Als jezelf zijn een misdaad is
Nadat mensenrechtenorganisaties, journalisten en wetenschappers eerder al de schending van de mensenrechten in Xinjiang aan de kaak stelden, kwam er eind augustus 2022 ook een VN-rapport uit dat de grootschalige wreedheden bevestigt die China haar Oeigoerse minderheid aandoet. Net daarvoor kwam met Geen weg terug ook het huiveringwekkende relaas van de Oeigoerse Mihrigul Tursun uit. Met de hulp van Andrea C. Hoffmann schreef zij Ort ohne Wiederkehr. Wie ich als Uigurin Chinas Lager überlebte, wat door Jasper Mutsaers vertaald werd.
'Het boek leest vlot en is, behalve aangrijpend, ook spannend.' – Recensent Sofie
Geen weg terug begint wanneer Mihrigul en haar jonge kinderen in Washington aankomen. De kleuters raken enorm in paniek bij het zien van de veiligheidsbeambten en slaan prompt op de vlucht. Het is een sterk begin waardoor de lezer meteen beseft dat deze driejarigen een trauma meegemaakt hebben dat geen enkele mens ooit zou mogen meemaken. Na deze proloog keert de schrijfster terug in de tijd naar haar jeugd in het primitieve binnenland van Xinjiang, in het noordwesten van China. Op 4000 km van de hoofdstad Beijing, in een regio zonder elektriciteit of stromend water, geniet Mihrigul van een liefdevolle jeugd bij haar oma. Ze is een dermate goede leerlinge dat ze een beurs krijgt om in het oosten van China, in Hangzhou verder te studeren. Ze kiest ervoor om haar studie te vervolmaken in Caïro en deze keuze zal haar zeer zuur opbreken. Mihrigul zal uiteindelijk meerdere keren in de zogenaamde 'heropvoedingskampen' voor Oeigoeren terechtkomen, waar ze aan indoctrinatie, foltering en onnoemelijke wreedheden blootstaat. Nadat ze ter dood veroordeeld wordt, kan ze naar het buitenland vluchten, maar ook daar is haar ellende nog niet voorbij.
De auteur slaagt erin om de situatie en de evolutie in het beleid ten opzichte van de periode onder Deng Xiaoping helder en toegankelijk uit te leggen, zodat ook lezers zonder voorkennis van China inzicht krijgen in de veranderende situatie. Het Xinjiang van haar jeugd wordt beeldrijk beschreven, met haar koe en schapen die tijdelijk worden vastgebonden tot ze weer uit school komt, als betrof het een fiets. Redelijk snel wordt de sfeer echter grimmiger. Hoewel het boek een zeer indringend ooggetuigenverslag is van de vele wreedheden en folteringen die Mihrigul en haar geliefden ondergaan in de kampen, is het geschreven zonder die wreedheden onnodig expliciet te beschrijven.
Het boek leest vlot en is, behalve aangrijpend, ook spannend. Als lezer leef je erg mee met Mihrigul en haar levensloop, van haar primitieve dorpje waar de tijd heeft stilgestaan tot voor het Amerikaanse Congres waar ze getuigt over de vele strategieën die gebruikt worden om de Oeigoerse minoriteit van haar individuele, culturele en religieuze identiteit te ontdoen. De lezer leert over de groeiende paranoia bij de Chinese autoriteiten en de extreme vormen die de controle over de Oeigoeren aanneemt; en maakt nagelbijtend Mihriguls vlucht uit China mee.
Mihrigul Tursun eindigt haar indrukwekkende getuigenis met het volgende citaat:
'Maar de wereld krijgt van mij te horen welke onvoorstelbare misdaden er zijn begaan jegens de Oeigoeren. Dat is mijn taak: ik heb het overleefd om erover te kunnen vertellen. Niemand zal later kunnen zeggen dat hij er niets van afwist.'
Dit is het indrukwekkende relaas van een zeer sterke vrouw die de hel heeft doorgemaakt en zich nog steeds niet veilig kan voelen en over de misdaden die vandaag tegen haar volk worden begaan. Het is een boek dat nog lang zal nazinderen in je hoofd.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van SofieDeBraekeleer
Gesponsord
Een indringend verhaal op het scherp van de snede, vanuit de belevingswereld van de strafrechtadvocate die als slachtoffer moet strijden voor een eerlijke behandeling onder het recht waar ze altijd in heeft geloofd.
Hetzelfde boek lezen brengt mensen samen: je hebt direct iets om over te praten! Daarom lezen we in november met heel Nederland 'Joe Speedboot' van Tommy Wieringa. Je haalt het boek gratis op bij je bibliotheek.
'Bevreemdend, mysterieus en ongelofelijk. Esther Gerritsen maakt het onbereikbare perspectief herkenbaar.' – Jury Boekenbon Literatuurprijs 2024 over Gebied 19
Nieuwe, prachtige roman van dé literaire stem uit Ierland, Sally Rooney.
Dog Man is terug met een spannend nieuw avontuur! Een stinkdier zorgt voor een groot drama: Dog Man ruikt verschrikkelijk
Een radicaal eerlijk en aangrijpend onderzoek van een dochter die niet alleen de moeizame relatie met haar moeder probeert te begrijpen, maar ook de verstoorde relatie tot haar eigen lichaam.
Speurend naar eeuwenoude ruïnes en kastelen, objecten en kunstwerken, reisroutes en slagvelden slalomt Bart Van Loo door de Lage Landen.
Een nieuwe Baantjer is altijd een goed cadeau! Op een voorjaarsochtend wordt het lichaam van Ron Doomerik aangetroffen in zijn appartement aan de Amsterdamse Houtkade. Er steekt een mes in zijn rug.
Een magische reis naar Fantasia is een nieuwe versie van het avontuur Lang Leve Fantasia van Geronimo Stilton met extra veel avontuur en veel meer illustraties. Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Een betoverend cadeauboek, met linnen omslag, poëtisch vertaald door Imme Dros.
De manga over een avontuurlijke eenhoorn voor 9+. Unico's liefde heeft Venus en haar handlanger Byron wakker gemaakt, die hen allebei willen vernietigen!
De uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis. Een schitterend halfland van angst en hoop, ingeklemd tussen hoge dijken, waar alles permanent verandert en niets is wat het lijkt.
Meester Jesper gaat op schoolkamp met de kinderen uit groep 8. De directeur, mevrouw Azijnvijver, heeft één strenge eis: geen telefoons mee op kamp.
Meester Mark verzamelde de allerleukte taalfoutjes en kinderlogica over feesten en feestjes: van verjaardag tot kerst, en van sint tot de geboorte van een baby.
Op zoek naar avontuur en de waarheid over haar moeder, wordt Cato meegesleurd op een gevaarlijke reis door tijd en herinneringen - Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
Een zeer vooraanstaand forensisch antropoloog claimt dat in het kunstwerk gebruik is gemaakt van een menselijk bot.
Diep verscholen in de Appalachen ligt de McAlpine Lodge, waar Will en Sara hun huwelijksreis doorbrengen. Het resort is een afgelegen paradijs op aarde, behalve dan dat iedereen er liegt.
Het langverwachte vervolg op Koninkrijk. Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Vergeet wat je weet over het continent Afrika. Zeinab Badawi duikt in het verleden van haar geboortecontinent, de geboorteplek van de mensheid.
Waar we onze kinderen in de fysieke wereld steeds meer overbeschermen, laten we hen in de digitale wereld vogelvrij – met desastreuze gevolgen voor hun mentale welzijn.
In dit derde deel van 'De memoires van Abel Sikkink' zien we Parijs en het grillige Europa van de tweede helft van de negentiende eeuw.
De ineenstorting van welvaartsstaten, supercyclonen, megadroogtes, extreemrechts extremisme, ongebreidelde virussen, energietekorten, cyberaanvallen: de mensheid beweegt zich richting een tijdperk van permanente crisis.
Dit boek wijst de weg naar een energieker leven. Je wakkert het vuur in je leven weer aan!
