Van neanderthalers tot milieuactivisten
Het lijkt wel of schrijvers niet van milieuactivisten houden. In de meeste romans komen deze groene rebellen er maar bekaaid af. Mira en Tony uit Het woud van Birnam verraden, bedriegen en liegen, Louis uit Schokgolven is een watje uit een rijke familie, Zeno uit Smeltend ijs gaat ten onder aan zijn eigen gekte en dan hebben we nog Willow, de milieuactiviste uit Greenwood, die lijkt op een rokende en zuipende hippie die niet serieus kan worden genomen.
Over lijken
De hoofdpersoon van Rachel Kushners nieuwe roman Creation Lake, die net zo hard drinkt en aan sigaretten is verslaafd als Willow, is allesbehalve een hippie, ook al probeert ze wel een beetje bohemien over te komen: Sadie Smith is een geheim agente die een anarchistische commune moet infiltreren om hun leider Pascal Balmy in de val te lokken. Deze milieuactivist heeft de Franse hoofdstad verlaten om zich met een aantal volgelingen te nestelen in de Guyenne, in het zuidwesten van Frankrijk. Hij wordt ervan verdacht sabotageacties te hebben geleid tegen de bouw van een waterreservoir.
In Creation Lake zijn milieuactivisten de tegenstanders van de hoofdpersoon. Zij deugt echter net zo min als de wereldredders. Sadie Smith gaat letterlijk over lijken om haar opdrachten uit te voeren en ze is er goed in. Haar opdracht om Pascal ten val te brengen bereidt ze in alle rust voor. Ze gaat zelfs een relatie aan met zijn beste vriend Lucien, om zo makkelijker toegang tot Pascal te krijgen.
De vijfenzestigplus grottengoeroe
‘Le Moulin’ heet de commune, Moulinards de mensen die er leven. Ondanks hun idealen zijn ze oubollig en zijn vervallen in ouderwetse man-vrouw rolverdelingen. Sadie weet grotendeels hun wantrouwen tegenover nieuwkomers opzij te schuiven, ook al zijn er heel wat vrouwen die Sadie’s grote borsten en perfecte lichaam als een bedreiging zien. Terecht, zal achteraf blijken.
De eigenlijke tegenhanger van Sadie is de onzichtbare Bruno Lacombe, de antikapitalist die met hoogdravende filosoferende e-mails de Moulinards onder zijn hoede probeert te krijgen. Bruno is de vijfenzestigplus grottengoeroe die predikt over de neanderthalers. Naar zijn mening leidden die ooit het ideale leven. Sadie onderschept zijn e-mails in de hoop hem op opruiing te kunnen betrappen, maar het enige resultaat is dat ze steeds meer geïntrigeerd raakt door zijn zelfopgelegde wijsheid en zijn verhalen.
Spionageroman
Creation Lake leest als een heuse spionageroman. Sadie is gewiekst en uitgekookt en kent haar vak. Het boek siddert van de spanningen die langzaam worden opgebouwd. Soms een beetje afgeremd door de e-mails van Bruno die vooral over de neanderthalers gaan, maar ook over de mythen van de Yeti en andere reuzen, Prometheus en het vuur, of het verhaal over het opstandige volk Cachot dat ooit de regio bewoonde. Terwijl Sadie nergens in lijkt te geloven, probeert Bruno halsstarrig goden uit de Franse bodem te stampen.
Europapa
Alleen al hierom zou je dit boek moeten omarmen. Ik heb echter nog het meest genoten van de stem van Kushner die ze in Sadie Smith laat doorklinken: met een heel uitgesproken mening over het oude Europa en het moderne leven. Keer op keer weet ze je te verrassen met heerlijk cynische uitspraken. Ze sabelt de romantische idylle van het Franse platteland genadeloos neer en weet meermalen de vinger op een zere plek te leggen:
“Het echte Europa is een grenzeloos netwerk van aanvoer en transport. Het is in krimpfolie gewikkelde pallets vol ultragepasteuriseerde melk, Nesquik-poeder, halfgeleiders. Het echte Europa is snelwegen en kerncentrales. Raamloze distributiecentra waar onzichtbare mannen, Pools, Moldavisch, Macedonisch, hun lege truck achteruitrijden en laten volladen met goederen die ze transporteren over een gigantisch netwerk genaamd ‘Europa’, waarvan een stuk ter grootte van Texas ‘Frankrijk’ heet.“
Sadie’s neerbuigende stemmetje schiet overal te voorschijn, of het nu over de commune is, over Pascal (en helemaal over Lucien), over haar verleden of over Frankrijk, slechts zelden oordeelt ze mild. Zelfs de Franse schrijver en enfant terrible Michel Houellebecq, die als schrijvend personage (Michel Thomas) op het einde nog een kleine rol krijgt, ontkomt niet aan haar satire.
Dit smaakt naar meer
De echte activiste is de schrijfster zelf die heel slinks allerlei kritiek over een rits verschillende onderwerpen haar boek in heeft gesmokkeld. Een van Kushners lievelingsschrijvers, Don Delillo, zei ooit dat schrijvers moeten ageren tegen alles wat macht over ons heeft, zoals bedrijven, de staat en de consumptiemaatschappij. Een mooie omschrijving van de uiteenlopende zaken die Rachel Kushner in Creation Lake opvoert en hekelt. Onderwijl een alternatieve spionageroman creërend. Geschreven in een genadeloos cynische stijl, waar Michel Houellebecq nog een voorbeeld aan kan nemen. Creation Lake is de vierde roman van Rachel Kushner, hij smaakt naar heel veel meer (waaronder haar eerdere romans die ik nog niet ken) en staat op de shortlist van de Booker Prize 2024.
Rachel Kushner – Creation Lake (Creation Lake, vert. Lidwien Biekmann), Atlas Contact 2024
Deze bespreking is ook geplaatst in Smitakis Boekenlust, plús leestips: https://smitakisboekenlust.com/rachel-kushner-creation-lake/
Reageer op deze recensie
Meer recensies van smitaki3
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
