eerder gepubliceerde serie De kronieken van de onderwereld (The Mortal Instruments). Cassandra Clare is begonnen als fanficschrijver; De kronieken van de onderwereld is een bewerking van die fanfic. Clare is verschillende keren beschuldigd van plagiaat (zie bijvoorbeeld hier, hier en hier), maar is nooit veroordeeld omdat (zolang je niet woord voor woord overschrijft) de grens tussen inspiratie en plagiaat vaag is.
Of de beschuldigingen waar zijn of niet, De ijzeren engel is een tamelijk gemiddeld boek. Aan de ene kant is het een vlot verteld verhaal met een behoorlijk tempo en een redelijke plot. Er zitten zeker gerecyclede elementen in, maar dat is niet ongewoon in de fantasy. En hoewel de karakters niet bepaald subtiel zijn en naar archetypen neigen (de verstrooide uitvinder, de verwende prinses, de emotioneel onbereikbare man), hebben ze genoeg interne tegenstellingen om interessant te lijken.
Aan de andere kant, hoe verder je in het verhaal komt, hoe moeilijker het wordt om te negeren dat Clare haar heldin te snel te machtig heeft gemaakt. Tessa kan van vorm veranderen als ze iets persoonlijks van een ander vasthoudt. Maar die transformatie gaat verder dan uiterlijk alleen. Ze krijgt ook toegang tot de gedachten, gevoelens en herinneringen van die persoon. En dat zonder dat ze zichzelf kwijtraakt of de controle verliest.
Clare geeft geen goede verklaring waarom Tessa of de Nephilim haar vermogen niet erg slim inzetten. Tessa is er een beetje bang voor, maar ze is bereid de Nephilim een demonstratie te geven, en gaat undercover bij iemand die ze van verraad verdenken. De enige reden dat ze niet eenvoudig in dit karakter verandert (wat een veel slimmere, efficiëntere en veiligere strategie zou zijn) is dat het niet in de plot past die Clare in gedachten heeft.
En zo zijn er nog een paar dingen. De organisatie van de Nephilim doet niet echt oud aan; ze lijkt in het leven geroepen te zijn om Tessa op te vangen. (De Nephilim zijn bijvoorbeeld geen moment bang dat Tessa haar vermogens zal gebruiken om achter hun geheimen te komen.) En ook het steampunk-element is vrij zwak. In De ijzeren engel gebruiken beide kanten technologie, en voor de helden is het een groot probleem dat de schurken er beter/gewetenlozer in zijn. Maar in goede steampunk leidt technologie een eigen leven: ze is machtig en onvoorspelbaar, en dreigt (net als magie) de gebruiker te overweldigen en tot slaaf te maken. In De ijzeren engel blijft het een hulpmiddel.
Het boek heeft ten slotte ook wat te lijden onder de vertaling. Die is niet per se slecht, maar volgt het Engels wel vrij letterlijk. En dat leidt tot vertalingen als: ‘Je hebt geen lang leven als demonendoder; de meeste sterven jong, en dan verbranden ze je lichaam. Stof tot stof, heel letterlijk.’ In het origineel zal hier ‘(ashes to ashes,) dust to dust’ gestaan hebben, een citaat uit The Book of Common Prayer dat vaak op begrafenissen wordt voorgedragen. In het Nederlands zou hier een Bijbelcitaat gebruikt worden: ‘Stof zijt gij, en tot stof zult gij wederkeren’ (Genesis 3:19). Of, in de moderne vertaling, ‘Stof ben je en tot stof keer je terug’. Door het letterlijk te vertalen, valt het religieuze element weg, en vlakt de tekst af.
Al met al is De ijzeren engel een popcornboek. Best leuk om een keertje te lezen, zolang je niet teveel nadenkt over de tegenstrijdigheden in de plot en niet teveel originaliteit verwacht.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Sarah de Waard
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
