Een ode aan de liefde

Waargebeurd: In 2010 ontdekken de kinderen van Solange Beaugiron dat hun moeder hen een appartement in Parijs heeft nagelaten, een appartement waar ze het bestaan niet van wisten maar waarvoor hun moeder de laatste 70 jaar van haar leven wel het onderhoud betaalde. Wanneer ze het nog volledig gemeubileerde appartement bezoeken lijkt het alsof een tijdscapsule hen terugvoert naar de 19e eeuw. Als bij wonder heeft het gebouw zowel de eerste als de Tweede Wereldoorlog perfect doorstaan en is het aan diefstal of vernieling ontsnapt. Bovendien blijkt het een schat aan kunst te bevatten, met als kroonjuweel een portret van een dame in Parijs, geschilderd door Giovanni Boldini. Het schilderij blijkt een portret te zijn van Marthe de Florian, de oorspronkelijke eigenares die na haar dood het appartement naliet aan haar kleindochter Solange. Marthe zou een courtisane geweest zijn die tijdens haar leven verschillende bekende minnaars heeft gehad, waaronder schilder Boldini. Alyson Richman laat haar fantasie de vrije loop en verzint een eigen verhaal rond het mysterieuze schilderij en de geportretteerde dame.

Het appartement waar de tijd geen vat op had komt in de roman Een dame in Parijs helemaal tot leven wanneer de 19-jarige Solange voor het eerst kennismaakt met haar grootmoeder Marthe. Solanges vader werd als baby door Marthe opgegeven voor adoptie. Ook hij wist de eerste 18 jaar van zijn leven niet van haar bestaan af. Nadien blijft het contact zeer beperkt en is de verstandhouding tussen de zoon en zijn biologische moeder behoorlijk koel. Wanneer Solange na de dood van haar moeder verloren loopt, neemt haar vader haar mee naar het appartement van Marthe. Marthe is een geboren verleidster, een actrice die een publiek nodig heeft om gelukkig te zijn. Ondanks het contrast met haar introverte, bedachtzame kleindochter groeit tussen beide vrouwen een diepe genegenheid. Solange wordt de toeschouwer die noodzakelijk is om de ster van Marthe te laten schitteren, maar Marthe is ook de muze die Solange in staat stelt de gedroomde roman te schrijven. Beide rollen zijn perfect in balans waardoor de personages de stereotypen van arrogantie of passiviteit ontstijgen en geloofwaardig genoeg zijn om de lezer onder te dompelen in hun verhaal.

Tijdens Solanges bezoeken verklaart Marthe waarom het appartement er nog precies uitziet als in 1888, toen ze het van haar minnaar kreeg en er een kunstverzameling aanlegde. De decadentie van het 19e-eeuwse Parijs wordt schitterend tot leven gebracht. Voor Solange zijn de gesprekken een rustpunt, een vlucht uit het vooroorlogse Parijs waarin ze niet alleen de moeder van haar vader leert kennen, maar ook de Joodse achtergrond van haar eigen moeder ontdekt. Het leven van Marthe die in een gouden kooi leeft lijkt haaks te staan op dat van Solange die kan gaan en staan waar ze wil, maar hun hunkering naar waardering en liefde, hun aandacht voor schoonheid en hun drang om te overleven zijn zeer gelijklopend. Wanneer de oorlog uitbreekt en Solange verliefd wordt op een Joodse boekhandelaar, haalt het verleden het heden in en komen beide verhalen samen.

Deze meeslepende roman is een ode aan kunst en literatuur die mensen samenbrengt en troost. Maar bovenal is het een ode aan de liefde in al zijn vormen. Marthe vraagt Solange "Als ik meer kan achterlaten dan een schilderij, als ik ervoor kan zorgen dat er liefde in jouw leven is en dat je iemand naast je hebt, dan heb ik het toch enigszins goedgemaakt, of niet?". Of ze werkelijk het geluk gevonden hebben zullen we nooit zeker weten, maar Richmans versie is alvast een hoopvol, ontroerend familieverhaal.