Een geweldig, meeslepend, claustrofobisch verhaal

Doordat het buiten dusdanig giftig is dat het onleefbaar is, heeft de mensheid zich ondergronds teruggetrokken in een gigantische silo, met vele verdiepingen verbonden door een enkele, smalle trap. De mensen leven volgens strenge regels en met een strakke hiërarchie. Sheriff Holston staat bijna bovenaan de ladder, als trouw aanhanger van de wetten van de silo, en juist hij breekt de zwaarste regel van allemaal: Hij wil naar buiten. Zijn vertrek zorgt voor een vrije positie, die wordt gevuld door Juliette Nichols, een vrouw van Mechanica, helemaal onderuit de silo. Een vrouw die niets weet van politiek en machtsspelletjes, maar alles weet van defecte machines en hoe ze deze moet repareren. Pas wanneer ze bovenin de silo zit, ontdekt ze hoe stuk de silo eigenlijk is, op alle mogelijke manieren. En wanneer de gebeurtenissen elkaar rap opvolgen, lijkt de boel volledig te gaan ontsporen. Zal de silo voor het eerst in decennia weer onder hetgeen lijden waar ze al vaker bijna aan ten onder is gegaan? Komt er een opstand?

Claustrofobische wereld, ondanks de ruimte
De silo is een enorm bouwwerk. Het bestaat uit drie gedeeltes van elk 48 verdiepingen, 144 verdiepingen in totaal. De silo is dusdanig groot, dat twee ouderen op de smalle trap twee volle dagen over de weg van boven naar beneden doen en vier dagen over de weg terug omhoog. Door deze tijdsduur was het mij als lezer niet altijd duidelijk hoe hoog de plafonds van de verdiepingen zijn en waarom de woningen dan maar uit een enkele kamer zouden bestaan (en geen maisonnettes of meer zijn), maar ondanks de enorme schaal van de silo, voel je de druk van de aarde, en van het opgesloten zijn overal. Hugh Howey heeft een enorm claustrofobische setting weten te creëren, want de mensen zijn niet enkel fysiek opgesloten; ze moeten ook op hun woorden – en zelfs gedachten – passen. Het is een wereld waarin een groot deel van de mensen enkel de kennis krijgt om hun werk te doen en waar slechts een enkeling meer weet van de wereld om hen heen. Maar wanneer er steeds meer informatie wegsijpelt naar de mensen zonder deze kennis, lijkt alles in een draaikolk – even snel draaiend als de wenteltrap van de silo – te belanden.

Snelheid, veelheid, diepgang
Je knalt zo snel door het verhaal als een kind dat van de trap afrent en over de treden heen roffelt, om slechts zo nu en dan op een overloop heel even halt te houden om op adem te komen. Je komt verdieping na verdieping tegen met elk zijn eigen reden, zijn eigen bestaansrecht, om hier en daar dieper in de silo weg te rennen en dan weer terug omhoog te komen, alsof je soms even het oppervlak doorbreekt om adem te halen voor je weer terug de diepte in zwemt. Het verhaal barst bijna uit zijn voegen door de veelheid aan gebeurtenissen, de diepgang waar de feitelijke gebeurtenissen en de onderliggende lijnen volledig over elkaar heen vallen en de geweldige personages. En van die laatste wemelt het in de gehele thriller. In dit geval is dat geen overbodige luxe, daar Howey er zijn hand niet voor omdraait om – waar het verhaal erom vraagt – een geliefd, rond personage te laten sterven. En elke keer dat het gebeurt, breekt het je hart (althans, het brak het mijne).

Duidelijke stijl
Hugh Howey weet een verhaal met veel menselijke personages, een heel aparte wereld, een gespannen sfeer en heel veel gevechten – vooral inwendige – in duidelijke taal neer te zetten. Duidelijk, niet simpel. Geen van de karakters vanuit wie je de wereld bekijkt, gebruikt heel erg wollig taalgebruik en de auteur daardoor ook niet. Hij beschrijft dingen op zo’n wijze dat je zelf de eindjes aan elkaar kan knopen en uiteindelijk laat Howey ook altijd de juiste knopen zien. Een goede bevestiging voor hen die zelf gepuzzeld hebben en de benodigde informatie voor hen die zaken over het hoofd hadden gezien. Nergens wordt dit dubbele vervelend. De manier van vertellen past bij de wereld, bij de losse personages, en wordt daardoor ook nergens “simpel saai”. En hoe kan dat ook met zinnen als “Zelfs in het donker wierp zijn glimlach schaduwen”?

Conclusie
In Silo weet Hugh Howey een geweldig, meeslepend, claustrofobisch verhaal neer te zetten met een hele rij aan diepgaande, menselijke karakters. Een verhaal dat je na het omslaan van de laatste pagina niet wil loslaten en je doet hongeren naar de twee andere delen van deze trilogie. Het is dat ik hier geen 4,5 ster kan geven en dat ik de 5 sterren wil bewaren voor als Hugh Howey mij in een van de andere delen nog meer weet te verrassen, maar ook met 4 sterren blijft dit een must read.