Liefde als medicijn: hartverwarmende en humoristische roman

“Depressie is een fairtradegeestesgesteldheid. Een nieuwe religie. Maar goed, ik was depressief. Ja, oké, dat is nu wel duidelijk, maar hoe erg?”

Diego, 46 jaar, woonachtig in Rome, is zo depressief dat hij zichzelf niet meer verzorgt, slecht eet en slaapt, zijn werk laat versloffen en zelfs een poging tot suïcide doet. In de eerste helft van de roman Je leeft maar 1 keer vertelt Diego over zijn leven en hoe hij de vier stadia van zijn ziekte doorloopt. Verder maken we door middel van korte terugblikken op zijn leven kennis met zijn familie en vrienden. In de tweede helft van de roman komt hij terecht in de Praatjeswinkel van Massimiliano. Massimiliano luistert naar zijn verhaal en weet meteen de vinger op de zere plek te leggen. Diego besluit het roer om te gooien en iets goeds te doen voor een aantal familieleden en vrienden. In eerste instantie lijken zijn goede daden slecht uit te pakken, maar uiteindelijk komt alles op zijn pootjes terecht en geneest Diego van zijn depressie.

Depressie is een heftig onderwerp dat in Je leeft maar 1 keer door de auteur Fausto Brizzi (1968) toegankelijk wordt gemaakt, zonder dat het loodzwaar wordt. Dat is een bijzondere prestatie, zeker omdat het gaat om een onderwerp waarover in onze maatschappij niet gemakkelijk gesproken wordt. Dit doet Brizzi ten eerste door over Diego's leven en zijn depressie te vertellen alsof het een voetbalwedstrijd is, met een eerste en tweede helft, een pauze, verlenging en strafschoppen. De depressieve periode valt samen met de strafschoppen. Wanneer Diego zich steeds beter gaat voelen, blijkt dat er een leven is na deze voetbalwedstrijd. De vorm van de roman ondersteunt zijn veranderde kijk op het leven: het leven is helemaal niet zoals een voetbalwedstrijd, maar gaat om het liefhebben van de personen die dicht bij je staan.

Verder gebruikt Brizzi een flinke dosis humor om het onderwerp van depressie luchtig te houden. De lach en de traan gaan in deze roman heel goed samen, bijvoorbeeld wanneer Diego in het dieptepunt van zijn depressie besluit niet meer te willen leven:

“Uitlaatgassen. Een heel effectieve methode. Heel hoog slagingspercentage als de auto goed is afgesloten. Klein probleem: ik had de Corolla uitgeleend aan mijn ex-vrouw. Wat zou ik moeten doen? Een vriend bellen en vragen of ik alsjeblieft zijn Smart mocht lenen zodat ik me erin kon verstikken? Dat leek me niet beleefd en bovendien had ik geen zin om naar buiten te gaan.”

Diezelfde humor en scherpe waarneming zijn de fundamenten voor deze feelgood roman. Ze maken dat we de personages als echte mensen zien met hun kwaliteiten en onvolkomenheden. Dat blijkt al uit de manier waarop de personages geïntroduceerd worden. Diego benoemt onmiddellijk hun valkuilen en neemt hen niet altijd even serieus. Hij neemt zichzelf zelfs nauwelijks serieus: “Ik, en dat is zeker geen geheim voor wie me kent, ben altijd hopeloos uit de mode geweest (...)”.

Brizzi is, tot slot, niet vies van wat maatschappijkritiek in deze roman. Diezelfde scherpe waarneming en bijtende humor laten ons nadenken over de maatschappij waarin we nu leven:

“Tegenwoordig moet je, door toedoen van Lisa Simpson, per se gezond zijn. Als je geen vegetariër of, liever nog, veganist bent en niet alleen peperdure biologische voedingsmiddelen eet, als je niet afziet van schadelijk zonnebaden en een sigaretje na het eten, als je niet elke dag minstens twee uur aan yoga doet, of als je altijd maar een ibuprofennetje tegen de hoofdpijn neemt in plaats van een wonderbaarlijke Azteekse thee, ben je een volslagen oetlul, veroordeeld tot een laag vetweefsel en een voortijdige dood.”

Fausto Brizzi verdient een dikke pluim voor zijn geslaagde roman die ons met een lach en een traan laat zien dat liefde een medicijn kan zijn.