Een interessant, bizar en fascinerend verslag
Pas in de renaissance ontstonden de eerste moderne medische praktijken. Daarvoor vertrouwden doctoren, voor zover je ze zo kon noemen, op bijgeloof en aannames om hun patiënten te genezen. Het is verbluffend wat de geneeskunde tegenwoordig allemaal kan, maar hoe kwam je vroeger van je kwaaltjes af? En hoe werd er omgegaan met heuse epidemieën? Van bloedzuigers tot medicijnen op basis van uitwerpselen; vroeger werden deze geneesmethoden veelvuldig gebruikt, vaak niet met het gewenste resultaat maar juist het tegenovergestelde.
In de loop der tijd is de mens blootgesteld aan de meest verschrikkelijke aandoeningen zoals jicht, scheurbuik, de pest, syfilis, lepra, tuberculose, pokken, mazelen en tyfus. Louis Pasteur pionierde wetenschappelijk verantwoorde behandelingen, en mede dankzij hem raakten vaccinaties en de sterilisatie van medische instrumenten ingeburgerd. Als bloedstollende geschiedenis van de geneeskunde biedt Pest en cholera een fascinerend overzicht van allerlei afschuwelijke ziekten en hoe ze vroeger werden behandeld.
Hoe bizar bovenstaande synopsis ook lijkt, Pest en cholera is werkelijk een fascinerend boek met interessante anekdotes over wetenschappelijke en geneeskundige kwesties. Het geheel wordt zeer sfeervol vormgegeven met bijpassende afbeeldingen. Dankzij deze toevoeging blijft het boek goed leesbaar; waarschijnlijk was het, met enkel tekst en uitleg, een taaie kluif geweest.
De beeltenis op de cover spreek tot de verbeelding. Wie kent niet de zogenoemde pestmeesters met hun puntige masker, volgestouwd met kruiden om besmetting te voorkomen. Het boek leent zich prima om zo nu en dan eens ter hand te nemen en een hoofdstuk te lezen. De inhoud is gevarieerd en er worden veel ziektebeelden behandeld. Een paar eeuwen geleden betekenden veel van deze ziektes een doodvonnis voor degenen die ten prooi vielen aan de aandoeningen. Sommigen zijn inmiddels uit beeld verdwenen. Anderen komen nog regelmatig voor, maar zijn tegenwoordig niet veel meer dan een ongemak.
Het is schrikbarend hoe we in de loop der tijd omgegaan zijn met het fenomeen hygiëne. We kunnen ons haast niet voorstellen dat er vroegere hooguit tweemaal per jaar gebadderd werd, en dat gold alleen voor de aristocratie. Het gepeupel waste zich vrijwel nooit. Dat was natuurlijk wachten op problemen. Tevens komen mentale aandoeningen aan bod. Het is erg verontrustend om te lezen hoe er vroeger werd omgegaan met personen waarvan men dacht dat ze niet goed bij hun hoofd waren. Denk daarbij ook aan de seksualiteit van de vrouw, daar werd tot voorkort (lees 19e eeuw) anders mee omgaan dan nu.
Al met al is Pest en cholera een interessant en fascinerend verslag. In dezelfde serie is ook Galg en guillotine verschenen, waarin Jonathan J. Moore executies door de jaren heen behandelt. Wat hebben we toch een vooruitgang geboekt!
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Silvia van Gimst
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
