Mooie roman die biografie en tijdsbeeld wordt

Nelleke Noordervliet heeft met de roman ‘Aan het eind van de dag’ een hele rijke en boeiende roman geschreven waarin een mooi spel wordt gespeeld met de werkelijkheid en met het thema van het boek. Want waar het boek gaat over de worsteling van de hoofdpersoon met de vraag of zij wil meewerken aan een biografie die ook een tijdsbeeld moet zijn, komt juist uit die strijd een verhaal voort dat een biografie en tijdsbeeld ineen is. Katharina Donker moet niets van een biografie en van de biograaf hebben. Die vraag en de gesprekken die zij vervolgens daarover heeft leiden tot een voortdurende confrontatie met haar verleden en de keuzes die zij heeft gemaakt. Daarmee worden wroeging, boosheid, zelfrechtvaardiging aan de ene kant maar ook de zoektocht naar identiteiit en wat Katharine echt wil, centrale thema’s in het boek.
Katharina is eerlijk over zichzelf en over haar eigen processen. Zij ziet scherp wat ze meeneemt uit het verleden en hoe dat onvermijdelijk lijkt uit te lopen tot wat ze is geworden. Maar vanuit het bewustzijn ontbreekt het haar aan het laatste beetje moed en kracht om ook daadwerkelijk te veranderen. Dit heeft dramatische gevolgen voor haar huwelijk, de relatie met haar kinderen en haar politieke ambities. Zij moet concessies doen aan zichzelf en aan haar omgeving en dat frustreert haar. Nelleke Noordervliet beschrijft dit authentiek en geloofwaardig. Ondertussen krijgen we veel mee over de politie situatie in Nederland in de jaren ‘80 en ‘90 met boeiend uitstapjes naar de toenmalige DDR en Suriname.
Het boek is met veel vaart geschreven. Noordervliet schrijft in korte, heldere zinnen en formuleert krachtig. Tegelijkertijd zijn er volop perspectiefwisselingen die het verhaal levendig houden. Het boek is zorgvuldig opgebouwd zonder dat de lezer het gevoel krijgt dat het gemaakt is, het blijft zijn echtheid behouden.
Ik vind dit een van de beste boeken van Nelleke Noordervliet. Heel anders van toon dan haar andere boeken en daarom daarmee niet zo goed vergelijkbaar. Maar wat blijft staan is dat zij een uitstekend schrijver is, die mooie boeken schrijft die aan de lezer kleven. Boeken die zich ogenschijnlijk snel gewonnen geven maar waar nog behoorlijk viel diepgang inzit.