Geslaagde weergave van Oekraïne in de Tweede Wereldoorlog
Met Kinderen van Oekraïne duikt Erin Litteken na Dochters van Kiev opnieuw in een stuk van de woelige Oekraïense geschiedenis. Angelique Verheijen vertaalde het boek.
'De karakters van de vrouwen en hun onderlinge verhoudingen worden zeer mooi en diepgaand uitgewerkt.' – recensent Sofie
De lezer volgt drie Oekraïense jonge vrouwen vanaf 1941 tot 1949. De zeventienjarige Liliya die dierbaren verloor aan zowel Russische, Duitse als Poolse vijanden zoekt een nieuw evenwicht na al deze verliezen. Vika probeert ondanks de oorlog haar gezin samen en in goede gezondheid te houden. De groeiende chaos en honger maken het haar echter heel moeilijk om hierin te slagen. De elfjarige Halya probeert dan weer aan de dreigende tewerkstelling in Duitsland te ontkomen.
De Oekraïense geschiedenis kende zeer veel omwentelingen en agressie de laatste eeuw en het is dan ook zeer goed en broodnodig dat de schrijfster haar boek begint met enkele pagina's historische achtergrond. Zelfs met die kennis achter de kiezen is het in het begin concentreren geblazen om het verhaal te kunnen volgen. Dit komt ook door het steeds wijzigende perspectief. De drie vrouwen hebben elk boeiende verhalen te vertellen, maar door dit voortdurend wisselen, duurt het even voor je helemaal in het verhaal komt en goed kan volgen wie wat beleeft. Even doorzetten brengt hier echter al snel soelaas en wat volgt is een meeslepend verhaal waarbij we aan de hand van de vrouwen de geschiedenis meemaken en bij verschillende belangrijke gebeurtenissen, zoals het leven als gedwongen Ostarbeiter, het bombardement op Dresden en het chaotische leven in de ontheemdenkampen na de oorlog, op de eerste rij zitten.
De karakters van de vrouwen en hun onderlinge verhoudingen worden zeer mooi en diepgaand uitgewerkt. De keuzes waartoe zij vaak gedwongen worden, zijn confronterend en roepen onvermijdelijk bij de lezer de vraag op: wat zou ik zelf gedaan hebben in deze omstandigheden? Zo zijn er momenten waarop Vika moet kiezen tussen haar moraal en waarden, en de veiligheid en het welbevinden van haar gezin. Wie kan je beschermen, wie offer je op in de plaats, wat is de prijs die je betaalt voor je keuzes?
Regelmatig komt het thema van familie voorbij, waarbij dit niet noodzakelijk je biologische familie, maar ook een door omstandigheden ontstane familie kan zijn. Ook schuldgevoel en het effect van vluchten op jonge kinderen, honger en de gevolgen voor het functioneren van mensen zijn interessante thema's.
Een minpuntje van het boek zijn de iets te grote hoeveelheid tikfouten die hopelijk in een volgende druk aangepakt zullen worden. Desalniettemin vallen regelmatig de mooie zinnen, beelden en vlotte dialogen op.
'Het had jaren geduurd voordat hij voor het eerst iets liefs tegen haar had gezegd. Ook tegenwoordig was hij nog zo gesloten dat ze iedere blijk van liefde of genegenheid zo uitgehongerd opslokte dat de smaak en schoonheid verloren gingen.'
'Kleine, verdrietige stukjes van haar verleden klauwden zich omhoog uit haar geheugen, giftig en met weerhaakjes. Ze spuugde ze uit in haar lege wereld.'
Door de focus op de drie vrouwen en wat de oorlog hun aandoet, ontstaat een situatie waarbij alle Duitsers en alle Russen slecht zijn. Dit kon mogelijk iets genuanceerder, hoewel er wel benadrukt wordt dat ondanks Poolse wreedheden, vele Polen goed zijn en samenwerking met hen mogelijk was in vele burengemeenschappen.
Het boek eindigt met een handige afkortingen- en termenlijst. Daarna volgt een lange noot van de auteur waarbij ze vertelt welke episodes in het boek uit het leven van haar familie komen en waarbij ze nog verder uitweidt over de geschiedenis. Daarbij geeft ze ook boeiend cijfermateriaal voor lezers die geïnteresseerd zijn om meer te weten.
Kinderen van Oekraïne is deels geïnspireerd op de ervaringen van Erin Littekens overgrootouders en hun nageslacht. Vele anekdotes hebben zij ofwel zelf meegemaakt of zien gebeuren. Verder is het boek gebaseerd op een veelheid aan historisch materiaal. Dat alles stoffeert de geschiedenis van dit boeiende land mooi. Daaromheen weeft de schrijfster een fictief verhaal via de drie vrouwelijke hoofdpersonages in haar boek. Hoewel het boek zware gebeurtenissen verhaalt, valt het ook in de categorie feelgood door de romantiek die erin voorkomt. Daarbij komen een aantal gebeurtenissen voor die wel heel toevallig zijn, waardoor het verhaal een paar keer tegen het randje van ongeloofwaardig schuurt, maar dan net op tijd toch weer de afslag neemt naar geloofwaardigere wendingen. Het zorgt voor een boek dat de geschiedenis recht blijft doen, maar de liefhebber van feelgood toch niet in de kou laat staan.
Wil jij ook meer en leuker lezen? Lees dan dit boek voor de Hebban Reading Challenge van 2024!
Vink er bijvoorbeeld de volgende checklistcategorieën mee af: 'Lees een moedig boek' en 'Lees een jong boek'. Meedoen kan via Hebban.nl/challenge.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van SofieDeBraekeleer
Gesponsord
Aan het lot kun je niet ontsnappen ... of wel?
Intermezzo is een prachtige roman over broers en geliefden, van dé literaire stem uit Ierland.
Door de late middeleeuwen letterlijk aan te raken blaast Van Loo ons verre verleden meer dan ooit nieuw leven in.
Een ode aan de Hollandse keuken en de smaak van thuis.
Meer dan 200 recepten voor de kerstdagen.
Superdikke editie met 3D-beeld, geuren en vele andere extra's!
Het leukste cadeau voor iedereen: lol verzekerd!
Toine Heijmans neemt zijn lezers mee naar de uiterwaarden, de laatste Nederlandse wildernis.
Een roman over iemand die floreert als onderzoeker, maar zich het comfortabelst voelt als ze zelf in de schaduw blijft
In Lijtje deelt Harmen van Straaten ontroerende, grappige en herkenbare verhalen over zijn dementerende moeder.
De schitterende beelden en poëtische teksten vertellen het verhaal van een bijzondere vriendschap, tussen het meisje en de drie dieren.
Een magisch coming-of-age-verhaal over een jongen die zijn eerste weekend zonder zijn ouders doorbrengt. . . en een leeuw die op hem komt passen.
Een thriller over verloren zielen, familiebanden en dodelijke loyaliteit.
Deze nieuwe fase kan er een zijn van vreugde, vervulling en verdieping.
De Gouden Griffel-winnaar in een luxe uitgave!
De auteur van Het meisje in de trein is terug! Ligt de waarheid op het eiland begraven?
Kenia, 1926. De jonge Ivy staat voor grote uitdagingen. Ondertussen is Ranjana, een jonge Indiase vrouw, op de vlucht.
Een nieuwe, inclusieve geschiedenis van het vroegst bewoonde continent van de wereld.
Een prachtig overzicht van de liefdespoëzie, van de vroege middeleeuwen tot nu
Hoe kunnen we ons een weg banen door dit alles?
Drie jaar geleden overleed haar beste vriendin, en sindsdien staat Erins leven stil.
Kenia, 1910. Als de jonge Ivory meereist met haar vader op safari, wordt ze onmiddellijk verliefd op het land en de natuur
