Interculturele romance en moeilijke keuzes in oorlogstijd

Hoe klein de wereld is werd oorspronkelijk geschreven door Walter Lucius. Toen hij onverwacht overleed, kreeg goede collega Carla de Jong de vraag om met het concept aan de slag te gaan en er alsnog een boek van te maken. Zo zou het mooie verhaal toch de wereld ingaan, met de kern die Lucius erin wou en de schrijfstijl van De Jong.

Het verhaal loopt van 1938 tot 1946 en speelt zich beurtelings af op het Nederlandse eiland Texel, in India, op het Afrikaanse continent en in Duitsland. De Nederlandse Luna woont op Texel met haar stugge vader en haar grootmoeder. Haar moeder overleed toen ze nog een baby was en haar vader heeft het niet echt in zich om een liefhebbende vaderrol op te nemen. Luna’s enige vriend Thiemen kiest voor de NSB en dit zet de vriendschap enorm onder druk. Wanneer haar vader de joodse Rifka in huis haalt, zet een mengeling van jaloezie en eenzaamheid de relatie tussen Luna en haar vader verder onder druk. Daarnaast is er Chandar Kapoor, een Indiase legerarts die we als lezer leren kennen als jongen in Indië. Hij lijdt enorm onder de Britse bezetting van Indië en zal er hierdoor uiteindelijk voor kiezen om onder de Duitsers te vechten tegen de Britten en bij uitbreiding tegen alle geallieerden. Luna leert hem kennen wanneer hij op Texel gestationeerd is.

De beschrijvingen zijn enorm beeldend. Zo leren we over de inrichting van de Duitse bunkers op Texel, volgen we Chandar die als arts zigzaggend tussen de gewonden laveert op het slagveld, sommigen reddend, anderen verliezend, maar ook iets alledaags als het doen van de was wordt haarfijn beschreven.

Historisch leert het boek de lezer veel bij over het hier onbekende stukje geschiedenis van het Legion Freies Indien. Daarin zaten Indiërs die vonden dat het onder Gandhi’s geweldloze verzet te traag ging en die onder invloed van Subhas Chandra Bose de weg van geweld kozen in de hoop onder de Duitsers de zo lang gehoopte vrijheid voor Indië te bekomen.

Wat enorm duidelijk naar voren komt in het boek is de complexiteit en de gelaagdheid van de menselijke natuur. De auteur beschrijft met zeer veel inlevingsvermogen en begrip hoe goede mensen soms foute keuzes maken, gebaseerd op een beslissing die in een oogwenk genomen is, maar waar ze een leven lang spijt van kunnen hebben en vergeving voor pogen te bekomen. Zo worstelt Chandar bijvoorbeeld enorm met zijn rol in het Duitse leger, terwijl hij tegelijkertijd met heel zijn hart hoopt op een vrij en onafhankelijk Indië. Het zorgt voor diepe emoties en echte, doorleefde personages.

De spanning blijft mooi behouden doordat elk hoofdstuk wisselt tussen Luna en Chandar en de lezer zo blijft doorlezen. Tijdsgewijs springt het boek voor- en achteruit in de tijd.

Er komen enorm veel mooie zinnen en knappe beelden voor in het boek.

‘Een levenslange vriendschap – haar vroegste herinneringen zijn met hem- knapt als een reddingslijn die bezwijkt onder het geweld van een ruwe zee.’

‘Er werd gefluisterd dat ze het leven op Texel niet verdroeg, deze Parijse dame. Dat jouw vader dáár had moeten blijven met haar, in plaats van een paradijsvogel naar ons scherpe helmgras te verplaatsen.’

Deze historische roman schetst een prachtige liefdeshistorie tegen de woelige oorlogsjaren op Texel, waarbij diep wordt ingegaan op keuzes en hun gevolgen en de nodige tijd en zorg wordt besteed aan de uitwerking van de karakters. Een aanrader.