Klassenmanagement

Asis Aynan wordt in maart 1980 in Haarlem geboren. Kort voor zijn geboorte vluchtte zijn moeder met vier kinderen uit het Rifgebergte in Marokko, tijdens een Berberopstand. In eerder werk laat Aynan zien hoe begaan hij is bij de Berbercultuur, die naar zijn zeggen door islamisering dreigt te verdwijnen. Ook in Linoleumkoorts schijnt deze betrokkenheid door. De hoofdmoot van dit boek wordt echter gevormd door de belevenissen van de auteur als docent op een hogeschool.  

In een van de korte hoofdstukken beschrijft Aynan ‘linoleumkoorts’ als de zenuwachtige toestand van een leraar voor of tijdens het lesgeven. Deze stress dient zich bij elke nieuw klas aan. Gedurende het schooljaar gebeurt het regelmatig dat roosters veranderen, zo legt hij in de introductie uit.  

‘Het onderwijs kent vier trimesters – elk tien weken. Alle schoolvakanties bij elkaar opgeteld zijn eveneens tien weken. Het kalenderjaar resteert dan nog twee weken: de ene is de voorbereidingsweek na de zomervakantie voor docenten, de andere is de introductieweek voor de eerstejaars.’  

Precies deze indeling wordt toegepast voor de opbouw van het boek. Na de bovengenoemde introductie volgen de periodes met een korte onderbreking van de winterstop.  

Het overgrote deel van het boek wordt gevuld met de dagelijkse gang van zaken op de school. De lezer wordt niet alleen deelgenoot van de verhalen van de studenten, maar ook (en vooral) van de gedachtewereld van Aynan als docent; zowel voor de klas als te midden van zijn collega’s. Als kapstok voor zijn gedachten gebruikt hij regelmatig zijn achtergrond. Hij schuwt het niet om hierbij duidelijk zijn mening naar voren te brengen. Zeer kritisch laat hij zich uit over het Marokkaanse koningshuis. Vol verbazing kijkt hij naar de verering van deze koning door menig Marokkaanse Nederlander.  

Dit is niet het enige voorbeeld dat toont dat verwarring een van de thema’s is die in het boek naar voren komen. Het kerstverhaal, dat heel passend aan het eind van periode twee wordt weergegeven, laat de strijd van een van de broers van Asis zien, als hun vader in het ziekenhuis ligt. Een tajine waarin een konijnenstoofpotje pruttelt terwijl de kerstboom wordt opgetuigd lijkt dubbel, maar blijkt goed te voelen.  

Vlotlezende columns worden afgewisseld met tekstueel ingewikkeldere stukken, die niet zelden tot herlezen dwingen. Op een bijeenkomst over geschiedenis en identiteit in Antwerpen formuleert Ayan dat onderzoek doen naar je geschiedenis essentieel is. De woorden waarmee hij dat doet zullen voor sommigen een herkansing nodig hebben om het bedoelde goed door te laten dringen.  

‘En als ik iets heb geleerd van de gemigreerde Marokkaanse gemeenschap is het het gemis van een identiteitsanker, wat collectieve stuurloosheid tot gevolg heeft. En die stuurloosheid is geen straf van een hogere macht: bij voldoende historisch besef wordt de wal bereikt.’  

Eenmaal gewend aan het woordgebruik bieden de columns een inkijkje in het hoofd van de auteur. Deze gedachten zullen niet alleen lezers uit het onderwijsveld aanspreken. Linoleumkoorts is voor een veel breder publiek. Menigeen zal willen van Aynan les te hebben gehad of te krijgen, om meer aan de weet te komen over zijn en de eigen identiteit.