Hoe de dinsdag donsdag werd

Als je een boek van Kristien Dieltiens in handen krijgt, weet je dat dit nooit zomaar een boek kan zijn. Ze is een ware taalkunstenaar als het gaat om een verhaal vol gevoel neer te zetten.

Dat is in dit boek niet anders. Op de cover zien we een zwart-wit getekend personage die met de rug naar ons toe staat en schijnbaar in de verte staart, met een witte eend die over zijn schouder hangt. Op de voorgrond een rijtje fleurige veldbloemen. De titel is in hetzelfde fleurige rood als de klaprozen. Toch is het een verstild plaatje, het maakt nieuwsgierig, wat betekent dit beeld, wat is er aan de hand?

De personage blijkt Gaston te zijn, die in de eerste zin vertelt dat hij net zeven geworden is. Op een dinsdag. Hij woont met zijn ouders en opa twee onder 1 dak met zijn beste vriend, Fons. Maar door een vervelend ongelukje is Fons zijn beste vriend niet meer. Gaston wil wel, maar Fons negeert hem.
Op zijn verjaardag gaf opa Gaston een eendenkuiken. Gaston beslist dat deze maar zijn beste vriend moet worden. Hij geeft het kuiken de naam Fons.

Ondertussen gaat mama erg vaak naar het ziekenhuis. De uitleg hierover is episch: "Ze wilden nog een kind. Een kind dat in het ziekenhuis moest worden gemaakt. Ze hebben het me uitgelegd. (..) iets met een eitje en een zaadje op een plaatje. Mama had er een tekeningetje bij gemaakt. Het leek meer op een kikkervisje dan op een baby. Maar mama kan nu eenmaal niet goed tekenen." Terwijl eendje Fons volwassen wordt, raakt mama zwanger en is iedereen in blijde verwachting. De eend blijkt een vrouwtje, ook de baby blijkt een zusje te zijn. Op een dag vliegt Fons weg en krijgt nesteldrang. Ongeveer tegelijkertijd met het ei van Fons, moet ook het zusje van Gaston geboren gaan worden.

Met veel oog voor gevoel en detail verweeft Dieltiens het verlangen naar een beste vriend met het verlangen naar een nestje. Het komt samen in de donsveertjes die Gaston opraapt naast de struik waar Fons haar ei heeft gelegd. Warm en betekenisvol tot en met de laatste zin. 'Vandaag is het donsdag.'

Jeska Verstegen maakte de warme en troostrijke illustraties. Wat direct opvalt, is dat Gaston in het hele boek zwart-wit getekend is, behalve op de laatste spread. Daar is hij getekend in kleur en heeft hij zelfs een heel klein blosje op zijn wang. Dit subtiele einde zegt veel: door het hele verhaal heen is Gaston eigenlijk vooral verdrietig, maar het komt goed met hem.

Hoewel dit boek met zorg is gemaakt en een literair juweeltje genoemd kan worden, vraag ik me wel af voor wie dit boek nu eigenlijk bedoeld is. Het is zeker niet een boek voor elk kind. Maar ik weet ook zeker dat er kinderen zijn voor wie dit een heel goed boek zou kunnen zijn. Maar daarvoor moet de volwassen begeleider het kind kennen, weten wat er in zijn leven speelt en het misschien een zetje geven door het eerst samen te lezen.
Ik raad daarom vooral leerkrachten en medewerkers in de kinderopvang aan om dit boek te lezen en in de buurt te houden, zodat ze weten waar het over gaat en zorgen dat het er is voor de situaties waarin ze dit nodig hebben.