De uitgestrekte vlakte tussen waarheid en illusie
‘Wie populair wil zijn, moet geen schrijver worden’, zei Rachel Cusk (1967) in een interview met de Telegraph (1/10/2016). In haar memoires In het land van moeders en Nasleep vertelde ze op een open manier over haar moederschap en scheiding. Deze boeken werden zowel bejubeld als verguisd en zorgden voor een gespannen relatie tussen Cusk en de Britse pers. Ze nam een aantal jaren rust en koos voor haar volgend werk, Contouren, bewust voor een fictief hoofdpersonage. Hoewel dit personage verdacht veel op Cusk lijkt, geeft het fictieve karakter van het verhaal haar meer vrijheid om met taal en inhoud te experimenteren. Het resultaat is een intieme roman die op een gedurfde manier de grenzen tussen waarheid en illusie opzoekt.
Centraal staat een schrijfster die in Griekenland een zomercursus ‘Leren schrijven’ geeft. Sinds haar scheiding is ze nog maar een schaduw van haar vroegere zelf, een contour die opnieuw ingevuld moet worden. In gesprekken met mensen die ze ontmoet probeert ze opnieuw houvast te vinden. Deze gesprekken vormen de rode draad doorheen het verhaal, maar ook de muur waarachter de verteller zich verschuilt. Zij is eerder een toeschouwer dan een actieve gesprekspartner en benadert de conversaties op een analytische manier. Met weinig empathie onderzoekt ze hoe anderen in hun verhalen elementen weglaten of uitvergroten om hun eigen waarheid te creëren: "Het verhaal over zijn tweede huwelijk bleef ik onbevredigend vinden. Het leek weinig objectief; het hing van extremen aan elkaar, en aan die extremen worden morele eigenschappen gekoppeld die vaak niet klopten. […] verder was dit een verhaal waarin de waarheid naar mijn gevoel werd opgeofferd omdat de verteller als winnaar uit de bus wilde komen."
De subjectiviteit van elke verhaal wordt bovendien versterkt door de interpretatie die de luisteraar eraan geeft. Hoewel het hoofdpersonage afstand probeert te houden, past ze de gesprekken op haar eigen leven toe en geeft ze hierdoor bepaalde aspecten een andere betekenis: "Ook ik zag in alles om me heen steeds meer mijn eigen angsten en verlangens, zag andermans leven steeds vaker als een commentaar op mijn eigen leven. Kijkend naar het gezin op de boot zag ik wat ik niet meer had: iets wat er niet was, met andere woorden." Elke ontmoeting zegt iets over haar; elk gesprek en de manier waarop ze reageert geeft impliciet iets prijs over haar leven. Als bij toeval ontdekt de lezer zo haar achtergrond en uiteindelijk zelfs haar naam.
Wat maakt ouders en kinderen tot een gezin? Het is een vraag die zowat al haar gesprekpartners bezighoudt. Verschillende samenstellingen passeren de revue, maar bij niemand verloopt het gezinsleven zonder slag of stoot. Door de verschillende waarheden van de personages worden thema’s als de relatie tussen ouders en kinderen en de relatie tussen mannen en vrouwen in dit boek genuanceerder uitgewerkt dan in haar autobiografische werken. Dit lijkt het enige compromis waartoe Cusk bereid is, haar schrijfstijl blijft zelfvertrouwen en eigenzinnigheid uitstralen. Zo is de aaneenschakeling van gesprekken een gedurfde constructie die respect afdwingt. De passiviteit van het hoofdpersonage duwt de lezer in een actieve rol. Hoewel er zo goed als niets gebeurt zorgt de voortdurende tweestrijd tussen waarheid en illusie ervoor dat het een boeiende ervaring is om het hoofdpersonage in te vullen.
Rachel Cusk zoekt de populariteit niet op. Ze is zich bewust van haar ongewone schrijfstijl en puurt die volledig uit om tot een boek te komen dat het zonder actie, spanningsboog of zelfs enige plotlijn kan stellen. Het is beschouwend proza dat lezers laat stilstaan bij de manier waarop de wereld rondom hen is opgebouwd en welke rol literatuur daarin kan spelen. Hierdoor geeft het boek ook inzicht in Cusks drijfveren als auteur. Contouren is een welkom rustpunt die de aandacht opnieuw op haar schrijverschap vestigt en elke twijfel over haar talent wegneemt.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Sigried
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
