De assistente
Het is zomer 1959. Jack Robinson is de spreekstalmeester, de man die met dansjes, liedjes en grappen de acts aan elkaar praat. Een van die acts is van zijn vriend Ronnie, die hij in het leger leerde kennen en hem nu aan de bak heeft geholpen. Hij vertelde hem een assistente te zoeken en dan een act te maken.
Het is het begin van Graham Swifts nieuwste boek over twee mannen en een vrouw, alledrie werkzaam in een variététheater. Evie’s moeder, net als die van Jack overigens, stimuleerde haar dochter met haar lange benen om bij het toneel te gaan. Dat wierp pas vruchten af toen ze op de advertentie van de illusionist Ronnie had gereageerd, om zijn lieftallige assistente te worden. Het nummer van Pablo en Eve – hun artiestennaam – groeide in de zomer van 1959 uit tot een topact in het theater op de pier in Brighton. Eve droeg een grote verlovingsring, want aan het einde van dat theaterseizoen, in september, zou ze met Ronnie trouwen. Maar nu is Jack al een jaar dood, haar echtgenoot, die haar alles had geschonken wat ze maar wilde. Ze heeft een mooi leven met hem gehad. Heeft van niets spijt. Tenminste…
Graham Swift is een gehaaide verhalenverteller. Het verhaal dat zo simpel lijkt, heeft uiteindelijk een heleboel kanten, waar de lezer graag meer over wil weten. Want ook al vertelt Evie het gros van het verhaal, uiteindelijk is dit het verhaal van Ronnie, een Londens jongetje, dat uitgroeide tot een grote illusionist. In tegenstelling tot Evie en Jack had Ronnie geen moeder die hem stimuleerde om bij het toneel te gaan. Toen Ronnie haar na de oorlog aankondigde dat hij een illusionist zou gaan worden, had hij meteen heibel met haar. Ronnie had niet zo’n lieve moeder. Dat leerde hij al vroeg, toen bijvoorbeeld de papegaai Pablo verdween. Toch speelt zijn moeder uiteindelijk nog een cruciale rol aan het einde. Zijn vader, een zeeman, was ook al geen lichtende aanwezigheid in zijn leven en eindigde ergens op de bodem van de zee. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd Ronnie als kind geëvacueerd vanuit Londen naar het Engelse platteland, nabij Oxford. Daar begon het eigenlijke leven van Ronnie.
De verteltechniek van Swift, dan weer voorwaarts de geschiedenis in, dan weer terugkijkend, maakt dat de lezer geboeid blijft lezen. Het gaat over illusionisme: wat is waar en wat niet? Wie speelt er toneel en wie niet? Wat is het verschil tussen magie en illusionisme? Terwijl de drie personen zich met deze vragen bezighouden, vertelt Evie over die zomer van 1959, waarin ze gedrieën niet alleen aan de show werkten, maar ook vaak werden gezien in de kroegen na de voorstelling. En zo sluipt het verhaal langzaam naar een bekentenis van Evie, die toch wel enkele geheimen had in haar prachtige huwelijk.
Swift weet de tijden van weleer prachtig op te roepen en zet met zijn verhalen hoogte- en dieptepunten neer van iemands leven. Maar hij vertelt niet alles. Hij laat het aan de lezer over om gaten te vullen. Of vragen op te roepen, die leiden tot een mysterie: tot welke perfectie wist Ronnie zijn illusionisme te voeren?
Een heerlijk boek dat makkelijk wegleest en dat je meevoert naar de voorstellingen, die eens op de Pier van Brighton honderden bezoekers trok.
Graham Swift – Hier zijn we (Here We Are, vert. Irving Pardoen), De Arbeiderspers 2020
Deze recensie is ook verschenen in Smitaki's Boekenlust, met links over nog meer boeken over de oude amusementswereld.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van smitaki3
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
