Een ode aan de bewuste gedragingen van het dier
Kunnen dieren toekomstplannen hebben? Is het afleggen van een mentale tijdreis ook voor hen mogelijk of is deze kunst enkel voor de mens weggelegd? De schrijver neemt je mee in de huidige stand van zaken in de wetenschap van het dierenrijk.
Frans van der Helm is etholoog en onderzoekt derhalve beroepsmatig het gedrag van dieren. Hij baseert zich in zijn boek met name op de resultaten van andere onderzoekers, maar richt zich daarnaast ook op eigen ervaringen die hij mede door reizen van verschillende natuurorganisaties heeft kunnen maken.
Zoals de titel reeds verklapt zijn er dieren die inderdaad kunnen participeren op wat komen gaat. Het boek gaat niet alleen in op de te verwachten ‘slimmere’ dieren zoals de apen. Vallend van de ene in de andere verbazing is er bijvoorbeeld te lezen dat wormen elkaars sporen volgen om voedselconcurrentie te voorkomen en de octopus bij meerdere bezoeken van de mens herkenbaarheid toont. De papegaai heeft de capaciteit om met verbluffend hand- en voetenwerk een kluis open te maken voor lekkere nootjes en een olifant kan tot op vier kilometer afstand geluidsgolven opvangen om zo op onrust van andere olifanten te reageren.
Mensen zijn dus lang niet zo uniek in het vooruitkijken wat lang gedacht werd. Natuurlijk is het voor een flink dierlijk gedeelte nog steeds waar dat er voornamelijk sprake is van een soort vuistregels bij gedragingen, afgeleid uit de evolutietheorie. Toch is er een punt waarbij het individuele dier ook zelf een bijdrage gaat leveren aan de planning. Het dier gedraagt zich dus niet slechts zoals vanuit de evolutietheorie verwacht mag worden, maar heeft eigen kennis, verwachtingen en herinneringen.
Dit alles wordt niet wetenschappelijk in het boek omschreven. Integendeel. Voorstanders zullen de schrijfwijze als vrolijk en levendig ervaren. Het valt echter ook te begrijpen dat de meer objectieve lezer minder subjectiviteit gewenst had. Hoe je het ook wendt of keert; een persoon met een niet al te brede kennis over dieren heeft een toegankelijk boek voor handen, compleet met een persoonlijke en vaak humoristische kijk op deze wezens.
Een minder positieve uitwerking van deze klaarblijkelijke poging tot toegankelijkheid is dat de bronnen vaak niet terug te vinden zijn. Regelmatig valt er met grote verbazing te kijken naar het snuggere gedrag dat dieren vertonen, waarbij het jammer is dat er niet met oorspronkelijke bronnen naar de feiten gerefereerd wordt. Desalniettemin is dit waarschijnlijk een bewuste keuze van de schrijver geweest, veel bronvermelding was de leesbaarheid waarschijnlijk niet ten goede gekomen.
Niet ten overvloede maar wel vermeldenswaardig is dat het boek zo nu en dan wat slordigheden bevat. Meerdere keren is er een ‘n’ weggevallen, lopen zinnen niet helemaal zoals ze horen te lopen en mist er interpunctie op plekken waar dit wel gewenst is.
Een dierenliefhebber zijnde heeft ervoor gezorgd dat Dieren met toekomstplannen desondanks een positief gevoel heeft achtergelaten. In lijn der verwachtingen kan met dit boek lekker weggedroomd worden bij al het moois wat het dierenrijk te bieden heeft. Het is altijd fijn om te ervaren dat iemand hart voor zijn vak heeft. En dat de schrijver hart voor zijn vak heeft, staat door zijn enthousiaste bewoordingen niet ter discussie.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Stan Veeke
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
