Een wetenschappelijke reis door de menselijke geschiedenis
De wereld verklaard is een boek over de geschiedenis van de wetenschap, om precies te zijn, de geschiedenis van de natuurwetenschappen. Steven Weinberg heeft het geschreven met één overheersend doel: te laten zien hoeveel de mensheid overwonnen heeft om tot de wetenschap te komen zoals die nu is. Het eeuwige gevecht tussen de verklaring vanuit het gevoel of vanuit het geloof, en de harde, koude wetenschappelijke verklaring die enkel berust op feiten en logisch beredeneren.
Het boek begint bij de oude Grieken: hoe zij begonnen met het bestuderen van de natuur, de sterren en de geometrie. Zoals hij in zijn voorwoord aangeeft, blijft Weinberg de rest van het boek bij de Westerse wereld. Is de rest van de wereld dan oninteressant? Niet per sé, maar dit is de geschiedenis van de wetenschap in de Westerse wereld. Een begrijpelijke keus, want er is weinig invloed van Aziatische landen of uit Afrika op de ontwikkeling van de natuurwetenschappen als we het boek moeten geloven. Daarbij, het wordt een onmogelijk dik boek als we alle wetenschapsgeschiedenis mee zouden nemen, van de Maya’s en Azteken tot het oude China en Egypte.
Het boek leest vrij makkelijk weg, en laat de lezer zelf de moeilijkheidsgraad kiezen. Het algehele verhaal is goed te volgen zonder alle uitleg van de theorieën helemaal te snappen of de technische aantekeningen te lezen, die achterin staan. De technische aantekeningen behandelen bijvoorbeeld de stelling van Pythagoras, de verhoudingen van harmonieus klinkende muzieknoten en hoe Ptolemaeus dacht dat de planeten en sterren om elkaar bewegen. Een aantal van deze stellingen en ideeën is ondertussen alweer ontkracht, maar de gedachtegang erachter blijft interessant. Helaas wordt er niet aan alle technische aanwijzingen gerefereerd in de tekst. Daarnaast staan de bijbehorende figuren soms op een andere bladzijde dan de uitleg.
De uitleg van Weinberg is over het algemeen helder en goed te begrijpen, maar soms overschiet hij de kennis die de gemiddelde lezer van natuur-, wis- en scheikunde heeft. Zo spreekt hij over de ‘normaal’ en de loodlijn bij optica, zonder dat het direct duidelijk is dat dit dezelfde zijn. Voor veel onderwerpen moet je ook even de tijd nemen om het te begrijpen. Iets wat Weinberg niet aangerekend kan worden: veel van deze onderwerpen kosten weken om te leren in de schoolbanken.
Wat Weinberg wel aan te rekenen valt, is zijn houding ten opzichte van de Grieken. Waar hij in het begin betoogt dat je de resultaten en prestaties van millennia geleden niet moet beoordelen naar de huidige maatstaven, doet hij dat zelf wel. Zo betoogt hij dat het een slechte invloed had dat Aristoteles aannam dat alles een doel heeft. Het is uiteraard de vraag wat die aanname voor invloed heeft gehad, dat zullen we nooit weten. Misschien was die insteek wel nodig om de wetenschap überhaupt een beetje populair te maken in het oude Griekenland. Zijn arrogantie op dit gebied irriteert.
Het is verbazingwekkend om te zien wat er bereikt is door de verschillende wetenschappers met de beperkte kennis en materialen uit die tijd; wat men bijvoorbeeld kon doen met een stokje in het zand waarvan de schaduw werd gemeten. Je leert automatisch wat bij het lezen van het boek; of het nou is waar de term PhD vandaan komt (vroeger waren wetenschap en filosofie niet gescheiden), waarom een prisma licht scheidt en een gewoon stuk glas niet, of hoe het nou echt zat tussen Galilei en de kerk. De wereld verklaard verwondert en intrigeert.
Reageer op deze recensie
Meer recensies van Tanja Krone
Gesponsord
Wanneer zijn ploeg vastloopt door een reusachtig bot, gaat Boer Boris samen met Berend en Sam op onderzoek uit. Van welk dier zou dit bot kunnen zijn? Een cavia? Een marmot?
Marie zit op de beste school van de wereld met de allerliefste juf. Als haar klas uitgenodigd wordt om een week te ruilen met een andere klas, logeert Marie zelfs in een villa met zwembad en paarden.
De TikToks die geheimen van leerlingen én docenten onthullen, zijn enorm populair op Lauries school. Maar is het wel echt ongeluk als een meisje uit een van de sappigste TikToks om het leven komt?
Met zeven sleutels kan een bont gezelschap reizigers de schat van de meedogenloze Roverkoning in handen krijgen, als ze langs de zeven bewakers kunnen komen.
Noura leeft met een groot geheim – haar moeder mag absoluut niet ontdekken dat ze bij volle maan in een weerwolf verandert. En dan is er nog dat andere grote geheim ...
Als het afbrokkelende gebouw van Brams middelbare school wordt gesloten, moet hij ergens anders heen dan zijn beste vriend, Theo Thorbecke. Kunnen ze de school nog redden?
De kikkertjes maken weer met veel plezier en humor hun stripboeken. Met hun opbrengsten kunnen ze snoep kopen. Of kunnen ze het beter samen aan iets anders besteden?
Waakgorgel Jukko vertelt de Waakgorgeltjes-in-Opleiding en Melle dat er boven de poolcirkel een groot leger Brutelaars oprukt. De verdedigende Gorgels vallen allemaal in slaap.
Drie tieners bekennen de moord op Mirza. Alle drie hebben ze een motief, maar slechts een van hen is de dader. Wie viel Mirza aan op het feest? Wie is de mystery guest?
Er is een landelijke internetstoring en nu kunnen Quinn en Aaron geen huiswerk maken. Ze moeten een voldoende halen, anders moeten ze stoppen met hun videokanaal.
Een ode aan de allesoverstijgende kracht van vrouwenvriendschap en een intiem portret dat een nooit eerder getoonde kant van Marilyn Monroe laat zien.
Als haar vader haar herinneringen vertelt die niet rijmen met de geschiedenis zoals zij die kent, gaat Olga twijfelen over haar achtergrond.
Dit is het sensationele verslag van hoe Red Bull luidruchtig de Formule 1-wereld instapte en steeds succesvoller werd om uiteindelijk de sport te domineren met Max Verstappen.
Twee advocaten, de een wit, de ander zwart, proberen hun ten onrechte beschuldigde zwarte verdachte van de doodstraf te redden.
Tijdens een roerige debatavond aan de universiteit in Kiev verklaart Dani's jeugdvriend Pavel dat het socialisme dood is. Wanneer Pavel vervolgens verdwijnt, gaat Dani naar hem op zoek.
Journalist Gina deed jarenlang verslag van oorlogen over de hele wereld, maar sinds kort is ze correspondent in Rome. Na een zwoele zomeravond belandt ze in bed met haar jeugdvriend Okke.
Wanneer Poppy anonieme brieven ontvangt, betrokken is bij een ongeval en verrast wordt door een groot geldbedrag, wordt haar veerkracht zwaar op de proef gesteld.
Schrijfster Keet ontdekt dat de eigenaresse van een sjofele strandtent waar ze graag komt, illegaal onderdak biedt aan een groepje jongeren.
Bruce Cable, de extravagante boekhandelaar die zijn winkel bestiert op Camino Island, en de groep schrijvers die hij om zich heen heeft verzameld staan voor een nieuwe uitdaging.
Tanya, een Britse exchange student, komt een jaar lang in het gezin van Natalie en Matt wonen in hun luxe huis in Los Angeles. Ze begint steeds meer te lijken op hun overleden dochter Anabel.
Wanneer haar buurvrouw Kira dood wordt aangetroffen denkt iedereen aan zelfmoord. Maar Nancy is ervan overtuigd dat er kwade opzet is.
Amsterdam, 1824. In de kinderkolonie heerst een hard regime van tucht en discipline. Samen maken Karel en Lize een plan: proberen te ontsnappen uit Veenhuizen ...
Cornelisse en Wertheim selecteerden de mooiste en indrukwekkendste verhalen uit 12,5 jaar Echt gebeurd. Ook op papier beklijven deze verhalen. Een feest om te lezen!
Het team is een oude sekte op het spoor als plotseling de cold case roodgloeiend wordt: een jonge vrouw is sinds een paar dagen spoorloos verdwenen...
Pim Franssen beschrijft zijn reis vol beproevingen van twee jaar en twee dagen door 26 Afrikaanse landen in een oude Land Cruiser.
Over vergeving, spijt hebben van altijd maar doorgaan, het plezier van simpel leven en de kracht die schuilt in gewoon geluk.
Op Ivy's safari’s worden dieren alleen gefotografeerd. Ze stuit daarbij op verzet van de andere witte jagers, maar ze zet vastberaden door.
De zeventigjarige Cecilia kijkt ernaar uit de zomer ongestoord aan de kust door te brengen. Dit plan wordt echter verstoord als ze een onverwachte gast aantreft.
Met zijn kenmerkende opgerolde sokken, zijn taaiheid en wilskracht hoort Søren Lerby bij de absolute boegbeelden van het voetbal.
Als de jonge Ned Maddstone zich na een uit de hand gelopen grap op school plots in een streng bewaakte gevangenis bevindt, ziet de toekomst er veel minder rooskleurig uit.
Als je het lastig vindt om je gewoontes te veranderen, ligt dat niet aan jou. Slechte gewoontes blijf je herhalen, omdat je de verkeerde methode gebruikt.
Miljardair Georg zoekt hulp bij zijn vriend Joe Carling, voor zijn spoorloos verdwenen kleinzoon en enige erfgenaam. Iemand heeft er baat bij heeft als Filip nooit gevonden wordt …
Dumoulin wordt geconfronteerd met plekken waar nederlagen, crashes en rivalen een voedingsbodem bleken voor twijfels, frustraties en onzekerheden.
Het jaar van Gwen van Poorten varieerde van paddoceremonies tot botox, van met je partner naar Burning Man en je daar verloven tot het verbreken van die verloving.
Qmusic-dj en brandweerman Tom geeft aan de hand van heftige, verdrietige, leuke en soms idiote verhalen een eerlijk en inzichtelijk beeld van het leven van een brandweerman.
