Tijdens de oorlog gaat het leven gewoon door...
Halverwege de Tweede Wereldoorlog komt een vrouw met baby de straat van Antonia inrennen, op de vlucht voor Duitse soldaten. Ze geeft de baby aan Antonia voordat de Duitsers het doorhebben, maar wordt zelf opgepakt. De baby heet Tamar en ze komt uit een Joods gezin. Antonia en haar man besluiten echter wel voor de baby te zorgen, totdat haar familie na de oorlog weer terug zal keren om haar op te halen.
Het debuut van Monique Hoolt (1965) gaat niet zomaar over de Tweede Wereldoorlog. Het speelt zich af in haar geboorteplaats Hengelo, in de wijk Tuindorp 't Lansink. Van haar grootouders hoorde ze verhalen waar ze erg van onder de indruk was en veel hiervan heeft ze in dit boek verwerkt. Haar grootvader werkte bijvoorbeeld bij de NS en moest ook onderduiken toen de Spoorwegen staakten. Als tiener was Hoolt al geïnteresseerd in de keuzes die mensen in oorlogstijd maken en dit komt ook duidelijk naar voren in haar debuut.
De eerste helft van het boek beslaat de oorlogsjaren 1943-1945. In dit deel leer je Antonia kennen, die haar gezin zo goed mogelijk probeert de oorlog te laten overleven. Ze wonen in het oosten van Nederland, waar het al iets makkelijker is om aan eten te komen, maar ook daar merken ze duidelijk dat het oorlog is. Ook wordt beschreven wat er gebeurt met Tamars familieleden, die naar een concentratiekamp worden gebracht. Tamar zelf is gelukkig zo jong dat ze niet doorheeft dat het oorlog is.
Het tweede gedeelte van Tamar gaat over 1945-1947, wat er na de oorlog gebeurt. Een tante van Tamar, Anna, keert terug om Tamar op te halen, maar na zo'n lange tijd in een concentratiekamp moet ze wel wennen aan het zorgen voor een klein kind. In het korte derde deel, 1965, wordt beschreven wat Tamar in de tussentijd heeft gedaan en ontdekt ze nog een aantal dingen die tijdens de oorlog zijn gebeurd, om de openstaande vragen uit het verhaal compleet te maken.
Monique Hoolt probeert alle kanten van de oorlog te belichten: hoe een gewone familie in het oosten van het land het heeft, hoe het gaat met de verzetsstrijders, hoe het gaat met een familie die zich bij de NSB heeft aangesloten, hoe het gaat met een Joods gezin dat richting de concentratiekampen wordt gestuurd, en hoe het gaat met de Joodse onderduikers. Ze slaagt er wel in om alle kanten te bespreken, maar er zit toch een duidelijk oordeel in: de NSBers hadden niet met de Duitsers mee moeten werken, verzet is goed en Jodenvervolging is slecht. De hoofdpersonen zelf zijn vooral bezig met overleven. Gruweldaden die mensen in de oorlog begaan worden bijna terloops beschreven, zoals het maken van lampenkappen van mensenhuiden, waardoor het allemaal eigenlijk nog net iets erger wordt.
Toch is het geen ‘overvol’ verhaal, omdat het eerste deel vooral verteld wordt vanuit het oogpunt van Antonia met af en toe een hoofdstuk van Anna, één van de Joodse kinderen uit het gezin dat naar een concentratiekamp wordt gedeporteerd. Daardoor heb je als lezer een rustig uitgangspunt hebt voor het verhaal. Het tweede deel is beschreven vanuit Anna's perspectief, maar op de momenten dat ze bij Antonia is, is het soms niet altijd duidelijk of iets nu door Anna of Antonia gezegd wordt. Het derde deel beschrijft dan weer Tamars ervaringen en gedachten.
Ook wordt duidelijk welke invloed de oorlog op mensen heeft. Zelfs Tamar, die de oorlog niet bewust heeft meegemaakt krijgt er veel van mee als ze ouder wordt, doordat haar moeder en tante in een concentratiekamp hebben gezeten. Wel wordt duidelijk dat het alledaagse leven, het overleven, gewoon doorgaat, ook al vallen alle zekerheden weg door de oorlog. Je moet toch eten en daarvoor moet er geld verdiend worden. Hoe dat geld verdiend wordt, is echter niet altijd op een manier die mensen buiten oorlogstijd (moreel) acceptabel zouden vinden.
Tamar is een debuutroman die goed laat zien hoe het is om te leven in een bezet land, waarin je niet meer vrij bent om alles te doen en zeggen wat je wil. Er zijn tegenwoordig steeds minder mensen die uit eigen ervaring kunnen vertellen over de Tweede Wereldoorlog, dus dan is het lezen van een boek als dit een zeer toegankelijke manier om met deze verhalen kennis te maken.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Selene
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
