Lezersrecensie
Tafereeltjes uit een andere wereld
Een tijdje geleden bezocht ik een avond in de bibliotheek, georganiseerd door het literatuurmuseum, over vrouwelijke schrijvers, die eigenlijk ook best de P.C. Hooftprijs hadden kunnen winnen. Er zijn namelijk verhoudingsgewijs bijzonder weinig vrouwen bij wie dat daadwerkelijk gebeurd is. Verschillende mensen hielden een pleidooi voor een van deze schrijvers. Ik was gegrepen door het pleidooi van Alma Mathijsen voor Mary Dorna.
Mary Dorna schreef korte, min of meer autobiografische verhalen in het interbellum. In dit specifieke boek, ‘Een heer om port mee te drinken...’ staan er 29. Het boek begint met een serie verhalen over een meisje dat zich niet gedraagt zoals haar respectabele ouders van haar wensen en dat op allerlei manieren rebelleert. Dit is waar Annie M.G. Schmidt het geleerd heeft, grappig, eigenwijs, fris.
Dan zijn er verhalen over (waarschijnlijk datzelfde) meisje als jongvolwassene, die haar man verlaten heeft en het zelf aan het uitzoeken is in de wereld, met armoe en allerlei gedoe met rekeningen en schuldeisers ten gevolg. Waar ze verder overigens niet erg onder lijkt te lijden.
En dan zijn er nog verhalen die meer een soort tafereeltjes zijn, van een zondagse wandeling, een dronken man in de kroeg, een vakantie in verschillende steden. Het zouden zo columns in de weekendbijlage van een krant kunnen zijn.
Deze bundel eindigt met twee verhalen van het begin van de tweede wereldoorlog die dan ineens hartverscheurend zijn. Een gaat over de arrestatie van de verteller en haar man op verdenking van landverraad, wat onzin is, het andere over dat haar moeder die Joods is naar de Hollandse Schouwburg moet, maar toch weer thuis weet te komen. Mary Dorna schrijft het onderkoeld en vrij laconiek op, maar dat maakt het drama dat er achter zit niet minder aangrijpend.
Deze verhalen zijn interessant om te lezen omdat ze een blik in een totaal andere wereld geven. Er is ontzettend veel veranderd sinds de lakschoentjes voor dansles en het kattekwaad bij de theevisite en tegelijk kunnen we de bijbehorende gevoelens nog steeds prima volgen. Mary Dorna weet met humor veel sympathie op te wekken voor haar hoofdpersoon. Haar stijl is, zoals gezegd, vrij onderkoeld, maar heel erg sprekend. De middelste verhalen, over het gesappel en de tafereeltjes allerlei, vond ik misschien wat ongrijpbaar, maar begin (het dwarse kind) en eind (het begin van de oorlog) van deze bundel waren zeer de moeite waard. Voor mij liggen nog meer boeken van deze schrijver klaar.
Je kunt een versie van het pleidooi van Alma Mathijsen hier terugkijken (link even kopieren en plakken): https://www.youtube.com/watch?v=b2BpMYYnlAg
Alle informatie over dit project staat hier: https://literatuurmuseum.nl/nl/ontdek-en-beleef/literatuurlab/online-exposities/vrouwen-en-de-pc-hooft-prijs/het-juryrapport
Mary Dorna schreef korte, min of meer autobiografische verhalen in het interbellum. In dit specifieke boek, ‘Een heer om port mee te drinken...’ staan er 29. Het boek begint met een serie verhalen over een meisje dat zich niet gedraagt zoals haar respectabele ouders van haar wensen en dat op allerlei manieren rebelleert. Dit is waar Annie M.G. Schmidt het geleerd heeft, grappig, eigenwijs, fris.
Dan zijn er verhalen over (waarschijnlijk datzelfde) meisje als jongvolwassene, die haar man verlaten heeft en het zelf aan het uitzoeken is in de wereld, met armoe en allerlei gedoe met rekeningen en schuldeisers ten gevolg. Waar ze verder overigens niet erg onder lijkt te lijden.
En dan zijn er nog verhalen die meer een soort tafereeltjes zijn, van een zondagse wandeling, een dronken man in de kroeg, een vakantie in verschillende steden. Het zouden zo columns in de weekendbijlage van een krant kunnen zijn.
Deze bundel eindigt met twee verhalen van het begin van de tweede wereldoorlog die dan ineens hartverscheurend zijn. Een gaat over de arrestatie van de verteller en haar man op verdenking van landverraad, wat onzin is, het andere over dat haar moeder die Joods is naar de Hollandse Schouwburg moet, maar toch weer thuis weet te komen. Mary Dorna schrijft het onderkoeld en vrij laconiek op, maar dat maakt het drama dat er achter zit niet minder aangrijpend.
Deze verhalen zijn interessant om te lezen omdat ze een blik in een totaal andere wereld geven. Er is ontzettend veel veranderd sinds de lakschoentjes voor dansles en het kattekwaad bij de theevisite en tegelijk kunnen we de bijbehorende gevoelens nog steeds prima volgen. Mary Dorna weet met humor veel sympathie op te wekken voor haar hoofdpersoon. Haar stijl is, zoals gezegd, vrij onderkoeld, maar heel erg sprekend. De middelste verhalen, over het gesappel en de tafereeltjes allerlei, vond ik misschien wat ongrijpbaar, maar begin (het dwarse kind) en eind (het begin van de oorlog) van deze bundel waren zeer de moeite waard. Voor mij liggen nog meer boeken van deze schrijver klaar.
Je kunt een versie van het pleidooi van Alma Mathijsen hier terugkijken (link even kopieren en plakken): https://www.youtube.com/watch?v=b2BpMYYnlAg
Alle informatie over dit project staat hier: https://literatuurmuseum.nl/nl/ontdek-en-beleef/literatuurlab/online-exposities/vrouwen-en-de-pc-hooft-prijs/het-juryrapport
1
Reageer op deze recensie