De toegankelijkheid van een ontoegankelijk dorp

Het platteland. Voor de één pure passie, voor de ander een noodzakelijk kwaad. Akenfield beslaat een serie van interviews met personen uit een oud Engels dorp in de jaren 1966 en ‘67. Het is een persoonlijk verhaal achter de ingetogen blikken van de Engelse boeren in de 20e eeuw.

Ronald Blythe, inmiddels 92 jaar, is geboren in het interbellum en tevens de laatste jaren van de landbouwcrisis. In 1967 leefde hij nabij Charsfield, een dorp waarop Akenfield gebaseerd is. Gezien de turbulente periode waarin Blythe geboren is, kan hij als insider halverwege de jaren zestig op ongedwongen wijze met alle drie de generaties in gesprek komen. De conversaties die hieruit voortkomen, heeft hij opgeschreven in een boek.

Er komen verhalen aan bod over landbouw, onderwijs, welzijn, maatschappelijke klassen, religie én het leven en de dood. Elk persoon heeft een eigen stem, een eigen verhaal. Normaal gesproken laten de plattelanders van het dorp erg weinig informatie over zichzelf los, maar Blythe is desondanks aan vele antwoorden gekomen. Zo had je de gepensioneerde wijkverpleegkundige, een vrouw die beter dan wie dan ook tijdens haar werk de boeren aan het praten kreeg.

Personen kunnen pas echt goed geïllustreerd en begrepen worden, wanneer de verhalen van meerdere kanten worden belicht. Blythe heeft dit succesvol, met veel details beschreven. Alles komt aan bod. Zo heb je de oudere, conservatieve generatie die in botsing komt met de jongere, vooruitstrevende generatie. De rijke boeren zonderen zich af van de simpele landarbeiders en de ambachtsmannen gaan de strijd aan met de technische ontwikkelingen. Juist doordat alle partijen aan bod komen, word je als lezer niet gedwongen één kant van het verhaal te kiezen.

Paradoxaal genoeg is de kracht van het verhaal tevens de zwakte. Gedetailleerde interviews stellen zo nu en dan het doorzettingsvermogen op de proef, gezien het wat langdradig over kan komen. De ene lezer is nou eenmaal meer geïnteresseerd in het verhaal van de voorzitter van de rechtbank, dan dat van de schaapherder of vice versa. Gezien de personen per hoofdstuk worden behandeld, zijn er altijd weer personages waar je als lezer naar vooruit kunt kijken, waardoor de drang om door te lezen blijft bestaan. 

Akenfield is een boek dat je langzaam meeneemt naar een onbekende wereld van het boerenleven, nog geenvijftig jaar geleden. Blythe heeft een persoonlijke, treffende en niets verhullende kijk op het van oorsprong zeer in zichzelf gekeerde dorp gegeven.