Moeder wordt mama
Met Autobiografie van mijn lichaam levert Lize Spit een persoonlijk boek af dat balanceert tussen roman en non-fictie. Na haar succesvolle romans Het smelt en Ik ben er niet, en haar bijdrage aan het Boekenweekgeschenk, kiest Spit deze keer voor een genadeloos openhartige blik op haar eigen leven, haar familiebanden en de complexiteit van moeder-dochterrelaties. Het resultaat is een kwetsbaar verhaal dat zowel confronterend als poëtisch is.
Het verhaal begint in 2021, wanneer Spit en haar zussen en broer per e-mail te horen krijgen dat hun moeder ongeneeslijk ziek is. De afstandelijke toon van deze boodschap zet meteen de toon voor de onderkoelde relatie tussen moeder en kinderen. Toch is dit bericht voor Spit het begin van een innerlijke zoektocht. Ze besluit toenadering te zoeken tot haar moeder, maar ook tot zichzelf. Hoe heeft deze relatie haar gevormd? Welke sporen heeft het verleden op haar lichaam en geest achtergelaten? Waar eindigt de verantwoordelijkheid van haar moeder en begint die van zichzelf?
Wat dit boek bijzonder maakt, is de manier waarop Spit de rol van dochter en schrijver naadloos in elkaar laat overvloeien. Ze observeert, analyseert en zoekt naar de juiste woorden om haar gevoelens en herinneringen vorm te geven. De kwetsbaarheid die ze daarbij toont is indrukwekkend, maar ook soms bijna ongemakkelijk. Spit schrijft openhartig over thema's die vaak onbesproken blijven: fysieke ongemakken, seksuele restricties, en de stilte binnen een gezin waar communicatie over kwetsbare onderwerpen taboe was: “Met jou konden we niet over fysieke ongemakken praten. Moeders geven normaal de maat aan, maar omdat jij jouw zichtbare ongemakken (je somberheid je misselijkheid, je maagzuurklachten, je tranen) nooit met ons besprak, zweeg ik ook.” Als lezer voel je je soms een voyeur, maar de urgentie en eerlijkheid van Spits woorden maken het onmogelijk om weg te kijken.
Opvallend is de afwisseling in vertelvorm. Spit combineert dagboekfragmenten uit haar kindertijd, reflecties over heden en verleden, en hoofdstukken waarbij ze haar moeder rechtstreeks met ‘jij’ aanspreekt. Deze gelaagdheid zorgt niet alleen voor dynamiek, maar biedt de lezer ook ademruimte tussen de confronterende passages door. Bovendien geeft het de worsteling mee tussen ratio en emotie, tussen aantrekken en afstoten, tussen heden en verleden.
De zin “Een moeder is diegene ondanks wie je bestaat, een mama is diegene dankzij wie je bestaat” vat de kern van dit boek goed samen. Ondanks de zware thematiek vervalt Spit nergens in melodrama. Haar relaas blijft geloofwaardig en eerlijk. Het afscheid van haar moeder wordt beschreven met een emotionele intensiteit die zowel schrijnend als helend is. Door haar woorden krijgen lezers niet alleen inzicht in haar persoonlijke strijd, maar ook in universele thema's als verlies, verzoening en de zoektocht naar verbinding.
Autobiografie van mijn lichaam is een moedig en kwetsbaar boek dat indruk maakt. Lize Spit bewijst opnieuw dat ze een auteur is die in staat is om pijnlijke gebeurtenissen om te zetten in literatuur die zowel ontroerend als confronterend is.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Sigried
Gesponsord
Als Jolenes helikopter crasht in Irak, moet ze terugkeren naar het huwelijk en gezin dat ze onder hoogspanning achterliet. Schrijf je nu in voor de Hebban Leesclub.
Beth leidt een gelukkig leven met haar man Frank op hun schapenboerderij, maar dan komt haar jeugdliefde Gabriel terug, met wie ze als zeventienjarige een intense zomer beleefde. Bekijk alle Boekenweektips.
Fayes vader bedreigt niet alleen haar, maar ook haar dierbaren en levenswerk, het bedrijf Revenge. Ze roept haar vriendinnen om zich heen om de ultieme wraak te plannen. Bekijk alle Boekenweektips.
In concentratiekamp Westerbork doet jonge moeder Catharina alles wat nodig is om haarzelf en haar zoon te laten overleven. Ze gaat als showgirl dansen in het beroemde kampcabaret. Bekijk alle Boekenweektips.
Isabel woont alleen in het huis van haar overleden moeder, waar alles rustig voortkabbelt tot plotseling haar broer Louis met zijn nieuwe vriendin Eva voor de deur staat. Bekijk alle Boekenweektips.
Een onweerstaanbare schelmenroman over Algot Olsson en een bonte verzameling mensen. Algot stort zich op de mooie en hopelijk lucratieve kunst van het distilleren van brandewijn. Bekijk alle Boekenweektips
Een jonge cartograaf vertrekt naar Amsterdam en tekent voor zijn grote liefde in zijn wereldkaart, vlak naast de evenaar, een 'nog onontdekt' eiland dat haar naam draagt. Bekijk alle Boekenweektips.
Op een koude winteravond belandt de zeventigjarige Leah met haar auto in het water. Hoewel de kade al snel vol mensen staat, doet niemand iets. Tot grote frustratie van studente Mirjam. Bekijk alle Boekenweektips.
De meningsverschillen over hoe het tuincomplex bestuurd moet worden, kunnen elk moment weer oplaaien, maar de grootste dreiging komt van de kant van de gemeente. Bekijk alle Boekenweektips.
Philip Dröge duikt in de curieuze geschiedenis van Nederlandstalig New York en New Jersey en doet dat op de fiets. Een boek dat reisgids, geschiedenisboek en road novel ineen is. Bekijk alle Boekenweektips.
Taalwetenschapper Khalid Mourigh gaat de straat op en de scholen langs om straattaal, het gebruik van Engels en de meertaligheid van het Nederlands te onderzoeken. Bekijk alle Boekenweektips.
Aan het begin van de Eindtijd valt de vrijdenkende engel Astoreth naar de aarde. Hij raakt verzeild in apocalyptische avonturen die hem van Amsterdam naar het Zweedse platteland voeren. Bekijk alle Boekenweektips.
Een meisje en een vis denken beiden dat de ander gevangenzit en dus maken ze een wak, maar ze beseffen dat het beter is als ze blijven waar ze zijn. Bekijk alle Boekenweektips.
Terwijl de ambitieuze Pierre groeit in zijn rol op de redactie van een tijdschrift, kelderen de abonneecijfers. Hoe lang moeten tradities en gewoontes in stand worden gehouden? Bekijk alle Boekenweektips.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog raken de levens van Luna en haar vader, de Joodse Rifka, de Indiase Chandar en Thiemen met elkaar verweven op een manier die zij niet voorzien. Bekijk alle Boekenweektips.
Eliza had zes broers, maar alleen Krekel is nog over. Een bangerik, een huilebalk, een blok aan haar been, eigenlijk. Alles gaat mis, maar Eliza en Krekel blijven zoeken naar hun verdwenen broers. Bekijk alle Boekenweektips.
Als de literaire bundel van zware crimineel Derek L. op het punt staat te verschijnen, mag hij tijdens zijn weekendverlof van de gevangenis aanwezig zijn op zijn eigen boekpresentatie. Bekijk alle Boekenweektips.
In dit hartstochtelijke pamflet toont docent Karim Amghar aan hoe mbo'ers nog steeds te maken hebben met onderwaardering, terwijl ze onmisbaar zijn voor de samenleving. Bekijk alle Boekenweektips.
Wanneer Hitler aan de vooravond van de Tweede Wereldoorlog Oostenrijk binnenvalt, moeten vijf hechte vrienden kleur bekennen. Kun je een ander ooit ten diepste kennen? Bekijk alle Boekenweektips.
Iemand breekt in bij Simon en beweert dat ze beiden vastzitten op een alternatieve belevingsvakantie. Het is het begin van een aangrijpende speurtocht. Bekijk alle Boekenweektips.
Stine Jensen verkent hoe mediastormen kunnen ontstaan en hoe je filosofie kunt inzetten om ze te duiden. Bekijk alle Boekenweektips.
Een kleurrijke groep outcasts raakt betrokken bij het mysterie van Salomé Abergel, de beroemde kunstenares die op het hoogtepunt van haar carrière plotseling verdwijnt. Bekijk alle Boekweektips.
Als Hitler aan de macht komt, vluchten Eva en Itzhak naar het conservatieve Zeeland. Daar haalt het gevaar hen in en Eva zal moeten kiezen. Bekijk alle Boekenweektips.
In de persoonlijke verhalen van Rusland-correspondent Iris de Graaf lees je hoe het is om als jonge vrouw verslag te doen vanuit Moskou, in het land van haar grootmoeder. Bekijk alle Boekenweektips.
Het is ronduit indrukwekkend wat we weten van onze moedertaal, wat we ermee kunnen, en hoe we dingen haarfijn aanvoelen. Bekijk alle Boekenweektips.
Sinds 2015 zit Astrid Holleeder ondergedoken, wat enorme impact heeft op haar leven en dat van haar familie. Ze vertelt over de dagelijkse routines, constante waakzaamheid en haar angst. Bekijk alle Boekenweektips.
