Een kleine stroom opwinding
Wat is het verschil tussen een bundel korte verhalen en een roman? Is het de lengte van het verhaal, de uitwerking van de personages, de plot die de verschillende delen met elkaar verbindt? Evelien Vos zal het zich bij het schrijven van Niemand keek omhoog vast afgevraagd hebben. Ze komt echter nog niet helemaal los van het genre van korte verhalen, waarin ze eerder debuteerde. Haar romandebuut zal hierdoor waarschijnlijk meer naar waarde geschat worden door lezers die van korte verhalen houden, dan door lezers die op zoek zijn naar een plotgedreven, gelaagde roman.
“Zo speciaal ben je niet”, drukt haar moeder Lucy als kind op het hart. Lucy gaat daar niet tegenin. Integendeel, door alledaagse en onbenullige activiteiten gedetailleerd te beschrijven, lijkt ze de banaliteit van haar bestaan nog meer te willen benadrukken. Op een afstandelijke manier registreert ze de bezoekjes aan haar opa, een taak die ze van haar vader heeft overgenomen en waarbij ze openlijk gekleineerd wordt. Ook daar gaat ze niet tegenin. Ze ondergaat haar leven met een onbewogen passiviteit die irritatie opwekt en die doet hopen dat haar verhuis naar Madrid een ommekeer zal betekenen in de gelaten sfeer die tot dan toe opgeroepen wordt. Hoewel Lucy bij aankomst in Madrid “een kleine stroom opwinding” voelt, verandert er nauwelijks iets in de manier waarop ze in het leven staat en blijft de eenzaamheid haar trouwste bondgenoot.
De roman bestaat uit een opeenvolging van korte hoofdstukken met gebalde paragrafen die uiteenlopende anekdotes vertellen en vaak onafhankelijk van elkaar bestaan. De losse opbouw geeft het gevoel dat niet elk hoofdstuk of elke paragraaf er echt toe doet in het geheel van het verhaal. Het taalgebruik is daarentegen heel precies, weloverwogen en toch breekbaar; een combinatie die wonderwel bij het hoofdpersonage past.
Hoewel een ik-verteller gebruikt wordt, krijgt je moeilijk grip op Lucy. Er zijn behoorlijk wat dramatische gebeurtenissen, maar de toon blijf onderkoeld, het ritme traag. Op het vlak van actie wordt het verhaal nooit erg spannend. Als lezer verwacht je dan als tegenwicht een rijk intern leven, maar zover komt het zelden. Lucy is letterlijk een toeschouwer die haar eigen leven observeert als een objectieve buitenstaander die uitingen van gevoelens kan registreren, zonder ze werkelijk te doorgronden. Zelfs wanneer ze door haar vriend aangerand wordt, geeft ze de details weer, maar blijft elke vorm van emotie achterwege. De lezer moet zelf invullen welke effecten deze en andere ervaringen op haar gemoedstoestand hebben, maar krijgt daartoe weinig handvaten.
Het is lang wachten tot er iets gebeurt waardoor een fractie van passie het verhaal binnensluipt. Pas wanneer Lucy te horen krijgt dat haar broer aanwezig zou kunnen zijn bij een terroristische aanslag wordt de onderhuidse onrust voor het eerst duidelijk voelbaar. Hier vindt een keerpunt in de vertelstijl plaats, en worden conflicten eindelijk uitgesproken én gevoeld.
Evelien Vos zet een ongrijpbaar hoofdpersonage neer. Hiermee heeft ze het zichzelf niet gemakkelijk gemaakt, te meer omdat er geen echte plotontwikkeling is. Niemand keek omhoog moet het vooral van het taalgebruik hebben. De interessante schrijfstijl houdt de aandacht vast, maar is uiteindelijk onvoldoende om het boek echt memorabel te maken.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Sigried
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
