Geen duidelijke draad

Berichtgeving van een ramp, bijvoorbeeld de schietpartij in Alphen aan den Rijn, gaat vaak vooral gepaard met feiten. Zoveel doden, zoveel slachtoffers, deze dader... De gevoelens en problemen die er bij de slachtoffers en nabestaanden zijn, blijven vaak helemaal of voor een groot deel onderbelicht. Zo niet in Hatice Ava’'s en Guy Didelez'’ boek Omdat ik niet wou kussen.

In dit verhaal wordt beschreven hoe Hatice door een vreemde jongen werd neergestoken, nadat ze had geweigerd hem te kussen. Vanuit zichzelf en zo gedetailleerd mogelijk beschrijft Hatice niet alleen de gebeurtenis zelf, maar ook de tijd na het ongeluk. Beeldend vertelt ze hoe zwaar ze het heeft, niet alleen lichamelijk, maar ook geestelijk en welke problemen ze dagelijks moet overwinnen. Hierbij gebeurt het meer dan eens dat ze dingen aan de orde brengt waar je als ‘buitenstaander’ niet bij stil staat. Een goed voorbeeld hiervan zijn de reacties op het ongeluk die Hatice op internet leest. Zoals altijd zijn daar wat onaardige, soms zelfs racistische reacties bij, die voor de maker waarschijnlijk weinig betekenen, maar die Hatice juist erg raken. Totdat je zelf zo’n publiek ongeluk meemaakt en hier digitale reacties op ziet, is het moeilijk om je voor te stellen hoe dat voelt. Toch weet Hatice het begrijpelijk te verwoorden, waardoor je met haar meeleeft.

Sowieso is meeleven met Hatice in dit boek makkelijk. Niet alleen vanwege het ongeluk, maar ook omdat al haar zorgen, problemen en dagelijkse irritaties open worden besproken. Ze beschrijft ook de hulp die ze krijgt, maar heeft daar niet alleen lof voor. Ze zegt bijvoorbeeld eerlijk af en toe teleurgesteld te zijn in de politie, omdat het ze zo lang duurt om de dader op te pakken. Als lezer werkt dit erg verhelderend. Het boek is dan wel opgedragen aan één van haar hulpvaardigste helpers, een leraar van haar school, maar is geen hemelzang voor helpende instanties.

Het nadeel van zo’n soort biografisch geschreven boek is dat er geen duidelijke draad te vinden is en het meer een reeks van momenten zijn. Momenten die wel interessant zijn, maar die er ook af en toe voor kunnen zorgen dat je als lezer de draad kwijt raakt. Sommige gebeurtenissen worden bijvoorbeeld beschreven zonder echt een duidelijke betekenis voor het verhaal te hebben en door het strooien met namen is het soms ook verwarrend om te bedenken welk ‘personage’ hier nou ook alweer bij hoorde. Omdat ik niet wou kussen is een open boek over een onderwerp waar je je over het algemeen niet veel bij kan voorstellen als je geen slachtoffer bent van zo'’n zelfde soort ongeluk. Juist daarom is het interessant een keer meer te weten over een ongeluk en wat daarmee gepaard gaat dan alleen de details die in krantenartikelen worden gegeven. Een nadeel van het boek is dat het qua opbouw en vertelling af en toe wat verwarrend kan werken.