Vrienden deugen (niet)

Voel jij je wel eens stiekem opgelucht wanneer een vriendin jullie afspraak afzegt, omdat je eigenlijk helemaal geen zin hebt om haar te zien? Of klamp je je angstvallig vast aan een vriendschap die je door de vingers lijkt te glippen? Wat je ervaringen met vriend(inn)en ook zijn, niemand zal tegenspreken dat vriendschap behoorlijk complex kan zijn. En dat maakt het literaire debuut van Stéphanie Hoogenberk zo heerlijk herkenbaar.

In We hebben het over je gehad beschrijft ze in zes verhalen verschillende aspecten van vriendschap. Elk verhaal richt de schijnwerper op een bepaald moment in het leven van het hoofdpersonage Steef. De verhalen staan los van elkaar, maar samen bieden ze een gevarieerd overzicht van de meest gênante, irritante en mooie momenten met oude en nieuwe vrienden. Op die manier legt Hoogenberk op een heldere manier de patronen van vriendschappen bloot, zonder daarbij in pseudopsychologische analyses te vervallen.

Door het ik-perspectief zit je in het hoofd van de verteller en ben je vanop de eerste rij getuige van alle onhebbelijkheden van de mensen om haar heen. Dat Steef zonder schroom ook zichzelf op de korrel neemt, maakt het geheel erg realistisch. Dankzij de alledaagse, grappige schrijfstijl wordt de thematiek nooit zwaar en is het lezen van dit debuut erg ontspannend.

Het vakantie-dilemma is daar een voorbeeld van. Onder normale omstandigheden kunnen er al eens irritaties tussen mensen ontstaan, maar op vakantie worden kleine verschillen vaak ondraaglijk groot. Hoewel Steef op voorhand lang en breed heeft nagedacht over de keuze van haar reispartner, loopt het tijdens de vakantie alsnog mis. Toch herinnert ze zich bij thuiskomst vooral de leuke momenten, waardoor ze zich enige tijd later met diezelfde vriend in eenzelfde situatie bevindt. Is alleen op reis vertrekken dan de enige manier om onbezorgd vakantie te kunnen vieren? Steef probeert het uit, met erg grappige en soms onverwachte uitkomsten.

Omdat de auteur en het hoofdpersonage lijken samen te vallen, voel je je als lezer ook een voyeur. Het laatste verhaal is daarom de perfecte finale. Hierin komt onder meer de relatie tussen het hoofdpersonage en haar agent aan bod. Steef is de negatieve feedback van haar agent meer dan beu en wil gewoon haar boek kunnen afwerken. Het spel tussen de rol van de echte auteur en de ik-verteller komt op de voorgrond, alsof Hoogenberk haar omgeving wil geruststellen dat het allemaal maar fictie is.

We hebben het over je gehad zit boordevol onhandige interacties die je afwisselend doen blozen van plaatsvervangende schaamte, doen lachen van herkenning en met de ogen doen rollen om zoveel drama. De kans is groot dat je de zes verhalen meteen na elkaar uitleest, maar of het boek nadien doorgeven aan vrienden een goed idee is, is maar zeer de vraag.