Meer dan 5,6 miljoen beoordelingen en recensies Organiseer de boeken die je wilt lezen of gelezen hebt Het laatste boekennieuws Word gratis lid
×
Lezersrecensie

Slachtoffers behandeld als daders

SofieDeBraekeleer 21 mei 2024 Hebban Recensent
Met Ben je verdrietig als ik doodga? schrijft jongerenwerker Nicolas Lunabba een autobiografisch debuut. Het boek verscheen in het Nederlands in een prima vertaling van Jasper Popma.

Nicolas of Nick werkt met jongeren die veelal van kleur zijn en het onveranderlijk moeilijk hebben qua leefomstandigheden. Hun schoolresultaten zijn slecht en problemen en criminaliteit zijn hun niet vreemd. Zelf heeft Nick een soortgelijke jeugd gehad en hij bewaakt dan ook angstvallig zijn eigen grenzen en gevoelens wanneer hij aan het werk is. Toch neemt hij – een beetje met tegenzin- de 14-jarige Elijah in huis op als die het thuis bij zijn alcoholistische moeder niet goed meer redt. Ondanks Elijahs probleemgedrag en Nicks vastbesloten poging om emotioneel niet betrokken te geraken, ontstaat er een band tussen beiden. Nick doet zijn uiterste best om Elijah betere kansen te geven, maar in de sfeer van wantrouwen en racisme die er in de probleemwijk heerst, is dat nog niet zo gemakkelijk.

De auteur behandelt verschillende thema’s zoals verlatings- en bindingsangst, racisme, het belang van onderwijs en het falen van het systeem. Hij gaat redelijk diep op alles in. Je merkt dat hij kwaad en gefrustreerd is, zeker als hij voorbeelden van racisme aanhaalt of een ivorentorenmentaliteit zonder enig besef of begrip voor de situatie in ‘probleemwijken’. Hij is messcherp voor het racisme dat in Zweden doorgedrongen is tot in alle facetten van het leven. Volgens hem behandelt Zweden zijn jongeren als daders, terwijl het slachtoffers zijn van het systeem.

De lezer zal even moeten wennen aan de ik-figuur, die de schrijver zelf is. Hij is snoeihard voor zichzelf en stelt zijn eigen motivatie voortdurend in vraag. Ook zijn oordeel over Elijah is soms heel hard. Hij komt daardoor lang over als een stugge, sociaal tamelijk onaangepaste man. Ook Elijah is niet de gemakkelijkste. Beide karakters komen dan ook niet meteen als sympathiek over. Het zorgt er wel voor dat het verhaal heel erg eerlijk voelt en het laat je met een gevoel van bewondering achter voor het lef waarmee de auteur zich zo blootgeeft. De andere personages, Abbe, Josef, Rahim, … worden veel beknopter beschreven. Het verhaal focust vooral op het lot en de verandering in het gedrag van Elijah en op de gevoelens en angsten van beide hoofdfiguren.

Het boek speelt zich wellicht ver van de leefwereld van de meeste lezers af. De auteur beschrijft het echter op een manier die inzicht en begrip verschaft in de problematiek. Het boek leest vlot, zonder moeilijke zinnen, waarbij de jongeren- en hiphoptaal opvallen met woorden als ‘bro’.

Op verschillende momenten hakt het verhaal er echt wel in. Zo wordt er verteld over de levensverwachting die halte na halte daalt naarmate je de probleemwijken nadert; hoe hij bij elk incident of moord verkrampt tot hij weet of hij het slachtoffer kent en daarna probeert zich hier professioneel juist tegenover te verhouden. Over hoe hij nog een paar jaar moet volhouden voor hij de slachtoffers niet meer zal kennen in tegenstelling tot zijn collega Rahim die zeer waardevol werk doet in de schaduw en ‘een relatie opbouwt met de toekomstige doden’. Het zijn allemaal zaken die je bij je lurven grijpen, je dwingen je ogen open te doen en te zién. De schrijver staat je niet toe weg te kijken. Zo verschaft het boek meer inzicht in het zelfvervullende aspect: hoe de lage verwachtingen die de maatschappij van ‘probleemjongeren’ heeft hun ondanks hun stoere façade raakt en op zijn beurt weer een negatieve invloed heeft op hun gedrag.

Hoewel de lezer in het begin mogelijk even moet wennen en doorbijten, slaagt Nicolas Lunabba erin een prachtig gelaagd beeld te schetsen van een jongere die je soms achter het behang zou willen plakken en soms zou willen knuffelen, zoals elke tiener dus. Naast een scherpe aanklacht is het boek een oproep tot solidariteit en een gelijke behandeling voor iedereen, ongeacht de wijk en het gezin waarin die persoon opgroeit. Het is een boek dat je nog lang zal bijblijven.

Reageer op deze recensie

Meer recensies van SofieDeBraekeleer

Gesponsord

Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?

Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.

De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?

Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.

Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...

Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?

De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?

Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.

Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?

Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.

Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.

Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.

Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.

Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.

Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.

Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.

Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.

Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.

Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.

Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.

Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.

Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...

Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!

Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...

Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.

Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.

Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.

De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.

Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.

Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.

Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.

Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …

Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.

Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.

Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.