Lezersrecensie
Countrymuziek van de Shetlandeilanden
Niet lang geleden besprak ik de roman Helder van Carys Davies, over twee mannen op een eilandje ergens boven Schotland en de Orkney eilanden, halverwege Noorwegen. Dat is de lokatie van de Schotse Shetlandeilanden, die daar tussen de golven en walvissen liggen te genieten van rust en natuur. En ook wat inwoners, want in tegenstelling tot het eilandje uit Helder met maar één bewoner, speelt Die mooie Atlantische wals op het grootste Shetlandeiland dat ook wel ‘Mainland’ wordt genoemd en een kleine gemeenschap mensen herbergt.
Alleen en tevreden
Het gaat over Jack, een man, zestigplusser en alleenstaand, die in zijn croft, zoals de boerderijhuizen op het eiland worden genoemd, woont en niet graag het gezelschap van anderen opzoekt. Hij is geen echte zonderling: hij gaat regelmatig naar een lokale winkel om op de hoogte te blijven van de roddels die de ronde doen in zijn omgeving en eens in de zoveel tijd rijdt hij naar de hoofdstad Lerwick voor een bezoek aan de grotere supermarkten.
Jack heeft er vrede mee om in het huis te wonen waar hij grotendeels is opgegroeid. Het land om hem heen heeft hij verkocht en met een kleine schoonmaakbaan komt hij zijn tijd wel door. ‘s Avonds luistert hij het liefst naar muziek, of schrijft hij liedjes. Muziek is zijn leven, ook al is hij nooit een professionele muzikant geworden.
De dag dat er een doos op zijn stoep staat, is het begin van heel wat veranderingen, waarbij ook het verhaal in beweging wordt gezet. Zoals Jack in zijn liedjes schrijft zijn het de golven die je bij de lurven grijpen en je ergens brengen waar je nooit had gedacht terecht te komen.
Geen romantisch eilandgevoel
Het is ook een verhaal over de Shetlandeilanden. In vroegere tijden een thuis voor walvisvaarders, zoals Jack’s vader Sonny, die in 1958 nog naar de Zuidelijke IJszee uitvoer op zoek naar de majestueuze dieren die in die tijd gedood werden voor hun vet en olie. Wanneer hij de walvisvaart gedag zegt en zich op de wal vestigt met zijn liefje Kathleen, is het verhaal van Jack al een beetje onderweg. Het verhaal over de walvissen is dan nog niet helemaal klaar.
Helder speelt in nog vroegere tijden, op een eilandje waar het leven wild en gevaarlijk was, afhankelijk van de luimen van het weer en de zee. De Shetlandeilanden van Malachy Tallack zijn vredig en georganiseerd, de natuur onder controle. De ruige delen spelen op zee tussen de golven; het is geen verhaal met een romantisch eilandgevoel.
Countrymuziek
De woelige baren bevinden zich in Jack zelf, die moeite heeft om de veranderingen in zijn leven te omarmen. Hij gaat ze te lijf met de woorden en melodieën van zijn liedjes, een verlangen naar verleden, spijt over dingen die nooit zullen terugkeren en dromen die nooit zullen uitkomen. En zo wordt dit boek gepresenteerd als een boek vol muziek, Amerikaanse countrymuziek welteverstaan. Er spatten geen noten van de pagina’s, slechts woorden over muzikanten, hun liederen en hoe te leven met muziek.
Er is echter een andere manier om je onder te dompelen in het leven van Jack en de zee die als een zorgzame moeder de eilanden omarmt. Tegelijk met het boek werd in Schotland het gelijknamige album That beautiful Atlantic Waltzuitgebracht: een plaat of CD van Malachy Tallack*, die ook als muzikant zijn strepen verdient. De tekst van de liedjes van het album staan – net alsof Jack ze zelf schreef – in handschrift tussen de hoofdstukken in het boek. Malachy Tallack zelf zing ze, begeleid door Shetlandse muzikanten. Het verklaart het vreemde gegeven van een Shetlandse man die helemaal gek is van Amerikaanse countrymuziek: het is de muziek van Malachy Tallack, die met dit verhaal ook een kleine ode op de muziek schreef. Verwacht op de plaat geen Shetlandse folklore, ook al ruist de Atlantische oceaan door heel wat nummers, zoals de titelsong en het hartstochtelijke Wide Ocean Blu.
De Shetlandeilanden leveren niet alleen wol maar ook mooie muziek en literatuur
De roman in combinatie met de muziek maakt het tot een speciaal boek, ook al voelt het verhaal soms wat vlak en simpel aan, want Jack is sympathiek maar niet de meest kleurrijke hoofdpersoon in literatuurland. In feite klinkt de titel poëtischer dan het verhaal zelf en is het vooral de muziek die wat diepte creëert tussen de woorden. Maar het leert je wat over die verre Shetlandeilanden én over countrymuziek. Alweer een goede feelgoodroman voor de feestdagen.
Malachy Tallack – Die mooie Atlantische wals (That Beautiful Atlantic Waltz, vert. Jeske van der Velden), De Arbeiderspers 2024
Deze bespreking is ook geplaatst in Smitakis Boekenlust, mét lees- en luistertips: https://smitakisboekenlust.com/malachy-tallack-die-mooie-atlantische-wals/
Alleen en tevreden
Het gaat over Jack, een man, zestigplusser en alleenstaand, die in zijn croft, zoals de boerderijhuizen op het eiland worden genoemd, woont en niet graag het gezelschap van anderen opzoekt. Hij is geen echte zonderling: hij gaat regelmatig naar een lokale winkel om op de hoogte te blijven van de roddels die de ronde doen in zijn omgeving en eens in de zoveel tijd rijdt hij naar de hoofdstad Lerwick voor een bezoek aan de grotere supermarkten.
Jack heeft er vrede mee om in het huis te wonen waar hij grotendeels is opgegroeid. Het land om hem heen heeft hij verkocht en met een kleine schoonmaakbaan komt hij zijn tijd wel door. ‘s Avonds luistert hij het liefst naar muziek, of schrijft hij liedjes. Muziek is zijn leven, ook al is hij nooit een professionele muzikant geworden.
De dag dat er een doos op zijn stoep staat, is het begin van heel wat veranderingen, waarbij ook het verhaal in beweging wordt gezet. Zoals Jack in zijn liedjes schrijft zijn het de golven die je bij de lurven grijpen en je ergens brengen waar je nooit had gedacht terecht te komen.
Geen romantisch eilandgevoel
Het is ook een verhaal over de Shetlandeilanden. In vroegere tijden een thuis voor walvisvaarders, zoals Jack’s vader Sonny, die in 1958 nog naar de Zuidelijke IJszee uitvoer op zoek naar de majestueuze dieren die in die tijd gedood werden voor hun vet en olie. Wanneer hij de walvisvaart gedag zegt en zich op de wal vestigt met zijn liefje Kathleen, is het verhaal van Jack al een beetje onderweg. Het verhaal over de walvissen is dan nog niet helemaal klaar.
Helder speelt in nog vroegere tijden, op een eilandje waar het leven wild en gevaarlijk was, afhankelijk van de luimen van het weer en de zee. De Shetlandeilanden van Malachy Tallack zijn vredig en georganiseerd, de natuur onder controle. De ruige delen spelen op zee tussen de golven; het is geen verhaal met een romantisch eilandgevoel.
Countrymuziek
De woelige baren bevinden zich in Jack zelf, die moeite heeft om de veranderingen in zijn leven te omarmen. Hij gaat ze te lijf met de woorden en melodieën van zijn liedjes, een verlangen naar verleden, spijt over dingen die nooit zullen terugkeren en dromen die nooit zullen uitkomen. En zo wordt dit boek gepresenteerd als een boek vol muziek, Amerikaanse countrymuziek welteverstaan. Er spatten geen noten van de pagina’s, slechts woorden over muzikanten, hun liederen en hoe te leven met muziek.
Er is echter een andere manier om je onder te dompelen in het leven van Jack en de zee die als een zorgzame moeder de eilanden omarmt. Tegelijk met het boek werd in Schotland het gelijknamige album That beautiful Atlantic Waltzuitgebracht: een plaat of CD van Malachy Tallack*, die ook als muzikant zijn strepen verdient. De tekst van de liedjes van het album staan – net alsof Jack ze zelf schreef – in handschrift tussen de hoofdstukken in het boek. Malachy Tallack zelf zing ze, begeleid door Shetlandse muzikanten. Het verklaart het vreemde gegeven van een Shetlandse man die helemaal gek is van Amerikaanse countrymuziek: het is de muziek van Malachy Tallack, die met dit verhaal ook een kleine ode op de muziek schreef. Verwacht op de plaat geen Shetlandse folklore, ook al ruist de Atlantische oceaan door heel wat nummers, zoals de titelsong en het hartstochtelijke Wide Ocean Blu.
De Shetlandeilanden leveren niet alleen wol maar ook mooie muziek en literatuur
De roman in combinatie met de muziek maakt het tot een speciaal boek, ook al voelt het verhaal soms wat vlak en simpel aan, want Jack is sympathiek maar niet de meest kleurrijke hoofdpersoon in literatuurland. In feite klinkt de titel poëtischer dan het verhaal zelf en is het vooral de muziek die wat diepte creëert tussen de woorden. Maar het leert je wat over die verre Shetlandeilanden én over countrymuziek. Alweer een goede feelgoodroman voor de feestdagen.
Malachy Tallack – Die mooie Atlantische wals (That Beautiful Atlantic Waltz, vert. Jeske van der Velden), De Arbeiderspers 2024
Deze bespreking is ook geplaatst in Smitakis Boekenlust, mét lees- en luistertips: https://smitakisboekenlust.com/malachy-tallack-die-mooie-atlantische-wals/
1
Reageer op deze recensie