Fictieve verhalen uit de herkomstlanden van migranten

Claudia Biegel heeft elf verhalen geschreven gebaseerd op mensen die in oktober 2005 zijn omgekomen bij de brand in het Detentie- en Uitzetcentrum Schiphol-Oost. De verhalen spelen zich af in de landen waar deze mensen vandaan zijn gekomen.

Heel verwarrend staat er op het achterplat: "In oktober 2015 is het precies tien jaar geleden...". Omdat het nog geen 26 oktober 2015 is, lijkt het alsof deze brand verzonnen is als toekomstige gebeurtenis, terwijl het juiste jaartal 2005 is. In het voorwoord staat namelijk: "In de nacht van 26 op 27 oktober 2005 ontstaat brand in cel 11 in de K vleugel van het Detentie- en Uitzetcentrum Schiphol-Oost aan de Ten Pol 64 in Oude Meer, gemeente Haarlemmermeer.".
De zin op het achterplat geeft dus een verkeerd beeld van de inhoud van het boek: is deze brand verzonnen en zijn zowel de mensen als hun verhalen fictief? De brand is echter al geweest en de mensen zijn niet fictief, al zijn hun verhalen dat wel.

De verhalen gaan echter niet echt over de migranten zelf, maar vaak over de mensen die achterblijven in het land van herkomst. Van de elf verhalen gaan er echter zeven over een moord, twee over bedrog, en in de laatste twee sterft er ook iemand. De verhalen zijn vaak een soort 'omgekeerde thrillers': de moord komt pas op het eind en je ziet waartoe omstandigheden mensen kunnen drijven, in plaats van dat er aan het begin van het verhaal een moord is gepleegd en een detective uit moet zoeken waarom iemand dat misdrijf heeft begaan.
Dat is wel het mooie aan deze bundel: het wordt duidelijk dat mensen door omstandigheden waar zij geen of weinig invloed op hebben, dingen kunnen doen die ze anders nooit gedaan zouden hebben. De extreme voorbeelden hiervan zijn moord of zelfmoord, maar natuurlijk ook het vertrekken uit je eigen land, zonder dat je precies weet wat je te wachten staat in een ander land.

Het is niet altijd zo dat er een personage uit een van de elf verhalen naar Nederland komt, maar wel spelen alle verhalen zich af in landen vanwaaruit migranten naar Nederland zijn gekomen: Turkije, Bulgarije, Georgië, Libië, Suriname, Roemenië, Santo Domingo en Oekraïne.
Omdat dit boek geschreven is na de brand, was het niet mogelijk om de migranten zelf te interviewen. Toch is het jammer dat er geen overlevenden aan het woord zijn gekomen, al zal dit misschien niet mogelijk zijn geweest.

Een ander minpunt is dat alle verhalen zijn geschreven in de eerste persoon enkelvoud, waardoor de verschillende vertellers zich niet duidelijk van elkaar onderscheiden. Daar staat tegenover dat Biegel in alle verhalen zeer consequent dezelfde schrijfstijl hanteert. Haar zinnen zijn betrekkelijk kort en eenvoudig, dus vlot leesbaar. En ook al gaat het boek over een gebeurtenis van tien jaar geleden, het onderwerp 'migranten/vluchtelingen' is nu erg actueel. Deze verhalenbundel komt dan ook op precies het juiste moment.