Een vreemde mix van genres

Lenny Peeters (1975) maakt de overstap van kortverhalen naar een debuut dat niet onder één noemer te vatten is. De cover en het lettertype van de titel doen vermoeden dat het om een thriller gaat, maar in de korte inhoud is sprake van een psychologische roman. De stijl doet dan weer denken aan Young Adult, terwijl de verhaallijn het midden houdt tussen al deze genres. De ongrijpbaarheid draagt bij aan het mysterie dat Dochter is, maar zal voor een aantal lezers ook de valkuil ervan betekenen.

Peeters houdt de lezer gevangen in het hoofd van een naam- en leeftijdsloos meisje. Uit een aantal gebeurtenissen blijkt dat ze eerder een jonge puber dan een klein kind is, maar haar mentale ingesteldheid laat niet toe om preciezer te zijn. Het boek start met haar arrestatie, al begrijpt zij niet waarom haar vragen gesteld worden. Het gesprek voert haar terug naar het verleden, van waaruit ze een aantal gebeurtenissen herbeleeft die hebben geleid tot het moment van het politieverhoor.

Dochter leeft in haar eigen wereld en mist elke vorm van empathie. Bovendien neemt ze taal zo letterlijk, dat elke vorm van communicatie moeilijk wordt. Het kleine aantal personages wordt dan ook maar summier uitgewerkt. Voor dochter maakt het immers niet uit hoe iemand eruit ziet of hoe oud die is. Zolang zij haar gang kan gaan en de kleur groen uit haar buurt gehouden wordt, is ze tevreden. De ware bedoelingen van haar vader, haar buurjongen of de dokter worden daarom nooit helemaal duidelijk.

De naïviteit en het emotieloze waarmee Dochter over haar leven vertelt, zorgt voor een rauwe, doordringende stijl die soms zo beklemmend is dat je als lezer uit het boek wilt breken. De korte hoofdstukken zorgen voor voldoende adempauzes en ook de donkere humor maakt dat het verhaal nooit te zwaar wordt. De schrijfstijl – korte zinnen en eenvoudige woorden – valt helemaal samen met het hoofdpersonage en accentueert haar aandoening. Net daarom is het politieverhoor – waar ze ‘normaal’ behandeld wordt - ongeloofwaardig. Deze verhaallijn vormt een zwakke schakel in het boek, maar herinnert de lezer er ook telkens weer aan dat er iets vreselijks gebeurd is. Hoewel er geen sprake is van een ijzingwekkend plot, lees je toch telkens verder en probeer je te begrijpen wat er precies aan de hand is.

Peeters heeft veel ervaring met het schrijven van kortverhalen. Dat blijkt vooral uit de manier waarop ze haar verhaal gestalte geeft: het is een fragment uit iemands leven dat uitvergroot wordt tot een op zichzelf staand gegeven. Ze schrijft technisch erg goed, maar desondanks wordt de overstap van kortverhaal naar roman niet helemaal gemaakt. Door het verhaal zonder context aan de lezer voor te leggen, biedt het weinig inzichten of moedigt het de lezer niet aan om ruimere verbanden te ontdekken. Het blijft in het vacuüm tussen verschillende genres hangen. Het verhaal is wat het is, spannend en luguber, maar na de laatste pagina laat het je ook meteen weer los.