Oude regels en nieuwe zorgen voor Betty

Met Een nieuw leven schreef Katarina Widholm het tweede deel in de reeks 'Het Zweedse lot' die in het Zweeds ondertussen is afgerond en vier delen telt. Daniëlle Stensen zorgde opnieuw voor een prima vertaling.

We treffen Betty in 1942. Ze woont nog steeds in Stockholm met haar ondertussen 4-jarige dochter Martina en haar man Carl-Axel. Haar schoonvader dweept nog altijd met haar blonde haren en Arische uiterlijk. Betty’s huwelijk is complex en niet gelukkig en haar man dreigt haar mee te sleuren in grote problemen en zorgen. In dit liefdeloze huwelijk mist Betty de joodse Martin, vader van haar kind, enorm. Dan biedt een vriend aan om Martin voor Betty op te sporen.

Het is boeiend om te lezen hoe het een jonge moeder die er grotendeels alleen voorstaat, vergaat in oorlogstijden. Ook locatie Zweden komt uitgebreid aan bod: jongemannen worden opgeroepen, alles is op de bon, de straatverlichting is uit en hoeden en handschoenen worden overal gedragen. De wet over de werkomstandigheden voor dienstmeisjes ligt ter discussie en er is nog steeds een groep mannen die Hitler bewondert en huivert bij rassenvermenging. 

'Ze zag er anders uit (…) ouder, ervarener en … tevreden, nietwaar? Alsof er een last van haar was afgevallen. Maar toen ze naar de handdoek greep, wist ze niet of de nattigheid op haar wangen zeepwater was of dat het tranen waren.'

Het verhaal is meeslepend, kent een aantal ontroerende scènes en vertoont een paar knappe plotwendingen. Het is makkelijk om met de personages mee te leven, die goed zijn uitgediept. Relaties tussen personages zijn vaak gelaagd en meerdere toxische relaties variëren van gewelddadig, broeierig of obsessief tot intimiderend of afhankelijk. De dialogen zijn realistisch en vlot.

In tegenstelling tot het eerste deel Met hart en ziel eindigt dit boek niet met een open einde. In principe zou het verhaal hier perfect in schoonheid kunnen eindigen. Het karakter van de flinke, doortastende Betty en de beschrijvingen waarbij je Zweden zo voor je ziet, bieden echter mogelijkheden om ook de toekomstjaren verder uit te werken. Betty’s obsessieve liefde voor Martin en hoe haar doortastende karakter het raam uit vliegt zodra het hem betreft, zijn in die mate ongezond dat deze tikkende tijdbom mogelijkheden biedt voor verdere boeiende ontwikkelingen in latere delen.

Hoewel het boek helaas redelijk wat eindredactiefoutjes bevat, schreef Katarina Widholm met Een nieuw leven een aangename opvolger in haar sfeervolle, beeldend geschreven reeks.

Wil jij ook meer en leuker lezen? Lees dan dit boek voor de Hebban Reading Challenge van 2024!

Vink er bijvoorbeeld de volgende checklistcategorieën mee af: 'Lees een ver boek' en 'Lees een genummerd boek'. Meedoen kan via Hebban.nl/challenge.