Vele wegen leiden naar Rome
‘Rouwen is een wezen dat maar wat doet. Het enige wat ik kon doen was meedeinen op de grilligheid ervan’
Bovenstaande zin staat in het begin van het boek. Het is tevens ook de beste samenvatting en het nuttigste handvat om met rouwgevoelens om te gaan. De schrijfster besloot lang tegen de pijn van het gemis te vechten en kon haar eigen advies pas na een flinke tijd en therapie zelf opvolgen. Woede en jaloezie waren emoties die ze makkelijker kon toelaten waardoor je in dit boek de explosieve en obsessieve Lisanne beter leert kennen.
‘Rupsje Nooit Genoeg’ is haar bijnaam en ze denkt dat alles maakbaar is. Ook rouw. Daartoe googelt ze erop los en volgt alle adviezen om zo snel mogelijk haar leven weer op te pakken. Het lukte niet en ook haar werk ging er onder leiden. Ondertussen kwam iedereen met goede raad en clichés aanzetten. Deze pasten soms wel en soms niet. Ze irriteerden of ze waren een reddingsboei om zich aan vast te houden.
Aan de hand van allerlei clichés en opmerkingen van welwillenden vertelt ze haar verhaal van begin tot eind. Soms passen de clichés meer bij het verhaal dat ze vertelt en soms minder. Dan vraag je je af wat ze nu eigenlijk bedoelt. Wat dat betreft is het niet helemaal consequent. De clichés zijn daarom wisselend in hun effect. Zo is de opmerking ‘Je moeder is er nog hè’ in haar ogen kwetsend omdat haar moeder alleen maar lijdt. Eigenlijk vertelt ze haar reactie op zo’n opmerking op een bepaald moment. Een lijn aan de hand van de clichés is niet te trekken. Het gaat vooral over wat het haar doet. Een opmerking als ‘Ik weet hoe je je voelt’ valt ook niet goed en het waarom wordt heel kort aangestipt. Het is niet duidelijk wat de lezer ermee moet.
Het verhaal is niet altijd even boeiend want Lisanne vervalt in herhalingen. Op een gegeven moment weet je wel dat ze alweer boos zal reageren op de omstandigheden. Want Lisanne is liever boos dan verdrietig en niet iedereen zal zich hiermee kunnen identificeren. Daarom ligt er net even te veel nadruk op haar woede en ligt verveling op de loer. Ook komen beschrijvingen af en toe wat opsommerig over. Dat geldt vooral voor het begin waar ze al kabbelend vertelt over haar jeugd en het leven van haar ouders. Het is dan lastig om bij de les te blijven.
Gaandeweg wordt het verhaal interessanter doordat het medeleven, irritatie of ontroering oproept. Soms is er een opborrelend verdriet vanwege de herkenning van de pijn en het gemis als gevolg van een overlijden of verbroken relatie. Niets menselijks is ons vreemd en alle door Lisanne omschreven emoties zijn vaak treffend herkenbaar evenals de fases van het rouwproces.
Langzamerhand krijgt het verdriet van de schrijfster meer lucht en weet het licht in haar leven te hervinden. Het is ontroerend om te zien hoe ze langzaam weer opbloeit.
Dit boek is het boek over het wel en wee van Lisanne. Het geeft ons vooral een beeld van Lisanne zelf die door het verlies van haar moeder volwassen wordt en leert hoe ze moet rouwen en verwerken. Want omgaan met pijn, dat heeft ze niet geleerd.
Haar manier van rouwen zal voor velen een ver van mijn bed-show zijn. Zij zijn nu eenmaal anders gebakken dan Lisanne. Het boek is dan ook niet geschikt als raadgever, tenzij je eenzelfde persoonlijkheid hebt als de hare. Niettemin is het een interessant boek als je graag wilt weten hoe iemand anders omgaat met het afscheid nemen van dierbaren. Want vele wegen leiden naar Rome en daarvan is deze er een.
Had Lisanne dit boek maar kunnen lezen toen ze het nodig had. Dan had ze er misschien wat van opgestoken. Of zou ze daar te eigenwijs voor zijn geweest?
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Saskia Jacobs-Labree
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
