'Matrix’-achtige gamewereld

Connect speelt zich af in de nabije toekomst in een wereld met zelfrijdende, elektrische auto’s die automatisch worden opgeladen, drones die pakketjes bezorgen en artificiële intelligentie (AI) in en om het huis, waarbij de koelkast je bijvoorbeeld vertelt dat de melk bijna op is.  

De hoofdpersoon is Colt, een autistische, superintelligente en sociaalonhandig jongen, die samen met Naomi, zijn moeder, in Las Vegas woont. Colt is gameontwikkelaar en brengt het grootste gedeelte van de dag door in zijn zelfgecreëerde, virtuele gamewereld. Zijn ouders zijn gescheiden. Colts vader, Ryan, werkt bij de National Security Agency. Naomi is bioloog en doet onderzoek naar de wijze waarop sommige organismen nieuwe lichaamsdelen ontwikkelen. Colt stuurt het artikel van zijn moeder over haar onderzoeksresultaten naar een biotech conferentie in New York, waar zijn moeder prompt wordt uitgenodigd om over haar werk te komen vertellen.  

Intussen gaat Colt stiekem naar het lab van zijn moeder om haar ontdekkingen op zichzelf uit te proberen. Hij wil namelijk zijn eigen hersenen upgraden zodat hij meer van mensen gaat begrijpen en vooral met vrouwen zou kunnen praten. Intussen weet zijn vader het artikel van Naomi tegen te houden omdat het de veiligheid van het land in gevaar zou kunnen brengen. Dan begint er een strijd waarin Colt en zijn moeder het onderzoek van Naomi proberen veilig te stellen waarbij zij achtervolgd worden door het “immuunsysteem” dat Ryan heeft ingezet. Dit is een digitaal netwerk dat een goddelijke vorm aanneemt, ontworpen om elke vijand te vernietigen.  

Gough begint veel hoofdstukken met een citaat van bekende schrijvers, filosofen en wetenschappers. Hij citeert bijvoorbeeld uit het werk van Alain Watts, een Engelse filosoof en schrijver, die schreef over hogere bewustzijnstoestanden, de betekenis van het leven en godsbeelden en van de Amerikaanse auteur en wetenschapper Ray Kurzweil, die schreef over een toekomstvisie waarin AI meer invloed heeft op de richting waarin de maatschappij zich ontwikkelt dan de mens zelf. Hierdoor krijgt het boek een diepere laag doordat het een toekomstbeeld volgens de filosofie van Kurzweil laat zien. Gough creëert hiervoor een pompeus, goddelijk wezen, dat helaas niet concreet wordt neergezet zodat de lezer zich daar geen echt beeld bij kan vormen.  Hiermee weet Gough niet helemaal te overtuigen.  

“Connect most of the computers on earth, and particular all the big AIs, inside a self-organising, autonomous, global neural network, and add the hopes and dreams and nonsense and glory of a billion human beings, and consciousness is an emergent property.”  

De lezer leert Colt goed kennen, maar hij is ook neergezet als een karikatuur van een autist: superintelligent en kan niet met vrouwen omgaan. Door het verhaal heen speelt een minder uitgewerkte verhaallijn over een meisje dat Colt ‘ingame’ ontmoet heeft en met wie hij contact wil maken. De relatie tussen hen komt geforceerd over. Over liefde wordt in vage bewoordingen gesproken als:  

“Love is a bond that connects parts of the universe together in meaningful patterns that are of use to the universe”.  

Connect is een spannend verhaal, dat leest als een thriller. Gough beschrijft veel technologische details uit de wetenschap en de digitale (game)wereld. De nauwe verbinding tussen Colts gamewereld en de echte wereld doet denken aan de film ‘The Matrix’.  

De gameliefhebber die net als Colt graag in zijn virtuele wereld vertoeft, zal dit boek waarschijnlijk aanspreken. Er zullen lezers zijn die zich misschien laten afschrikken door de vele technische details terwijl anderen de diepere filosofische laag van dit boek zullen weten te waarderen.

Julian Gough is tekst- en toneelschrijver, dichter en muzikant. In 2001 verscheen zijn eerste roman Juno & Juliet. Hij schrijft columns in kranten en tijdschriften zoals The Guardian en Prospect Magazine. Verder schrijft hij ook kinderboeken zoals de ‘Rabbit & Bear’ serie en is de ‘End Poem’ van de game Minecraft van zijn hand.