High fantasy volgens het Tolkien-model, maar zonder spanning of diepte
(Rolf Österberg is het pseudoniem van een Zweeds-Nederlandse schrijver die anoniem wil blijven. Hij heeft eerder (in twee delen) de thriller De Al-Qaedaconnectie gepubliceerd, waarop een vervolg (Het Al-Quaedavirus) in de pijplijn zit. De Afgrond is zijn eerste fantasy-serie en is eerder als e-boek verschenen onder het pseudoniem Katarina Magnell.)
Als haar burchtheer besluit dat ze een goed ruilobject zal zijn in onderhandelingen met een vijandig buurvolk, wordt de zestienjarige Leila gedwongen huis en haard te ontvluchten. Samen met haar magische kat, en op afstand aangestuurd door de elfenkoningin en een priesteres, gaat ze op weg naar het land van de elfen.
Hoewel Leila de laatste is die het beseft, is ze een uitverkoren kind, een priesteres in wording die voorbestemd is om een groot kwaad uit de wereld te bannen. Een coalitie van elfen, gnomen en trollen komt haar tegemoet om haar naar de elfenkoningin te brengen. De donkere elfen (mordels) proberen haar voor hun eigen doeleinden te gebruiken. Zelfs de primitieve gwargs voelen zich tot haar aangetrokken, al begrijpen ze niet waarom.
De Afgrond is epische high fantasy die vrij dicht bij het Tolkien-model blijft. Alle bekende elementen zijn aanwezig: de queeste, de heldin die haar eigen krachten niet kent, de mythische volken, de fellowships, het oude kwaad dat zich vooral via ondergeschikten manifesteert. Het meest opvallend eraan is hoeveel belangrijke vrouwelijke karakters er zijn. Niet alleen Leila – ook veel van de machthebbers (zowel goed als kwaad) zijn vrouwen. Dat is verfrissend, zeker in een (sub)genre waarin vrouwen nog te vaak het hulpje van en/of de beloning voor de held zijn.
Het is wel jammer dat Leila een tamelijk passief karakter is. Ze neemt zelden zelfstandig beslissingen – meestal is er iemand beschikbaar om haar te leiden of te sturen of te kidnappen. En ook de andere karakters worden sterk van bovenaf aangestuurd. De goden en andere machtige wezens zijn actief betrokken bij het gebeuren en vertellen luid en duidelijk wat de bedoeling is. Het verandert de karakters vaak in schaakstukken. Ze sluiten en verbreken allianties (en winnen of verliezen aan invloed) zoals het voor het verhaal uitkomt. Zelfs hun persoonlijkheden passen zich aan aan de plot.
De Afgrond heeft verder nogal wat technische problemen. Het perspectief ligt overal en nergens – het springt voortdurend heen en weer tussen karakters. En zeker de eerste helft van het boek zit vol uitleg en infodumps. Erger nog, Österberg herhaalt informatie vaak, soms al na een paar pagina’s. Hij is of vergeten dat hij iets al verteld heeft, of vertrouwt er niet op dat zijn lezers informatie kunnen onthouden. Verder zou je verwachten dat een thrillerschrijver weet hoe hij spanning op moet wekken. Maar Österberg vertrouwt veel te sterk op twee stilistische trucjes: de cliffhanger, en foreshadowing.
De Afgrond telt 111 hoofdstukken, waarin vijf of zes verschillende karakters of groepen worden gevolgd. En bijna ieder hoofdstuk eindigt met een cliffhanger van het type ‘hoofdpersoon dreigt op een gifslang te stappen’. Tegelijkertijd is duidelijk dat Österberg zijn karakters niet werkelijk kwaad wil doen, dus het effect gaat al snel verloren. De foreshadowingen bestaat vooral uit fictieve geschiedschrijvers die onheil voorspellen en eindeloze profetische dromen. Het is te veel van het goede – zeker in de tweede helft van het boek dreigt het verhaal te bezwijken onder alle droomscènes.
Maar voor liefhebbers van epische fantasy is het gebrek aan world building waarschijnlijk het grootste probleem. Het gevoel dat dit een echte wereld is, met een geschiedenis en verschillende culturen en een economie en seizoenen en dagelijks leven, ontbreekt. Er bestaan geen culturele (en zelfs niet veel fysieke) verschillen tussen de elfen, gnomen, trollen en mensen die met elkaar op moeten trekken. De mythische volken lijken überhaupt geen eigen cultuur te hebben – ze gedragen zich als mensen met spitsere oren of een iets beter richtingsgevoel.
De enige wezens die wat afwijken zijn de gwargs. Maar dat zijn Primitieven in de meest negatieve zin van het woord – barbaarse kannibalen die zonder problemen hun eigen baby’s slachten, die alleen het recht van de sterkste erkennen en die onderling geen enkele band hebben. Ze zijn nauwelijks intelligenter dan honden, en lijken er voornamelijk te zijn om de helden (misschien in een volgend deel) een vijand te geven die ze zonder gewetensbezwaren af kunnen slachten.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Sarah de Waard
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
