Onder het juk van psychologische correctheid
Jeffrey Wijnberg predikt provocatief coachen. Provocatief coachen houdt in dat hij zijn cliënten prikkelt door niet de standaardreactie van psychologen te hanteren, maar juist reageert met de intentie om zijn cliënten op het verkeerde been te zetten. Wijnberg heeft zeer goede ervaringen met deze wijze van coachen en heeft hier al meerdere boeken over geschreven. Een leuk detail aan het boek Dictatuur van het geluk is dat de illustraties zijn gemaakt door Peter de Wit, bekend van de dagelijkse strips van Sigmund uit de Volkskrant.
De stelling die Wijnberg in dit boek neerlegt is dat psychologische hulpverlening geen goede hulpverlening is, maar een dictaat van regels waar niemand baat bij heeft. Wijnberg zelf hanteert het provocatief coachen. In dit boek illustreert hij dat dit effectiever is dan de traditionele psychologische hulpverlening. Hij illustreert dit met gesprekken uit zijn praktijk, waarbij hij de psychologisch correcte gespreksvoering afzet tegen de provocatieve wijze van gespreksvoeren. De gesprekken doen soms wat gekunsteld aan, wat wel eens onvermijdelijk kan zijn als gepoogd wordt om een sessie terug te brengen naar minder dan een pagina A4. Cliënten in deze gesprekken reageren zeer gewenst.
Naast het onderbouwen van zijn stelling, vooral gericht op psychologen, schuwt Wijnberg de maatschappijkritiek niet. Beide zaken lopen door elkaar, vakinhoudelijke punten worden afgewisseld met maatschappelijke observaties. Rode draad is wel Wijnbergs visie op het oplossen van problemen en het aandeel van ieder individu daarin. Hij komt daarbij tot bijzondere oplossingen van problemen. Zo raadt hij bijvoorbeeld cliënten aan om weg te blijven bij de bedachte oplossing van een probleem. Veel problemen lossen zich volgens Wijnberg vanzelf op. Door provocatief te coachen wordt volgens Wijnberg snel duidelijk of een cliënt zijn probleem als probleem ziet of gewoon sociaal wenselijk is. Wijnberg wijst hierbij ook op het contrast tussen dagelijkse realiteit en psychologische correctheid.
Meer maatschappijkritisch zijn uitlatingen dat mensen het idee hebben dat ze het recht hebben om gelukkig te zijn. Wijnberg hanteert hierbij het uitgangspunt dat je voor onvrede niet bij een psycholoog moet zijn. Hij hanteert op enkele momenten in zijn boek een uitzonderingspositie voor jeugdigen. Een voorbeeld is hiervan dat twijfel bij jeugdigen sterk aanwezig is, en dat dit ook zo moet zijn vanwege de levensfase. Ook is Wijnberg van mening dat de jeugd in hoge mate afknapt op de prestatiegerichte maatschappij. Bij dit punt raakt Wijnberg een veel bredere discussie waar hij verder niet over uitweidt.
Aan het eind van het boek licht Wijnberg de term psychologisch correct toe. Hij roept op tot een kritische geest bij alle professionals, met name daar waar het gaat om het onderscheid tussen beleden standpunten en de objectieve praktijk. Vervolgens noemt hij enkele discutabele voorbeelden (discussies rond kleinkinderen, reisangst en oudercompetitie) om psychologische correctheid aan te tonen. Deze voorbeelden zijn minder geslaagd dan de zaken die eerder in het boek benoemd zijn. Daarna somt Wijnberg de zaken op die volgens hem succesvolle psychologische hulpverlening in de weg staan: de verantwoordelijkheid die ligt bij de hulpverlener, de aangemoedigde passiviteit bij cliënten en de ernstige en bedrukkende sfeer bij de gesprekken.
Het laatste hoofdstuk is duidelijk bedoeld voor hulpverleners. Het behandelt tien wettelijke en ongeschreven regels voor hulpverlening. Hij stelt hier tien regels voor de provocatieve stijl van coachen tegenover. Dit hoofdstuk is al eerder gepubliceerd in een ander boek van Wijnberg.
Dictatuur van het geluk is een boek dat makkelijk leest en waarin Wijnberg een aantal heilige huisjes op prachtige wijze relativeert. Het boek richt zich enerzijds op praktiserende psychologen, is anderzijds ook algemeen maatschappijkritisch. Een keuze voor één van beide zaken was allicht sterker geweest. Voor een praktiserend psycholoog kan dit boek een verbreding van het repertoire aan gesprekstechnieken opleveren. Maar het boek kan ook zeker zinvol zijn als je overweegt naar een psycholoog te gaan. Het geeft inzicht in wat je kunt verwachten en beter nog, of je wel überhaupt een probleem hebt waarvoor je een psycholoog nodig hebt. Dit boek breed verspreiden zou een goede bezuiniging op de nationale gezondheidszorguitgaven kunnen opleveren!
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Sjoerd Huinink
Gesponsord
Een diepgravend onderzoek naar de meest mysterieuze politieke moord van de 20e eeuw, die op de Amerikaanse president John F. Kennedy.
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
