"Voor de liefde"

‘De Bijensteek’ is een meeslepende roman over familie, vriendschap, verlies en het leven in een kleine Ierse gemeenschap. Het verhaal richt zich op de disfunctionele familie Barnes. De vader, Dickie Barnes, moet zijn autobedrijf zien te redden, dat tijdens de recessie ten onder dreigt te gaan, maar hij bouwt liever een bunker in het bos om eventuele rampen te kunnen overleven. Dochter Cass doet eindexamen, is een zeer goede leerling, maar ontdekt vlak voor haar examen de wereld van alcohol. Ze gaat studeren in Dublin om het dorp te ontvluchten. Haar broertje PJ is een onzekere jongen van twaalf die plannen maakt om weg te lopen en bang is dat hij naar kostschool wordt gestuurd. Moeder Imelda, een aantrekkelijke vrouw die alles kon kopen wat ze wilde, moet nu haar spullen op internet zien te verkopen. De communicatie onderling lijkt in dit gezin volledig te ontbreken. Er worden dingen voor elkaar verzwegen en leugens verteld. Er is een onmacht om bij elkaar echte liefde te vinden.

“Je kon de mensen van wie je hield niet beschermen – dat was de les die uit de geschiedenis te trekken viel, en hij meende dat van iemand houden derhalve betekende dat je aan een radicaal veel hoger niveau van lijden werd blootgesteld.”

Het verhaal wordt verteld vanuit verschillende perspectieven namelijk uit elk gezinslid van de familie Barnes en dat is precies waar Murray in uitblinkt. Hij weet zich met een bijna magische precisie in te leven in de gedachten en emoties van zijn personages, waardoor je ze echt leert kennen. Door middel van flashbacks krijg je hun geschiedenis mee en begrijp je hoe ze geworden zijn wie ze nu zijn. De personages worden échte mensen van vlees en bloed. Het voelt alsof je deel uitmaakt van hun levens, alsof je samen met hen de ups en downs beleeft.

Murray’s schrijfstijl is scherp, humoristisch en ontroerend, waardoor je als lezer diep wordt meegezogen in het verhaal. De zinnen zijn niet lang en het boek leest heel vlot weg. De schrijfstijl van de verschillende delen past bij het personage waar het op dat moment om gaat. Zo wordt in het deel over Imelda haar chaotische en gejaagde manier van denken duidelijk gemaakt door de ontbrekende interpunctie. Dat is even wennen tijdens het lezen. In het deel over Cass kom je terecht in het leven van een puber en in het deel van PJ leer je een onzeker jongetje kennen dat alleen een echte vriend op het internet lijkt te hebben.

‘De Bijensteek’ is heeft kenmerken van een Ierse roman. Familie is een centraal thema in ‘De Bijensteek’. De relaties tussen de generaties, de conflicten en de verbondenheid, zijn typerend voor Ierse literatuur. Ierse literatuur staat bekend om het combineren van scherpe humor met diepgaande tragiek, en ‘De Bijensteek’ is daar een uitstekend voorbeeld van. Paul Murray’s stijl is doordrenkt met zwarte humor en ironie, zelfs in de meest pijnlijke momenten. Daarnaast hebben we de personages die rondhangen in lokale pubs en het uitzichtloze, dorpse leven proberen te ontvluchten.

Het einde van het boek is sensationeel en gruwelijk. Het tempo van het verhaal neemt razendsnel toe, alsof je op een achtbaan zit die steeds sneller gaat. De gebeurtenissen volgen elkaar in hoog tempo op, waardoor de spanning bijna ondraaglijk wordt. Murray bouwt de climax met meesterlijke precisie op. Je kunt het boek simpelweg niet meer wegleggen; je voelt de druk toenemen, en de onafwendbare ontknoping komt met een denderende kracht binnen. Maar wat is er precies gebeurd? Je blijft verweesd achter. Je blijft erover nadenken. Wat zeg ik? Je blijft puzzelen, theorieën bedenken en als je denkt dat je het begrepen hebt, blijkt dat je het toch nóg anders kunt bekijken.

‘De Bijensteek’ is een tragikomische, Ierse roman waarvan je nog lang in verwarring blijft.