Onsterfelijkheid ten einde

De Onsterfelijke Troon is het vervolg op de debuutroman van Stella Gemmell, De Stad. De Stad was een boek met een traag begin, maar een pakkend einde waarbij het duidelijk was dat Gemmell (nog) geen geroutineerd auteur was. Waar in De Stad James Barclay nog werd bedankt voor de hulp bij het boek, is dat schijnbaar bij De Onsterfelijke Troon niet nodig geweest. Een teken aan de wand voor de ontwikkeling van Gemmell als auteur?  

De Onsterfelijke Troon pakt de draad op waar De Stad is gestopt. De ingezette teloorgang van De Stad heeft zijn welhaast onvermijdelijke gevolg. De Stad wordt verslagen, weet van oude vijanden bondgenoten te maken, om vervolgens geconfronteerd te worden met nog gevaarlijker vijanden. Ook intern valt men van de regen in de drup. De eeuwenoude rivaliteiten tussen de zeven Serafim-families lijken te worden beslist door de dood van de Keizer (de Onsterfelijke). Het tegengestelde gebeurt echter, de moordpartij op de Keizer en zijn bondgenoten leidt tot nog grotere schisma’s tussen de verschillende Serafimgeslachten. Wat wel duidelijk is, is dat ze de mythe van de onsterfelijkheid kwijtraken. Zodra de eerste Serafim gedood is, blijken ook de anderen wel degelijk te kunnen bloeden, en flink ook!  

In tegenstelling tot De Stad barst De Onsterfelijke Troon barst vanaf pagina één los. Er staan duidelijke kaarten voorin het boek, die een mooie indruk geven van de wereld waarin het verhaal zich afspeelt. De proloog is prachtig en de eerste hoofdstukken zijn pakkend. Mocht Gemmell ooit nog weer een tweede deel schrijven, dan zou een samenvatting van het eerste deel prettig zijn. Ook een stamboom van de verschillende Serafimgeslachten zou een goede toevoeging bij dit boek zijn geweest.

Net als bij De Stad gebruikt Gemmell in dit boek terugblikken om achtergrondinformatie over het verhaal te geven. Gelukkig maakt ze nu niet te veel gebruik van deze techniek. Ook vooruitblikken lijken tot haar arsenaal te behoren waarbij het verschil tussen expliciete en impliciete vooruitblikken duidelijk is. Een expliciete vooruitblik vanuit de verteller zoals 'een beslissing die hun aller lot zou bepalen' is storend. Mooier zijn de impliciete vooruitblikken, zoals de mening van een hoofdpersoon 'Je hebt sympathie voor een verdoemd rijk'. En nog mooier, de droom van Emly waarin een toekomstvoorspelling wordt gedaan, maar waarin ze zelf twijfelt of ze het mee heeft gemaakt of gedroomd heeft. Prachtig!  

Hinderlijk in De Onsterfelijke Troon zijn nog wel de met enige regelmaat voorkomende onduidelijkheden en fouten, waarbij het niet altijd duidelijk is of het de vertaling is, of Gemmells werk. Een voorbeeld hiervan is de volgende zin: 'De aanvoerder van de vijand was ook dood, die lag zwaargewond op de overloop' of de opmerking: 'Een leger legt 150 mijl per dag af'. Dat lijkt toch echt wat lastig te voet of te paard. Daarnaast is er af en toe ook een beeldspraak die de plank behoorlijk misslaat, bijvoorbeeld: 'Er klonk een soort dreun, een beetje het lawaai waarmee de golven op de rotsen van de Vesting sloegen maar dan wel duizend keer sterker.' 

Mooi aan de vertelstijl van Gemmell is dat ze af en toe gemakkelijk, je zou haast kunnen zeggen gemakzuchtig, over zaken heenstapt (bijvoorbeeld de dood van Shuskara en de Onsterfelijke) en op andere momenten weer zeer gedetailleerd verhaalt (over een dronken spion die gevolgd wordt door Rubin). Het is prachtig hoe Gemmell het verhaal soms versnelt en op andere momenten vertraagt. Hierdoor blijft het verhaal vlot verlopen, terwijl een lezer toch kan genieten van mooie beschrijvingen en uitgebreide, gedetailleerde actie-scènes. Een enkele keer gaat dit ook niet goed, bijvoorbeeld als Gemmell de indruk wekt dat een leger vijandige barbaren de Stad wel even zal overlopen. Dat blijkt (gelukkig) toch een stuk minder het geval dan de suggestie die ze vooraf doet. Hoe dit kan, wordt dan echter niet duidelijk. Ook wisselt ze in haar boek mooi van perspectieven tussen de verschillende personen. Hierdoor blijft steeds onduidelijk wie nu eigenlijk de sympathie van de lezer verdient. Het is soms echt schokkend omdat personen die je als lezer tot de goede kant rekende, zonder pardon een aartsvijand blijken te zijn.

Het boek heeft veel verhaallijnen. Gemmell maakt hierbij mooi gebruik van cliffhangers. Een mooi voorbeeld is het leger van Marcus Rae Khan dat het zwaar heeft in de veldslag met de vijand. Als lezer ben je benieuwd of er nog een redding mogelijk is. Op dat antwoord moet je lang wachten, omdat andere verhaallijnen eerst voorrang krijgen. Ook weet Gemmell op geloofwaardige wijze nieuwe personen in het verhaal te introduceren, wat de onvoorspelbaarheid van het boek ten goede komt, en diept ze bestaande personen goed uit. Dit is een duidelijk verschil met De Stad.

Het slot van het boek is mooi, hoewel een doorgewinterde fantasyfan misschien op een ander einde had gehoopt. Het laat echter ook weer voldoende vragen open en biedt veel aanknopingspunten voor een vervolgverhaal met de hoofdpersonen die het einde van het boek ongeschonden halen. En dat vervolg mag er zeker komen.