Een samenvatting van citaten en recensies

Als het lachen stopt is de titel van de door Emily Herbert geschreven biografie over Robin Williams, overleden op 11 augustus 2014. Gaandeweg dit 255 pagina’s tellende boek vergaat ook de lezer het lachen. Het boek is niet veel meer dan een opsomming van recensies en beschrijvingen van films en series, aangevuld met slecht vertaalde citaten.

Op 63-jarige leeftijd pleegde de getalenteerde komiek en award-winnende acteur Robin Williams zelfmoord. Naast een reusachtig creatief genie, even bedreven in drama als in komedie, was hij bovenal enorm geliefd. Hij stond bekend als vriendelijk, gul, lief, meelevend, hartelijk, zachtaardig, bescheiden en hoffelijk. Wat echter niet veel mensen weten, is dat Williams een moeilijke jeugd heeft gehad. Zijn ouders zag hij weinig en door klasgenoten werd hij gepest. Zijn enige vriend in die tijd was zijn fantasie, en die werd dan ook buitensporig ontwikkeld. Om positieve aandacht te krijgen van zowel zijn moeder als zijn klasgenoten besloot hij hen aan het lachen te maken. Iets waar hij erg bedreven in bleek te zijn en uitzonderlijk veel talent voor bleek te hebben. Komedie bleef dan ook de rest van zijn leven zijn manier om te ontsnappen aan alle problemen die hij tegenkwam in het leven.

Maar met alleen komedie redde Williams het niet, getuige zijn altijddurende strijd tegen verschillende verslavingen, waaronder drank, drugs en computergames, afgewisseld met zware depressies. Vlak voordat Williams een einde aan zijn leven maakte, was hij nog opgenomen in een afkickkliniek. Hoewel deze problemen bekend waren bij zijn naaste vrienden en familieleden, had niemand verwacht dat Robin een einde aan zijn leven zou maken. Wat nu uiteindelijk de reden van zijn zelfmoord is, blijft dan ook giswerk. Waren het zijn depressieve gedachten (Williams maakte zich voortdurend zorgen over zijn carrière en inkomsten) of wellicht de bijwerkingen van de medicijnen die hij innam sinds bij hem de ziekte van Parkinson vastgesteld was? Ook Emily Herbert kan hierop – uiteraard – geen antwoord geven.

De biografie begint met een selectie van eerbetuigingen aan wijlen Robin Williams. Bekende namen als Bill Cosby, Kirstie Allen, Ellen DeGeneres, Goldie Hawn en Cher betuigen hun medeleven. Na deze lijst met wat kortere steunbetuigingen, volgen letterlijke overnames van langere toespraken van onder meer Barack Obama en John Kerry. Een erg gemakkelijke manier van paginavulling, hoewel het opsommen van de eerbetuigingen ongetwijfeld de functie heeft te laten zien hoe mateloos populair Williams was bij een groot publiek; generaties zijn opgegroeid met zijn films. Deze eerste misstap is Emily Herbert dan ook vergeven.

Echter, wat volgt is onder meer een lange uiteenzetting van de serie Mork & Mindy, waarin Robin gedurende vier jaar een hoofdrol heeft gespeeld. En dat is niet de enige uitgebreide samenvatting: complete beschrijvingen volgen van de series en films die deze Amerikaanse acteur beroemd maakten, vaak gevolgd door letterlijk overgenomen recensies over deze producties. Verder bestaat het boek veelal uit citaten van mensen die Robin Williams al dan niet persoonlijk gekend hebben. En tot slot letterlijke weergaven van wat Williams zelf verkondigde op het podium of tijdens interviews. Zijn kenmerkende, hyperactieve en van de hak op de tak springende taalgebruik blijkt echter (ook voor maar liefst vier vertalers) moeilijk om te zetten te zijn in het Nederlands, waardoor de essentie van veel van zijn uitspraken verloren gaat. Al met al niet de beste biografie; een boek dat weliswaar inzicht geeft in Robin Williams als persoon en in mogelijke oorzaken voor zijn zelfmoord, maar dat als geheel een onbevredigende indruk achterlaat. Het zou niet moeilijk moeten zijn om een veel boeiender relaas te schrijven over de veelzijdige performer Robin Williams, die zelf miljoenen vermaakte op het toneel, het witte doek en de televisie.