Meer dan een onderhoudend verhaal
Jesse Ball (1978) werd door het literaire magazine Granta uitgeroepen tot beste jonge Amerikaanse auteur van dit moment. Als dit al veel druk op zijn schouders zou leggen, lijdt zijn prestatie daar absoluut niet onder. Het duikersspel is een roman waarin de vormgeving, de schrijfstijl en de inhoud elkaar versterken tot een origineel geheel.
Het verhaal speelt zich af in een dystopische wereld waarin patsers (de autochtone bevolking) door een reeks van wetten boven de kwadra’s (vluchtelingen en criminelen) geplaatst worden. Die laatsten zijn de rechtelozen. Wat hen wordt aangedaan kan daarom ook niet als geweld beschouwd worden.
De kwadra’s leven in getto's die ze enkel op gevaar van eigen leven kunnen verlaten. In de ‘echte’ steden kan elke patser namelijk beslissen om een gaskraan open te draaien. Aangezien de patsers steeds een gasmasker bij de hand hebben, heeft dit enkel voor de kwadra’s consequenties. Om deze beslissing niet té drastisch te maken zijn er verschillende soorten gas die duizeligheid, ziekte of dood veroorzaken – gemakshalve gekenmerkt door kleuren, zodat ook kinderen ermee aan de slag kunnen.
Het boek is opgebouwd uit verschillende delen, waarbij uiteenlopende personages en perspectieven aan bod komen. In het eerste deel volgt de lezer twee schoolmeisjes die nooit een andere samenleving gekend hebben. De sfeer doet denken aan The Handmaid’s Tale. Op een koele, rationele toon worden de wetten van de nieuwe samenleving uit de doeken gedaan. Regels worden als logische noodzakelijkheden naar voren geschoven. Het is een systeem waarover nagedacht is en waar tegenspraak consequent en onmiddellijk de kop in wordt gedrukt. Ball creëert voldoende raakpunten met het heden om er een herkenbare samenleving van te maken, met veranderingen die begrijpelijk lijken te zijn.
Het is bijgevolg volkomen geloofwaardig dat schoolkinderen niet opkijken van de praktijk waarbij vreemdelingen gebrandmerkt worden. Dat van alle kwadra’s een van de duimen afgezet wordt, leidt evenmin tot verbazing. Ze vragen zich enkel af of het praktischer is om bij iedereen dezelfde duim af te zetten dan wel de duim die de kwadra het meeste gebruikt. Gaat het met andere woorden over het kenmerken van de groep of over het afnemen van hun mogelijkheden?
Ball verliest zich niet in details of banale uitweidingen. Enkel het noodzakelijke wordt vermeld. Doorheen het boek wordt de sfeer steeds beklemmender. ‘We worden in stand gehouden door geweld dat zo alomtegenwoordig is dat het als lucht is,’ verzucht een van de personages. Dat er nergens nog plaats is voor empathie toont het tweede, wervelende deel waarin de kwadra’s tijdens een chaotische optocht zelf rechtspreken.
Het boek is mooi vormgegeven, met grijze tussenbladen die structuur en houvast bieden. De lay-out en zinsstructuur zorgen samen voor een hypnotiserende cadans die de lezer dicht bij het verhaal houdt, zelfs wanneer het niet duidelijk is wat er precies gebeurt. Dat Jan Willem Reitsma deze eigenschappen in de vertaling heeft weten te behouden, is een hele prestatie.
Het duikersspel is een roman voor lezers die meer willen dan een onderhoudend verhaal. Spannend, vreemd, beklijvend – woorden die zowel op de inhoud als op de vorm van de roman van toepassing zijn. Ball bewijst opnieuw dat hij een schrijver is die originele ideeën met vakmanschap gestalte geeft. Hij is absoluut een auteur om in de gaten te houden.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Sigried
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
