Om bij weg te dromen

Voor haar debuutroman baseerde Jennifer Ryan zich op haar grootmoeders verhalen over de tweede wereldoorlog. Zo kwam ze te weten dat vrouwen gestimuleerd werden om tijdens de oorlogsjaren een dagboek bij te houden. Ryan ging op zoek naar deze dagboeken en versmolt wat ze daarin ontdekte samen met de herinneringen van haar grootmoeder tot een hartverwarmende roman over de moed van vrouwen en de kracht van vriendschap.

24 maart 1940: de pastoor laat via een aankondiging weten dat het dorpskoor een laatste keer zal zingen tijdens de begrafenis van Edmund Winthrop, de eerste man uit hun dorpje Chilbury die sneuvelt tijdens de tweede wereldoorlog. Aangezien bijna alle mannen uit het dorp naar het front worden geroepen, vindt de pastoor het zinloos om de koorleden nadien nog samen te roepen. De begrafenis is een dorpsaangelegenheid die door verschillende personages uitgebreid besproken wordt, waardoor vanaf de eerste pagina’s een duidelijk beeld ontstaat van het dagelijkse leven en de onderlinge verhoudingen in Chilbury. Op een grappige manier wordt duidelijk dat de ondergang van het koor meer betreurd wordt dan de dood van een door iedereen gevreesde bullebak. Een nieuwe bewoner, Primrose Trent, moedigt de overblijvers aan om te blijven zingen, maar moet zowel de pastoor als de vrouwen overtuigen dat een koor zonder mannen ook succesvol kan zijn. Wanneer de oorlog steeds meer sporen nalaat, wordt het koor een veilig baken waar de dorpelingen steun en hoop vinden. Na een hevig bombardement wordt de noodzakelijkheid van muziek onweerlegbaar: 'It’s about finding humanity in the face of this war. It’s about finding hope when everything around us is collapsing.'

Brieven, fragmenten uit dagboeken en aankondigingen op het dorpsplein geven een inkijk in het leven van de koorleden tijdens de eerste zes maanden na de oprichting van het nieuwe vrouwenkoor. Jennifer Ryan maakt handig gebruik van deze structuur om elk hoofdpersonage een eigen stem te geven en de gebeurtenissen vanuit verschillende perspectieven te belichten. Zo contrasteert de theatrale toon in het dagboek van de 13-jarige Kitty sterk met de listigheid van de op geld beluste Edwina Paltry, en wordt het stoere imago van Kitty’s oudere zus Venetia doorprikt in de brieven die ze naar haar beste vriendin schrijft. De echte hoofdrol is weggelegd voor de verlegen weduwe Tilling die haar verdriet en vertwijfeling op een bijna poëtische manier aan haar dagboek toevertrouwt: 'Today my son left for war, and I have adopted a brittle façade, a limp smile that wavers in and out like a broken tune on a worn-out wireless.' Chilbury is een dorp waar iedereen al generaties lang een welbepaalde rol speelt, een rol die hier en daar te sterk wordt aangedikt, waardoor de personages eerder stereotiep overkomen.

Door de brede waaier aan thema’s als muziek, homoseksualiteit, klassenverschillen en traditionele rollenpatronen wordt wel een realistisch tijdsbeeld geschetst. Ryan start hiervoor heel veel verhaallijnen op – de ene al meer geloofwaardig dan de andere – maar houdt de structuur van het geheel strak in handen. Verschillende schandalen die onthuld dreigen te worden zorgen voor een rode draad en bepalen het ritme van de roman. Naarmate het verhaal vordert, wordt de samenhang tussen de personages duidelijker. Het koor symboliseert deze samenhang en zorgt voor een aantal prachtige passages waarbij de verschillende stemmen samenkomen tot een harmonieus geheel.

The Chilbury Ladies’ Choir is een ideale keuze voor wie op zoek is naar een positief verhaal om even bij weg te dromen. De Engelstalige roman wordt in februari 2017 uitgebracht, voor de vertaling Het dameskoor van Chilbury is het wachten tot april 2017.  

Met dank aan Van Ditmar Boekenimport voor het recensieexemplaar.