Hoe een forensische wetenschap onbekende doden identificeert
Cold cases spreken tot de verbeelding. Denk maar aan al die films en tv-series waarin rechercheurs zaken van dertig jaar oud tevoorschijn halen. Al het bewijsmateriaal is nog aanwezig, opgeslagen in een archief in een smetteloos witte doos en in perfecte staat. De zaak wordt in vijftig minuten opgelost. In het echt bestaat die witte doos niet en is het bewijsmateriaal niet meer bruikbaar, of zelfs helemaal niet aanwezig. Iedere zaak is een nieuwe uitdaging en zo nog moeilijkere puzzel dan de vorige.
Als forensisch rechercheur is Carina van Leeuwen sinds 2006 bezig met onopgeloste zaken waarbij het slachtoffer onbekend is gebleven. Deze slachtoffers, die om het leven kwamen door een ongeluk, zelfmoord of moord, worden te ruste gelegd op begraafplaats Sint Barbara in Amsterdam, op een speciaal daar voor ingerichte plek.
Carina van Leeuwen onderzoekt wie deze onbekende doden zijn; zij kon ze niet vergeten. Wie zijn deze mensen? Wat heeft ertoe geleid dat ze eindigen zonder naam? Er moet toch iemand zijn die op hen wacht? Veel van deze zaken gaan soms wel twintig jaar terug, maar hoe lastig het ook is om de onderste steen boven te krijgen, rechercheur Van Leeuwen geeft niet op. Soms met succes en soms blijft de onbekende dode onbekend.
Het voorwoord van burgemeester Femke Halsema is kort en duidelijk. Zij is de beschermvrouwe van de zogenaamde Nomen Nescio’s (de naamlozen) en prijst het coldcaseteam voor hun inzet, dankzij wie inmiddels een groot aantal NN’ers hun naam hebben teruggekregen.
In de inleiding komen beide auteurs, de rechercheur en de journaliste, aan het woord. Ze schrijven over hun overtuiging en beweegredenen. Journaliste Sybilla Claus stelt dat dit boek niet gezien moet worden als een true crime, maar dat is het eigenlijk wel. Niet dat het er veel toe doet; iedereen zal dit boek anders interpreteren.
Het boek gaat vervolgens van start en is opgedeeld in hoofdstukken. Enerzijds behandelen zij forensische werkwijzen zoals DNA, vingerafdrukken, isotopenonderzoek, gezichtsreconstructie en, last but not least, die soms oneindig lijkende zoektocht naar vermiste dossiers en zoekgeraakt bewijsmateriaal. Anderzijds zijn er de hoofdstukken waarbij we een inkijk krijgen in het leven van de slachtoffers. De lezer maakt kennis met de nog levende familieleden die soms al wel 20 jaar op zoek zijn naar een man, broer of neef, moeder, zus of tante. Hoe kwam het slachtoffer ertoe om de reis naar Amsterdam te maken en zich daar van het leven te beroven? Soms is het duidelijk dat het slachtoffer is vermoord en is de kans dat de dader nog gepakt wordt nihil, maar daar draait dit boek overduidelijk ook niet om.
De verhalen van de familieleden van de slachtoffers zijn aandoenlijk, emotioneel, mooi, verbazingwekkend en vaak verdrietig. Een enkele keer wil de familie niet meewerken aan een reconstructie van het leven van het slachtoffer; begrijpelijk. Een kleine terzijde is het verhaal van de treinmachinist die zich de dag kan herinneren dat de jonge Piotr Matlek zelfmoord pleegde door voor zijn aanstormde trein de rails op te lopen. Van welke kant je het ook bekijkt, dit verhaal doet je wat en is voor alle betrokken partijen in- en intriest.
Onbekend maar niet vergeten geeft een goed en fascinerend inzicht in hoe de forensische wetenschap in elkaar steekt en de vooruitgang van deze wetenschap. Een mooie bijkomstigheid is de schrijfstijl. In duidelijke en eenvoudige taal wordt de werkwijze van specifieke onderzoeken uit de doeken gedaan, waardoor het behapbaar blijft en de lezer niet afhaakt vanwege te veel vakjargon of onnodige diepgang.
Van vergeten dossiers op een stoffige zolder, tot de soms moeizame samenwerking tussen instanties in binnen- en buitenland. Het steekt allemaal iets ingewikkelder in elkaar dan we wellicht denken.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Silvia van Gimst
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
