alleen als je er woonde, weet je hoe sterk dit verhaal is

Cristina Henrique is een Amerikaanse auteur, die vooral bekend is door haar roman The Book of Unknown Americans uit 2014. Haar vader was afkomstig uit Panama en daar brengt zij ons naartoe met haar vierde roman De Grote Scheiding. Na mijn studies verbleef ik enkele maanden in het land en ik weet dan ook hoe het Panama kanaal en alles errond leeft onder de lokale bevolking. Iedereen heeft er wel een verhaal over te vertellen. Ik was dan ook bijzonder benieuwd naar dit verhaal.

1907, Barbados, Ada’s zus is doodziek, maar haar moeder heeft het geld niet voor de verzorging. Ze beslist in te gaan op een advertentie om in Panama aan het kanaal te gaan werken. Op deze manier kan ze geld verdienen voor haar zieke zus. Eenmaal aangekomen wordt ze door dokter John Oswald opgemerkt en in dienst genomen om voor diens vrouw te zorgen die longontsteking heeft.
John Oswald kwam naar Panama om een middel te vinden tegen malaria. Hij gelooft dat het overgedragen wordt via muggen en is de enige specialist in dit vakgebied. Zijn vrouw is hem gevolgd, maar liep longontsteking op.
Francisco is een Panamees die niet houdt van de veranderingen die de buitenlandse mogelijkheden met zich meebrengen. Hij ziet het kanaal dan ook als een groot monster. Hij wantrouwt elke buitenlander die aan het kanaal meehelpt. Maar daar denkt zijn zoon Omar anders over. Hij zal zich tegen zijn vader verzetten en beslist mee te helpen het kanaal uit te graven. Maar dan krijgt hij malaria en ziet hij hoe de buitenlanders zich misdragen. Was het een vergissing om mee te helpen aan het kanaal?
Het ouderlijk huis van Valentina en Renata ligt in een dorpje waar het kanaal door zou moeten komen. Woekeraars proberen de dorpsbewoners uit hun huizen te krijgen. De twee zussen verzetten zich, maar ze krijgen weinig gehoor.

De Grote Scheiding is een magistraal epos, waarbij de auteur wereldgeschiedenis verweeft met sterke personages. Cristina Henrique focust zich vooral op haar personages, die stuk voor stuk heel knap uitgewerkt zijn. Het verhaal gaat over een grote historische gebeurtenis en de impact die deze heeft op zijn omgeving en de mensen: gastarbeiders, lokale bevolking, … .
Er is wel één element dat ik miste in het verhaal en dat is die van de oorspronkelijke bewoners van Panama: de indianen. Ik heb zelf drie maanden bij de Kuna’s gewoond en hoorde velen van hen vertellen hoe zij hebben meegeholpen aan het kanaal. Bij velen is het kanaal een vorm van rijkdom geworden, waar ze bovendien ook een beetje de Engelse taal leerden. Het was voor hen hun toegangspoort tot de Westerse wereld. Beetje jammer dat de auteur net aan deze groep geen aandacht schenkt. Maar dit is dan ook het enige puntje van kritiek dat ik kan uiten over dit boek. Het is bijzonder hoe de auteur in een historische roman niet de feiten op de voorgrond plaatst, maar haar personages en hun gevoelens.
Cristina Henriquez heeft een eenvoudige schrijfstijl, waardoor het een zeer toegankelijk verhaal is geworden. Bovendien weet ze haar lezers te boeien vanaf het eerste hoofdstuk. Eenmaal je begint te lezen in De Grote Scheiding kun je het boek onmogelijk nog opzij leggen.

De Grote Scheiding is een prachtige roman, die ons de andere zijde van de medaille van grote historische gebeurtenissen aantoont. Zullen we ooit leren uit onze fouten? 4 sterren.